DOI Heft:
Sympozjum naukowe pt. "Muzeum w epoce kultury masowej" zorganizowane przez Komitet Nauk o Sztuce w Gołuchowie w dniach 28-29 września1979 r.
DOI Artikel:Świecimski, Jerzy: Ekspozycja muzealna jako przedmiot poznania i działania twórczego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0360
SYMPOZJUM NAUKOWE: MUZEUM W EPOCE KULTURY MASOWEJ
357
3. Przedmiotem poznania jest jednostkowa rzecz materialna na wystawie nieobecna.
Faksimilowa reprodukcja zwłok Nosorożca Włochatego ze Staruni (Coelodonia antiquilatis Blumenbach)
ilustruje zwłoki w pierwotnym stanie zachowania. Okaz właściwy został użyty do wykonania
rekonstrukcji zewnętrznego pokroju zwierzęcia „za życia", nb. w znacznej części swych cech fałszywej.
Muzeum Przyrodnicze Zakładu Zoologii Systematycznej i Doświadczalnej PAN w Krakowie
wizerunki sporządzane są bowiem nierzadko tak, jak gdyby przedmiot rekonstruowany był w całości
dostępny bezpośredniej obserwacji i obrazowaniu go ,.z natury". Naturalistyczna konwencja ma im
nadawać pozór pełnej i obiektywnej prawdy, kryjąc elementy hipotetyczne, lub utworzone na
drodze swobodnej kreacji.
W sensie techniki plastycznej, zobrazowania przedmiotów konceptualnych mające charakter zobra-
zowań przedmiotów realnych mogą być sporządzane na dwa sposoby. W pierwszym przypadku pow-
staje rodzaj jakby imitacji faksimilowej realnego „modela". W rzeczywistości nie jest to podobizna
przedmiotu, o wizerunek którego chodzi, lecz faksimile złączonych w całość fragmentów różnych
.,modeli", których się pomocniczo używa na zasadzie możliwego podobieństwa do desygnatu zobrazo-
wania. W przypadku rekonstrukcji są to z reguły jakieś „modele" współczesne. Wielka ilość rekon-
strukcji paleontologicznych, mających obrazować pełną postać wymarłych organizmów jest wykony-
wana w takiej właśnie jakby — faksimilowej konwencji. W drugim przypadku zobrazowanie zostaje
wykonane jako utwór plastyczny, w którym już nie jego całość, lecz wyłącznie przedstawiony w nim
przedmiot {sujet) jest zestawialny z przedmiotem konceptualnym lub jego realnym pierwowzorem.
W takich przypadkach zobrazowania naturalistyczne korzystają z danych wyglądowych, „zapożyczo-
nych" z rozmaitych pomocniczych „modeli" l0.
10 Dopuszczenie cech tych współczesnych modeli dokonuje się na zasadzie ich niesprzeczności z cechami, co do których
istnieje całkowita dokumentacja.
357
3. Przedmiotem poznania jest jednostkowa rzecz materialna na wystawie nieobecna.
Faksimilowa reprodukcja zwłok Nosorożca Włochatego ze Staruni (Coelodonia antiquilatis Blumenbach)
ilustruje zwłoki w pierwotnym stanie zachowania. Okaz właściwy został użyty do wykonania
rekonstrukcji zewnętrznego pokroju zwierzęcia „za życia", nb. w znacznej części swych cech fałszywej.
Muzeum Przyrodnicze Zakładu Zoologii Systematycznej i Doświadczalnej PAN w Krakowie
wizerunki sporządzane są bowiem nierzadko tak, jak gdyby przedmiot rekonstruowany był w całości
dostępny bezpośredniej obserwacji i obrazowaniu go ,.z natury". Naturalistyczna konwencja ma im
nadawać pozór pełnej i obiektywnej prawdy, kryjąc elementy hipotetyczne, lub utworzone na
drodze swobodnej kreacji.
W sensie techniki plastycznej, zobrazowania przedmiotów konceptualnych mające charakter zobra-
zowań przedmiotów realnych mogą być sporządzane na dwa sposoby. W pierwszym przypadku pow-
staje rodzaj jakby imitacji faksimilowej realnego „modela". W rzeczywistości nie jest to podobizna
przedmiotu, o wizerunek którego chodzi, lecz faksimile złączonych w całość fragmentów różnych
.,modeli", których się pomocniczo używa na zasadzie możliwego podobieństwa do desygnatu zobrazo-
wania. W przypadku rekonstrukcji są to z reguły jakieś „modele" współczesne. Wielka ilość rekon-
strukcji paleontologicznych, mających obrazować pełną postać wymarłych organizmów jest wykony-
wana w takiej właśnie jakby — faksimilowej konwencji. W drugim przypadku zobrazowanie zostaje
wykonane jako utwór plastyczny, w którym już nie jego całość, lecz wyłącznie przedstawiony w nim
przedmiot {sujet) jest zestawialny z przedmiotem konceptualnym lub jego realnym pierwowzorem.
W takich przypadkach zobrazowania naturalistyczne korzystają z danych wyglądowych, „zapożyczo-
nych" z rozmaitych pomocniczych „modeli" l0.
10 Dopuszczenie cech tych współczesnych modeli dokonuje się na zasadzie ich niesprzeczności z cechami, co do których
istnieje całkowita dokumentacja.