Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (32.1988)

pozostało w tym mieście, przyczyniając się do jego rozwoju i dzieląc z nim niedole okresu wojen-
nego.

Wanda Reicherowa, zwykle tak mało mówiąca o sobie, z zapałem opowiadała o tych pierw-
szych miesiącach pobytu w Wilnie, gdzie Reicherowie wraz z innymi rodzinami profesorów-
-przybyszów zostali prowizorycznie zakwaterowani, z braku mieszkań, w niektórych pomieszcze-
niach uczelnianych, narażeni przy tym na różne niewygody. Jednakże wszystkich ich łączyła
szczera radość z podejmowanego na nowo dzieła, zapał do pracy, wiara w jej nie kwestionowaną
użyteczność. Prowizorka mieszkaniowa, oczywiście, nie mogła trwać długo. Uniwersytet, w trosce
o zapewnienie personelowi naukowemu normalnych warunków do pracy, postarał się o szybkie
zaadaptowanie dwóch domów, znajdujących się w pobliżu uczelni na ul. Zamkowej i na ul.
Wielkiej, gdzie wszyscy przybysze mogli znaleźć schronienie. I tak rozpoczęła się codzienność
z jej obowiązkami i kłopotami, a niekiedy politycznymi konfliktami. Była ona jednakże wypeł-
niona nadzieją na coraz lepsze jutro, powiązaną z postępującą odnową różnorodnych dziedzin
życia całego kraju.

Wanda Krasnodębska-Reicherowa urodziła się w 1892 r. w Warszawie. Po szkole średniej
w wieku osiemnastu lat rozpoczęła studia artystyczne i odtąd jej współżycie ze sztuką, niezależnie
od różnych okoliczności życiowych, stało się czymś trwałym, niezniszczalnym. Artystka pocho-
dziła, zapewne, z rodziny ludzi utalentowanych, gdyż jej młodsza siostra Bogna Krasnodębska-
Gardowska zajęła już w okresie dwudziestolecia międzywojennego pozycję wybitnej artystki-
-grafika.

Początkowe studia artystyczne, które odbywała Wanda Krasnodębska w latach 1910-1912
w szkole Marii Niedzielskiej w Krakowie, przyniosły jej dwa medale. Dalszym etapem było
Monachium, ze znaną tam Knirr-Schule, i pobyt w Paryżu. Po I wojnie światowej kontynuowała
studia w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowni prof. Edwarda Trojanowskiego,
a po osiedleniu się w Wilnie — na Wydziale Sztuk Pięknych USB w pracowni prof. Ludomira
Sleódzińskiego, gdzie uzyskała w 1939 r. dyplom artysty-malarza. W latach trzydziestych wyjeż-
dżała ponownie do Paryża.

Z krótkiego przeglądu etapów studiów artystki można wywnioskować, że wciąż trawił ją
głód wiedzy malarskiej, nie ustający do lat późnej starości. Po znalezieniu się w Wilnie Reicherowa
była już malarką w znacznym stopniu ukształtowaną. Nie od razu też zaczęła uczęszczać na
Wydział Sztuk Pięknych. Jak sama podaje w jednej z notek biograficznych, był to rok 1930.
Nie rozpoczynała też nauki od początku. Zapewne dużą pokusą dla niej była możność studio-
wania u tak wybitnego pedagoga, jakim był Ludomir Sleódziński, który przyciągał młodzież
siłą swojego talentu. Był on wychowankiem Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, która
dawała swym uczniom doskonałe przygotowanie zawodowe, oparte o studia z natury, o wzory
sztuki antycznej i o wiedzę przekazywaną przez dawnych mistrzów. Sleńdziński, powszechnie
uważany za klasycystę, nie pomijał w swej twórczości osiągnięć sztuki współczesnej. Przekazując
swe umiejętności uczniom, pozostawiał im wiele swobody dla własnej inwencji. Wyznawał

410