Studia do Dziejów Wawelu (5.1991)

sprawił, że często wyłączano tę .cenę z
całości opowiadania Księgi Rodzaju. I rud-
no również było poprzednim badaczom od-
naleźć replikę nieznanego im arrasu. Obet-
nie udało się ustalić, że zachowane fragmen-
ty arrasu znajdujące się w pałacu Deputatio
General w Barcelonie, uważane dotychczas
za części arrasu z historią Jakuba16 lub scen\
Potopu17, są pozostałością repliki omawia-
nej tkaniny (fig. 8). Arras z którego wycięto
prostokąt wielkością przekraczający jedną trze-
cią jego powierzchni jest jedną z czterech za-
chowanych tam sztuk serii Dziejów Noego.
W dolnym prawym narożniku widnieje znak
Willema Pannemakera. W późniejszych pow-
tórzeniach często zauważyć można obcięcia
całych części kompozycji oryginału. Podob-
nie i w omawianej replice, scenę środkową,
wiernie powtórzoną według naszej tkaniny,

9. Albrecht Hun,. Porwanie kobiety, rysunek, 1516. skrócono W górnej części obcinając szeroki

pas nieba i konary drzew, tak, że głowy
jeźdźca i konia dotykają górnej krawędzi.
Bordiura typu krajobrazowo-zwierzęcego jest
powtórzona ze sławnej serii Dziejów Noego
i ukończonej przez Willema Pannemakera na

|§ zamówienie Filipa II w r. 1565, z tym

jednak, że umieszczone w górnych narożni-
■j / kach herby zamawiającego zostały zastąpio-

| ne wieńcami kwiatów. Polscy uczeni przy-

, M puszczali, że zachowane w pałacu Deputatio
General w Barcelonie arrasy są pozosta-
łością serii wykonanej na zamówienie na-
miestniczki Flandrii, Małgorzaty Parmeń-
skiej, siostry Filipa II i datują je na czas po
r. 156718. Na temat tej serii zachowały się
przekazy źródłowe, lecz nie została ona zi-
dentyfikowana i nie wiadomo czy przypusz-
czenia te są słuszne. W każdym razie intere-
sujące jest odnalezienie repliki królewskiego
U). Piotr Paweł Rubens, Ciało zabitego mężczyzny, arrasu, wykonanej nie później niż 20 lat od
rysunek według obrazu Michiela Coxcie. chwili powstania oryginału.

* Artykuł niniejszy został odczytany przez autorkę
na posiedzeniu Komisji Teorii i Historii Sztuki Od-
działu Krakowskiego PAN w dniu 27 lutego r. 1976
(streszczenie — odrzucone przez cenzurę — nie zostało
zamieszczone w Sprawozdaniach Komisji), a następnie
opublikowany ze skrótami i zasadniczym ogranicze-

niem materiału ilustracyjnego: M. Henncl-Bcrna-

s i k o w a, Une tapisserie inconnue de la collection de Sigismond
Augustę, roi de Pologne (Artes Textiles, X, Gent 1981,
s. 73 79).

1 M. G ę b a r o w i c z i T. Mańkowski, Arrasy
Zygmunta Augusta (Rocz. Krak. XXIX, 1937, s. 174 177).

448