Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (15.1991)

Muzeum Narodowe we Wrocławiu w latach 1983— 1987

181

liczbą 2330 pozycji inwentarzowych, w tym: malarstwa pol-
skiego 958, malarstwa obcego 977 i malarstwa śląskiego 395
pozycji. Wszystkie posiadają założone karty katalogu nauko-
wego, jak również karty magazynowe. Dokumentację foto-
graficzną posiada 2240 pozycji. Pełne opracowanie katalogu
posiada 1335 prac. Wśród nabytków, obok daru 9 obrazów J.
Susłowskiego z Łodzi, obejmującego głównie dzieła malarzy
lwowskich z przełomu XIX/XX w., warto odnotować z malarst-
wa polskiego obrazy: Spotkanie Władysława Podkowińskiego,
Portret dziewczyny z medalionem Artura Grottgera oraz kolek-
cję akwarel Franciszka Siedleckiego. Z malarstwa śląskiego

— Portret Stefana Batorego z przełomu XVI/XVII w. oraz
malarstwa obcego — Madonnę z Dzieciątkiem północnowłos-
kiego malarza XVIII w., a także dzieła Godfrieda Schalckena
i Thomasa Wycka. Oprócz zbiorów własnych dział malarstwa
miał w swoim posiadaniu dość znaczną liczbę dzieł przyjętych
w depozyt. Na koniec roku 1987 było ich 1460, głównie
w związku z organizowaniem kilku dużych wystaw pzasowych.

Z wyjątkiem kilkumiesięcznej przerwy w 1984 r., spowodo-
wanej wypożyczeniem na wystawę do Berlina wielu obrazów,
przez cały okres sprawozdawczy była otwarta Galeria Malarst-
wa Polskiego, eksponująca na 18 salach 248 dziel własnych
oraz 11 obcych. Druga stała wystawa, Galeria Malarstwa
Obcego była otwarta jedynie do końca 1984 r. Potem ją
zamknięto z uwagi na remont i potrzeby ekspozycyjne związa-
ne z organizowaniem wystaw czasowych. W grudniu 1984 r.
otwarto wystawę Portret na Śląsku XVI — XVIII w, przygotowy-
waną od kilku lat przez E. Houszkę, która również opracowała
katalog. Wystawa cieszyła się zasłużonym powodzeniem, ale
z powodu ograniczeń lokalowych eksponowana była zaledwie
do 24 lutego 1985 r. W 1984 r. P. Łukaszewicz i E. Houszka
przygotowali dla Neue Berliner Galerie w Altes Museum
w Berlinie wystawę Malarstwo polskie XIX i XX w. ze zbiorów
Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Była to najobszerniejsza
dotychczas prezentacja zagraniczna tej części zbiorów Muzeum,
obejmująca najwybitniejsze dzieła galeryjne od czasów stanis-
ławowskich po lata pięćdziesiąte XX wieku. Katalog opracowa-
ny przez tych samych autorów został efektownie wydany przez
galerię berlińską. P. Łukaszewicz pracował od kilku lat nad
przygotowaniem wystawy i katalogu Ludwik Lille 1897 — 1957.
Wystawa była otwarta od 13 grudnia 1985 do marca 1986 r.,
a następnie od kwietnia do czerwca 1986 r., w nieco zmienio-
nym kształcie, z poszerzoną prezentacją rzeźby, w Muzeum
Narodowym w Warszawie. W tymże 1986 r. M. Pierzchała
zorganizował w Muzeum Okręgowym w Jeleniej Górze wy-
stawę czasową Nowożytne malarstwo śląskie ze zbiorów Mu-
zeum Narodowego we Wrocławiu. Pod koniec 1987 r., tj. 18
grudnia nastąpiło otwarcie dwóch dużych wystaw zorganizo-
wanych z okazji 150 rocznicy urodzin i 120 rocznicy śmierci
Artura Grottgera. Wystawa Grottger przygotowywana była od
1985 r. wspólnie przez P. Łukaszewicza, E. Houszkę i E. Halawę
oraz Muzeum Narodowe w Krakowie (Z. Gołubiew, A. Król).
Pracami kierował P. Łukaszewicz. Przeprowadzono uprzednio
liczne kwerendy w muzeach i bibliotekach polskich i zagranicz-
nych oraz u właścicieli prywatnych. Na 9 salach eksponowano
446 prac obcych oraz 28 ze zbiorów własnych. Wspomniany
zespół pod merytoryczną opieką P. Łukaszewicza opracował
część katalogu naukowego dzieł wszystkich Grottgera, obej-
mującą malarstwo olejne, akwarele, rysunki ze zbiorów włas-
nych i prace ilustracyjne, a także kalendarium jego życia
i twórczości oraz antologię głosów krytyki. Drugą część przy-
gotowywali pracownicy Muzeum Narodowego w Krakowie,
w którym wystawa ta była eksponowana w 1988 r. (Prace nad
katalogiem — ze strony Muzeum Narodowego w Krakowie

