78
Leiła Chasjanowa
II. 1. H. Siemiradzki, Zaufanie Aleksandra Macedońskiego do lekarza Filipa (Aleksander Macedoński i lekarz Filip), 1870, Narodowe
Muzeum Sztuki Republiki Białoruś (NMS RB), Mińsk
Ramazanow - „Wakacje w Akademii tak napraw-
dę istnieją dla chłopców, co wydrapują ołówkiem
kaprawe Kleopatry i perkatych Achillesów; na-
tomiast ci młodzieńcy, którzy już poznali wyższą
sferę sztuki, dni całe spędzają w pracowniach, od-
dając się z zamiłowaniem czarowi malarstwa i rzeź-
by”2. W określonym terminie ukończono kartony
z Aleksandrem Macedońskim naturalnej wielkości
i rozpoczęto pracę z modelami, którzy byli wyzna-
czeni już w kwietniu.
Siemiradzki z całego serca kochał nature-morte,
więc z zapałem je malował, co wyraźnie widać już
w akademickim programie Zaufanie Aleksandra
Macedońskiego do lekarza Filipa [ił. 1]. Wszystkim
obrazom Siemiradzkiego dodają one swoistego
wdzięku. Jednocześnie są pełne takiego zamiłowa-
nia do dzieł sztuki, że czynią życie piękniejszym.
Na dodatek bardzo wyraźnie świadczą o pasji au-
tora do mistrzowskiego wykonania pracy, o jego
fascynacji techniczną perfekcją3.
Na obrazie widzimy cesarską sypialnię w namiocie
Aleksandra Macedońskiego, którą od głównej izby
oddziela gruba zasłona. Chory Aleksander wypija
lekarstwo, uważnie obserwując lekarza Filipa, czy-
tającego list Parmeniona. Doceniając dużą rolę pra-
cy z natury, uczniowie Akademii w poszukiwaniach
wizerunków, szczegółów i fałd ubrań oraz uzbro-
jenia często sięgali po wzorce antyczne. Tworząc
postać wielkiego wodza, Siemiradzki opierał się na
dziełach Lizypa. Jeszcze Plutarch twierdził, że
wygląd zewnętrzny Aleksandra najlepiej oddają
rzeźby Lizypa. Sam [władca] również uważał, że
wyłącznie on jest godny rzeźbić jego postać. Ten
artysta potrafił wiernie oddać to, co później na-
śladowali liczni następcy i przyjaciele władcy: lek-
kie pochylenie głowy w lewo oraz wyraz twarzy
z „rozmarzonym spojrzeniem”4.
Siemiradzki wiernie oddał wszystkie wyżej wymie-
nione szczegóły (ił. 2), tym bardziej że kopia głowy
Aleksandra Macedońskiego5, czyli Herma Aza-
2 РГАЛИ (191).
3 Сокровища (b.d.: 565).
4 Плутарх (1994: 4).
5 Głowa Aleksandra Macedońskiego czyli Herma
Azara (znaleziona przez Jose Nicolasa Azara koło Tivoli
Leiła Chasjanowa
II. 1. H. Siemiradzki, Zaufanie Aleksandra Macedońskiego do lekarza Filipa (Aleksander Macedoński i lekarz Filip), 1870, Narodowe
Muzeum Sztuki Republiki Białoruś (NMS RB), Mińsk
Ramazanow - „Wakacje w Akademii tak napraw-
dę istnieją dla chłopców, co wydrapują ołówkiem
kaprawe Kleopatry i perkatych Achillesów; na-
tomiast ci młodzieńcy, którzy już poznali wyższą
sferę sztuki, dni całe spędzają w pracowniach, od-
dając się z zamiłowaniem czarowi malarstwa i rzeź-
by”2. W określonym terminie ukończono kartony
z Aleksandrem Macedońskim naturalnej wielkości
i rozpoczęto pracę z modelami, którzy byli wyzna-
czeni już w kwietniu.
Siemiradzki z całego serca kochał nature-morte,
więc z zapałem je malował, co wyraźnie widać już
w akademickim programie Zaufanie Aleksandra
Macedońskiego do lekarza Filipa [ił. 1]. Wszystkim
obrazom Siemiradzkiego dodają one swoistego
wdzięku. Jednocześnie są pełne takiego zamiłowa-
nia do dzieł sztuki, że czynią życie piękniejszym.
Na dodatek bardzo wyraźnie świadczą o pasji au-
tora do mistrzowskiego wykonania pracy, o jego
fascynacji techniczną perfekcją3.
Na obrazie widzimy cesarską sypialnię w namiocie
Aleksandra Macedońskiego, którą od głównej izby
oddziela gruba zasłona. Chory Aleksander wypija
lekarstwo, uważnie obserwując lekarza Filipa, czy-
tającego list Parmeniona. Doceniając dużą rolę pra-
cy z natury, uczniowie Akademii w poszukiwaniach
wizerunków, szczegółów i fałd ubrań oraz uzbro-
jenia często sięgali po wzorce antyczne. Tworząc
postać wielkiego wodza, Siemiradzki opierał się na
dziełach Lizypa. Jeszcze Plutarch twierdził, że
wygląd zewnętrzny Aleksandra najlepiej oddają
rzeźby Lizypa. Sam [władca] również uważał, że
wyłącznie on jest godny rzeźbić jego postać. Ten
artysta potrafił wiernie oddać to, co później na-
śladowali liczni następcy i przyjaciele władcy: lek-
kie pochylenie głowy w lewo oraz wyraz twarzy
z „rozmarzonym spojrzeniem”4.
Siemiradzki wiernie oddał wszystkie wyżej wymie-
nione szczegóły (ił. 2), tym bardziej że kopia głowy
Aleksandra Macedońskiego5, czyli Herma Aza-
2 РГАЛИ (191).
3 Сокровища (b.d.: 565).
4 Плутарх (1994: 4).
5 Głowa Aleksandra Macedońskiego czyli Herma
Azara (znaleziona przez Jose Nicolasa Azara koło Tivoli