DOI Heft:
Sztuka XX wieku
DOI Artikel:Kołoszyńska, Irena: O twórczości Wandy Krasnodębskiej-Reicherowej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19641#0413
Irena Kołoszyńska
O TWÓRCZOŚCI WANDY KRASNODĘBSKIEJ-REICHEROWEJ
7
Æ_Zwiedzanie bogatych galerii muzealnych, gdzie na czołowych miejscach są prezentowane
dzieła wybitnych twórców, dostarcza wiele niezapomnianych wrażeń. Jednak czymś jeszcze
bardziej fascynującym staje się penetrowanie magazynów muzealnych, nie dla każdego dostęp-
nych. Kryje się tam wiele niespodzianek w postaci prac autorów mało znanych bądź wcale nie
znanych, które niekiedy kuszą do pójścia śladami tego lub innego artysty, o ile jego dzieło
wzbudziło zainteresowanie i w sposób magnetyczny zaczęło przyciągać swoimi walorami.
Taka była geneza niniejszego artykułu poświęconego drodze twórczej Wandy Krasnodębskiej-
Reicherowej, malarki okręgu gdańskiego, zespolonej w okresie międzywojennym trwałymi
więzami z Wilnem i jego środowiskiem artystycznym tamtych lat.
Okazało się, że nader skromne posiadamy dane biograficzne dotyczące malarki. Obejmują
one zaledwie kilka dat — urodzenia, studiów artystycznych i niektórych wystaw. Pochodzą
z krótkich notek, sporządzonych własnoręcznie przez artystkę na użytek katalogów wystaw.
Sprzyjające okoliczności pozwoliły jednakże dobudować resztę.
Wanda Krasnodębska-Reicherowa z pochodzenia nie była wiłnianką. Z miastem, w którym
spędziła ponad dwadzieścia lat swojego życia, została związana na trwałe poprzez działalność
naukową swojego męża. Michał Reicher1 po studiach w Zurychu w zakresie anatomii i antropo-
logii oraz po pobycie w Stanach Zjednoczonych w 1914 r. powrócił do kraju, gdzie w 1915 r.
znalazł pole do działania w Zakładzie Anatomii Uniwersytetu Warszawskiego. W niedługim
czasie po zakończeniu I wojny światowej został powołany na katedrę anatomii Uniwersytetu
im. Stefana Batorego w Wilnie. Uczelnia ta, bogata w tradycje minionych lat, której 350-lecie
istnienia przypadało na rok 1929, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozpoczęła dzieło
odnowy swojej świetności. Przywracała do życia dawne wydziały i katedry, wzbogacając je
także o nowe ogniska nauki, powoływała na stanowiska profesorów, zarówno znanych w kraju
uczonych, jak i młodych, a już wyróżniających się swoją działalnością naukowców. Niektórzy
z nich, w tym Stanisław Pigoń, Władysław Tatarkiewicz, Mieczysław Kotarbiński i Zbigniew
Pronaszko, odeszli już po kilku latach na inne, posiadające wysoką rangę uczelnie. Wielu jednakże
409
O TWÓRCZOŚCI WANDY KRASNODĘBSKIEJ-REICHEROWEJ
7
Æ_Zwiedzanie bogatych galerii muzealnych, gdzie na czołowych miejscach są prezentowane
dzieła wybitnych twórców, dostarcza wiele niezapomnianych wrażeń. Jednak czymś jeszcze
bardziej fascynującym staje się penetrowanie magazynów muzealnych, nie dla każdego dostęp-
nych. Kryje się tam wiele niespodzianek w postaci prac autorów mało znanych bądź wcale nie
znanych, które niekiedy kuszą do pójścia śladami tego lub innego artysty, o ile jego dzieło
wzbudziło zainteresowanie i w sposób magnetyczny zaczęło przyciągać swoimi walorami.
Taka była geneza niniejszego artykułu poświęconego drodze twórczej Wandy Krasnodębskiej-
Reicherowej, malarki okręgu gdańskiego, zespolonej w okresie międzywojennym trwałymi
więzami z Wilnem i jego środowiskiem artystycznym tamtych lat.
Okazało się, że nader skromne posiadamy dane biograficzne dotyczące malarki. Obejmują
one zaledwie kilka dat — urodzenia, studiów artystycznych i niektórych wystaw. Pochodzą
z krótkich notek, sporządzonych własnoręcznie przez artystkę na użytek katalogów wystaw.
Sprzyjające okoliczności pozwoliły jednakże dobudować resztę.
Wanda Krasnodębska-Reicherowa z pochodzenia nie była wiłnianką. Z miastem, w którym
spędziła ponad dwadzieścia lat swojego życia, została związana na trwałe poprzez działalność
naukową swojego męża. Michał Reicher1 po studiach w Zurychu w zakresie anatomii i antropo-
logii oraz po pobycie w Stanach Zjednoczonych w 1914 r. powrócił do kraju, gdzie w 1915 r.
znalazł pole do działania w Zakładzie Anatomii Uniwersytetu Warszawskiego. W niedługim
czasie po zakończeniu I wojny światowej został powołany na katedrę anatomii Uniwersytetu
im. Stefana Batorego w Wilnie. Uczelnia ta, bogata w tradycje minionych lat, której 350-lecie
istnienia przypadało na rok 1929, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozpoczęła dzieło
odnowy swojej świetności. Przywracała do życia dawne wydziały i katedry, wzbogacając je
także o nowe ogniska nauki, powoływała na stanowiska profesorów, zarówno znanych w kraju
uczonych, jak i młodych, a już wyróżniających się swoją działalnością naukowców. Niektórzy
z nich, w tym Stanisław Pigoń, Władysław Tatarkiewicz, Mieczysław Kotarbiński i Zbigniew
Pronaszko, odeszli już po kilku latach na inne, posiadające wysoką rangę uczelnie. Wielu jednakże
409