— nie zostały zakończone do końca 1987 r.). Równolegle z tą

wystawą została przygotowana ekspozycja pt. Wokół Grottgera,
która prezentowała malarstwo i rzeźbę artystów polskich lat
pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XIX w. — nauczycieli, współ-
czesnych i przyjaciół Grottgera. Poprzedzona była licznymi
kwerendami prowadzonymi przez P. Łukaszewicza w muzeach
polskich i we Lwowie. Zgromadziła 105 prac obcych i 28
z własnych zbiorów. Wystawy grottgerowskie cieszyły się
wyjątkową frekwencją.

P. Łukaszewicz oprócz wspomnianego katalogu wystawy A.
Grottgera, w którym opracował kalendarium i malarstwo
olejne, jest również autorem informatora do tej wystawy.
W 1986 r. wydał katalog wystawy czasowej Ludwik Lille.
Wspólnie z E. Houszką opracował katalog wystawy berlińskiej
Polnische Malerei des 19. und 20. Jahrhunderts (zawierający
również wstęp i kalendarium). Dla Wydawnictwa „Arkady"
przygotował katalog rozumowany Olejne dzieła J. Matejki
w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Napisał w 1986 r.
artykuł Lwówecka sala ślubów — wczesne dzieło H. Poelziga
i zespołu wrocławskiej Akademii — do Księgi ku czci prof.
Ryszkiewicza. Dla miesięcznika „Odra" (1983 r.) opracował
recenzję książki J. Pollakówny Malarstwo polskie między woj-
nami, a dla „Biuletynu ZMiOZ" omówienie wystawy berlińs-
kiej. W r. 1983 ukończony został maszynopis katalogu zbiorów
malarstwa polskiego (cz. I), rezultat pracy wielu lat P. Łukasze-
wicza i E. Houszki, obejmujący całość zbiorów malarstwa
olejnego wg stanu na grudzień 1982 i zawierający wstęp P.
Łukaszewicza, dotyczący historii zbioru. Praca do końca okre-
su sprawozdawczego nie znalazła wydawcy.

Ewa Houszka opracowała do katalogu dzieł Grottgera
części: „akwarele" i „antologia głosów krytyki", a przede
wszystkim w 1984 r. katalog wystawy Portret na Śląsku
XVI —XVIII w. Do „Biuletynu Historii Sztuki" przygotowała
w 1985 r. komunikat o tej wystawie. W kwietniu 1987 r.
zorganizowała pokaz portretów z „galerii sławnych mężów"
Thomasa Rehdigera, towarzyszący otwarciu Domu Pracy Twór-
czej Stowarzyszenia Historyków Sztuki w Wojnowicach. Prze-
tłumaczyła z języka czeskiego na polski katalog czeskiej książki
okresu secesji (dla Działu Sztuki Wydawniczej).

Marek Pierzchała w 1984 r. opracował dla „Roczników
Sztuki Śląskiej" artykuł Późnobarokowy wystrój malarski kap-
licy dworskiej w Sarnach. Dla Muzeum w Jeleniej Górze
przygotował katalog wystawy śląskiego malarstwa nowożyt-
nego. Dla tygodnika „Panorama" — artykuł o obrazie Drzewo
rodowe Piastów Opolskich. Przygotował i wygłosił na Sesji SHS
we Wrocławiu referat pt. Fundacje artystyczne Andrzeja Hert-
wiga. Współdziałał przy przygotowaniu wystawy sztuki śląskiej
w Brzegu.

Jarosław Nowak opracował scenariusz wystawy Oblicza
renesansu i manieryzmu na Śląsku — w zakresie rzeźby — dla
Muzeum Śląskiego w Katowicach (1987 r.).

Piotr Łukaszewicz prowadził nadal redakcję „Roczników
Sztuki Śląskiej" przygotowując wydanie tomów XIV i XV.
Uczestniczył w zebraniach Rady Społecznej Panoramy Rac-
ławickiej oraz w posiedzeniach Rady Ochrony Dóbr Kultury.
Bral udział w zebraniach Instytutu Sztuki PAN w Warszawie
w sprawie opracowania syntezy sztuki polskiej XIX i XX wieku.
Kontynuował współpracę z PP. Desa uczestnicząc w komisjach
oceny i wyceny. Współpracował z Konserwatorem Zabytków
i sądownictwem jako ekspert. Wszyscy pracownicy Działu
Malarstwa współpracowali z Komisją wywozu dzieł sztuki
— przygotowując pisemne opinie.

GABINET GRAFIKI
Niezadawalająca obsada personalna Gabinetu w okresie
sprawozdawczym wpłynęła niekorzystnie na całokształt działał-