DOI Artikel:
Nowacki, Dariusz: Kilka zapomnianych gedanianów w zbiorach wawelskich
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.42239#0053
Kilka
7. Johann Heinrich Meissner, para plakietek z przedstawieniem Kuźni Wulkanu orąz Herkulesa
i Omfale, ok. 1740 r. Kraków, Zamek Królewski na Wawelu
zapomnia-
nych
gedanianów
w zbiorach
wawelskich
opatrzonej na odwrocie późniejszą inskrypcją z nazwiskiem autora i datą
1740. W zbiorach wawelskich znajduje się kolejna wersja, wyrzeźbiona
w kości słoniowej, różniąca się od pozostałych tylko trzeciorzędnymi
szczegółami. Towarzyszy jej druga z serii plakietka, z przedstawieniem
kuźni Wulkana (il. 7)26. Obie pochodzą ze zbiorów Radziwiłłów w Nie-
świeżu, 1812-1813, skonfiskowanych przez Rosjan; na Wawelu znalazły
się w 1928 r. po rewindykacji z petersburskiego Ermitażu. Christian
Theuerkauff, najwybitniejszy znawca nowożytnej kości słoniowej, po
autopsji na Wawelu w roku 1985, podtrzymał opinię o pochodzeniu pla-
kietek z warsztatu Meissnera.
Scena sprawia wrażenie wiernie przejętej z antycznej steli czy gemmy, zaś
upozowanie Herkulesa kojarzy się z jedną z najczęściej powtarzanych i traw-
estowanych starożytnych rzeźb - Aresem Ludovisi ; można się także
dopatrzyć inspiracji którymś z licznych powtórzeń reliefu Herkules w ogrodzie
" Staatliche Museen Preuifischer Kulturbesitz, Skulpturengalerie (nr inw. 860), 18,9 x 12,5 cm; - Ibidem; -
J. Rasmussen Barockplastik in Norddeutschland, Mainz/Rhein 1977, s. 600-602, poz. 273.
26 Nr inw. 164-165, 13,5 x 9 oraz 13,6 x 9,1 cm - Wystawa rewindykacyjna Zbiorów Państwowych. Wybór dzieł
sztuki i pamiątek narodowych odzyskanyclrz Rosji na podstawie traktatu pokojowego zv Rydze, Warszawa 1929, s. 94,
poz. 412-413; - A. Fischinger Skarbiec Koronny na Wawelu. Przewodnik, wyd. 3, Kraków 1988, s. 24; - Jakubowska,
op. cit.
F. Haskell, N. Penny Taste and the Anticjue. The Lure ofClassical Sculpture, New Haven-London 1988, s. 260-
262, il. 135.
51
7. Johann Heinrich Meissner, para plakietek z przedstawieniem Kuźni Wulkanu orąz Herkulesa
i Omfale, ok. 1740 r. Kraków, Zamek Królewski na Wawelu
zapomnia-
nych
gedanianów
w zbiorach
wawelskich
opatrzonej na odwrocie późniejszą inskrypcją z nazwiskiem autora i datą
1740. W zbiorach wawelskich znajduje się kolejna wersja, wyrzeźbiona
w kości słoniowej, różniąca się od pozostałych tylko trzeciorzędnymi
szczegółami. Towarzyszy jej druga z serii plakietka, z przedstawieniem
kuźni Wulkana (il. 7)26. Obie pochodzą ze zbiorów Radziwiłłów w Nie-
świeżu, 1812-1813, skonfiskowanych przez Rosjan; na Wawelu znalazły
się w 1928 r. po rewindykacji z petersburskiego Ermitażu. Christian
Theuerkauff, najwybitniejszy znawca nowożytnej kości słoniowej, po
autopsji na Wawelu w roku 1985, podtrzymał opinię o pochodzeniu pla-
kietek z warsztatu Meissnera.
Scena sprawia wrażenie wiernie przejętej z antycznej steli czy gemmy, zaś
upozowanie Herkulesa kojarzy się z jedną z najczęściej powtarzanych i traw-
estowanych starożytnych rzeźb - Aresem Ludovisi ; można się także
dopatrzyć inspiracji którymś z licznych powtórzeń reliefu Herkules w ogrodzie
" Staatliche Museen Preuifischer Kulturbesitz, Skulpturengalerie (nr inw. 860), 18,9 x 12,5 cm; - Ibidem; -
J. Rasmussen Barockplastik in Norddeutschland, Mainz/Rhein 1977, s. 600-602, poz. 273.
26 Nr inw. 164-165, 13,5 x 9 oraz 13,6 x 9,1 cm - Wystawa rewindykacyjna Zbiorów Państwowych. Wybór dzieł
sztuki i pamiątek narodowych odzyskanyclrz Rosji na podstawie traktatu pokojowego zv Rydze, Warszawa 1929, s. 94,
poz. 412-413; - A. Fischinger Skarbiec Koronny na Wawelu. Przewodnik, wyd. 3, Kraków 1988, s. 24; - Jakubowska,
op. cit.
F. Haskell, N. Penny Taste and the Anticjue. The Lure ofClassical Sculpture, New Haven-London 1988, s. 260-
262, il. 135.
51