DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.45642#0203
SZTUKA EUROPY WSCHODNIEJ
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
THE ART OF EASTERN EUROPE
TOM V
Monika Paś
Muzeum Narodowe w Krakowie
Pamiątki po Henryku Siemiradzkim (1843-1902) w zbiorach Działu
Rzemiosła Artystycznego, Kultury Materialnej i Militariów Muzeum
Narodowego w Krakowie*
Zgodnie z zapisami pierwszego i drugiego para-
grafu statutu Muzeum Narodowego w Krakowie
z 1881 roku, określającego, jakiego rodzaju za-
bytki gromadzić będzie nowopowstała instytucja,
zaznaczono, że „w dziale czwartym starożytności
zachowane zostaną przedmioty, jeżeli autentycz-
nie należały do ludzi historycznych albo dziejowe
przypominają chwile”* 1. Z tego powodu w zbiorach
dzisiejszego Działu Rzemiosła przechowywane są
różnorodne pamiątki związane z wybitnymi posta-
ciami, zasłużonymi dla polskiej kultury i historii.
Wśród nich znalazł się również zespół przedmio-
tów związanych z Henrykiem Siemiradzkim, któ-
rego dar - jak powszechnie wiadomo - zapocząt-
kował zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie.
Od czasu wystawy Henryk Siemiradzki jakiego nie
znamy, urządzonej w Sukiennicach w 1980 roku,
ten stosunkowo niewielki zespół pamiątek nie był
pokazywany publiczności na odrębnej wystawie
* Częścią zapisu numerów inwentarzowych obiektów
z Muzeum Narodowego w Krakowie jest skrót nazwy muzeum
MNK. W artykule omówione są wyłącznie obiekty znajdujące
się w tym muzeum. W związku tym w celu uzyskania przej-
rzystości tekstu redakcja usunęła z zapisu numerów inwenta-
rzowych skrót MNK. (Przypis od redakcji).
1 Projekt Statutu Muzeum (1881: 10).
i jak dotąd nie stał się również przedmiotem osob-
nego opracowania2.
Omówienie specyficznych zabytków, jakimi
są pamiątki, poprzedzić należy kilkoma uwagami
ogólnej natury. Zazwyczaj w zespołach zabytków
tego rodzaju można wyróżnić dwie podstawowe
grupy przedmiotów - te należące do postaci za jej
życia, oraz te świadczące o pamięci o niej lub nawet
kulcie po śmierci. Do tej pierwszej grupy można
zaliczyć akcesoria osobistego użytku, pamiątkowe
drobiazgi rodzinne, przedmioty pochodzące z wy-
posażenia mieszkania, narzędzia pracy, różnego
rodzaju dokumenty związane z działalnością zawo-
dową, społeczną itp. W skład drugiej grupy zazwy-
czaj wchodzą pamiątki z pogrzebu i kolejnych uro-
czystych obchodów rocznic śmierci bądź jubileuszy
urodzin. Pod tym względem zespół pamiątek po
Henryku Siemiradzkim, liczący 169 zabytków, jest
wyjątkowy, można bowiem wyróżnić w nim niemal
wszystkie ze wskazanych kategorii przedmiotów.
Obok drobiazgów osobistego użytku, przyborów
malarskich i okolicznościowych dyplomów ofia-
rowanych Siemiradzkiemu za życia, znalazły się
także pamiątki z pogrzebu malarza w 1903 roku
2 Henryk Siemiradzki (1980).
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
THE ART OF EASTERN EUROPE
TOM V
Monika Paś
Muzeum Narodowe w Krakowie
Pamiątki po Henryku Siemiradzkim (1843-1902) w zbiorach Działu
Rzemiosła Artystycznego, Kultury Materialnej i Militariów Muzeum
Narodowego w Krakowie*
Zgodnie z zapisami pierwszego i drugiego para-
grafu statutu Muzeum Narodowego w Krakowie
z 1881 roku, określającego, jakiego rodzaju za-
bytki gromadzić będzie nowopowstała instytucja,
zaznaczono, że „w dziale czwartym starożytności
zachowane zostaną przedmioty, jeżeli autentycz-
nie należały do ludzi historycznych albo dziejowe
przypominają chwile”* 1. Z tego powodu w zbiorach
dzisiejszego Działu Rzemiosła przechowywane są
różnorodne pamiątki związane z wybitnymi posta-
ciami, zasłużonymi dla polskiej kultury i historii.
Wśród nich znalazł się również zespół przedmio-
tów związanych z Henrykiem Siemiradzkim, któ-
rego dar - jak powszechnie wiadomo - zapocząt-
kował zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie.
Od czasu wystawy Henryk Siemiradzki jakiego nie
znamy, urządzonej w Sukiennicach w 1980 roku,
ten stosunkowo niewielki zespół pamiątek nie był
pokazywany publiczności na odrębnej wystawie
* Częścią zapisu numerów inwentarzowych obiektów
z Muzeum Narodowego w Krakowie jest skrót nazwy muzeum
MNK. W artykule omówione są wyłącznie obiekty znajdujące
się w tym muzeum. W związku tym w celu uzyskania przej-
rzystości tekstu redakcja usunęła z zapisu numerów inwenta-
rzowych skrót MNK. (Przypis od redakcji).
1 Projekt Statutu Muzeum (1881: 10).
i jak dotąd nie stał się również przedmiotem osob-
nego opracowania2.
Omówienie specyficznych zabytków, jakimi
są pamiątki, poprzedzić należy kilkoma uwagami
ogólnej natury. Zazwyczaj w zespołach zabytków
tego rodzaju można wyróżnić dwie podstawowe
grupy przedmiotów - te należące do postaci za jej
życia, oraz te świadczące o pamięci o niej lub nawet
kulcie po śmierci. Do tej pierwszej grupy można
zaliczyć akcesoria osobistego użytku, pamiątkowe
drobiazgi rodzinne, przedmioty pochodzące z wy-
posażenia mieszkania, narzędzia pracy, różnego
rodzaju dokumenty związane z działalnością zawo-
dową, społeczną itp. W skład drugiej grupy zazwy-
czaj wchodzą pamiątki z pogrzebu i kolejnych uro-
czystych obchodów rocznic śmierci bądź jubileuszy
urodzin. Pod tym względem zespół pamiątek po
Henryku Siemiradzkim, liczący 169 zabytków, jest
wyjątkowy, można bowiem wyróżnić w nim niemal
wszystkie ze wskazanych kategorii przedmiotów.
Obok drobiazgów osobistego użytku, przyborów
malarskich i okolicznościowych dyplomów ofia-
rowanych Siemiradzkiemu za życia, znalazły się
także pamiątki z pogrzebu malarza w 1903 roku
2 Henryk Siemiradzki (1980).