Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie — 32.1988

DOI Heft:
Sztuka nowożytna
DOI Artikel:
Kaczmarzyk, Dariusz: Posąg świętej Cecylii z Wyspy Topolowej w Arkadii
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.19641#0358

DWork-Logo
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1. Posąg św. Cecylii w pałacu w Nieborowie, negatyw w Muzeum Narodowym w Warszawie

cji5. Grobowiec Rousseau został wniesiony po 1778 r. wśród topoli na wyspie okolonej przepły-
wającą tu rzeką. Helenie Radziwiłłowej był znany ten pomnik filozofa Oświecenia może z auto-
psji, a na pewno z przedstawień graficznych.

Helena z Przeździeckich Radziwiłłowa, żona Michała Hieronima, twórczyni sielankowo
romantycznego parku Arkadia i autorka pięknego, w języku francuskim napisanego Le guide
d'Arcadie, dała w 1800 r. taki opis Wyspy Topolowej: „En suivant les bords de cette rivière
à une ile de peupliers, qui ombragent un monument de marbre noire dans lequel une figure
de marbre blanc couchée dans l’attitude du repos de la Sainte Cécile du Bernin à Rome change
l’intérêt de l’inscription — Et in Arcadia Ego —- en celui qu’inspire l’épitaphe gravée sur ce
tombeau — J'ai fait l'Arcadie et j’y repose”6. Seweryna Żmichowska, która przebywała w Arkadii,
opublikowała w 1848 r. przekład polski: „Postępując brzegiem rzeczki, przybywa się na koniec
do Wyspy Topolowej. Tam w cieniu gęstych drzew na czarnym marmurowym wzniesieniu spo-
czywa postać kobieca z białego wykuta marmuru na kształt św. Cecylii dłuta Berniniego w Rzy-
mie. Po jednej stronie podnóża umieszczony jest napis: I ja byłam w Arkadii; po drugiej zaś:
Stworzyłam Arkadię i w niej spoczywam. Urok miejsca napełnia duszę głębokim uczuciem
spokoju”7.

Wzorem dla nieborowskiego posągu leżącej kobiety był więc posąg św. Cecylii, którego
twórcą nie był Giovanni Lorenzo Bernini (1598-1680), jak sądzi Radziwiłłowa, lecz Stefano
Maderno (ok. 1576-1636), który odkuł go w białym marmurze w 1599 r. na zlecenie papieża
Klemensa VIII i umieścił w dolnej części głównego ołtarza w kościele Św. Cecylii na Trastevere

354
 
Annotationen