DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.45642#0092
88
Leiła Chasjanowa
II. 21. Nikołaj Gay, Achilles opłakuje Patroklesa, 1855, NMS RB
Miecz ze zbiorów Literacko-Artystycznego Mu-
zeum - Dwór „Prijutino” we Wsewołożsku widzi-
my nie tylko na płótnie Siemiradzkiego. Jest rów-
nież na płaskorzeźbie Pimienowa Hektor zarzuca
Parysowi rozwiązłość, na obrazach Mikołaja Gay’a
Achilles opłakuje Patroklesa i Saul u wróżki z Endor
(1856), a także na płótnie Własowa Starzec Priam
błaga Achillesa, aby oddał mu zwłoki jego syna Hek-
tora. Spotykamy ten miecz również we wspomnia-
nych pracach z 1870 roku autorstwa Snigiriewskie-
go i Dylewa. Widać wyraźnie, że rękojeść miecza
zdobią nakładane palmety. Miecz i pochwa wyko-
nane są z mosiądzu, pochwa ma na końcu trzewik
(il. 22).
Zbroja na obrazie Siemiradzkiego to rodzaj
zbroi płytowej - „pancerza brązowego, wykonane-
go z dwóch brązowych płyt, wykutych na kształt
ludzkiego korpusu”24 i dekorowanych na piersiach
głową Meduzy (według średniowiecznej legendy
Aleksander Wielki zdobył jej głowę, czym tłu-
maczono jego wybitne zwycięstwa). Warto wspo-
mnieć, że w Petersburgu w okresie klasycyzmu
i empiru głowa Meduzy stanowiła tradycyjny ele-
ment zdobniczy uzbrojenia, często spotykany rów-
nież w architekturze (il. 23) i dekoracji wnętrz.
O tym, jak wyglądała zbroja, można sądzić na
podstawie licznych dzieł uczniów Akademii: ob-
razu Aleksandra Iwanowa Priam prosi Achillesa
o zwrot ciała Hektora, płaskorzeźby Nikołaja Pi-
mienowa, obrazów Mikołaja Gay’a Achilles opłaku-
je Patroklesa i Saul u wróżki z Endor, płaskorzeźby
Piotra Dylewa Zaufanie Aleksandra Macedońskiego
do lekarza Filipa podczas ciężkiej choroby.
Z prawej strony, na tle dywanu ozdobionego po-
środku ornamentem z palmet, a po brzegach fryzem
z antemionów z palmetami obramowanymi z dwóch
stron prostokątnym meandrem, widzimy ubranego
w niebieski chiton chłopca - pazia, trzymającego
wachlarz z pawich piór w kształcie liścia (il. 24).
Pióra te bardzo ceniono w IV wieku p.n.e., a stały
się modne po wyprawach Aleksandra Wielkiego na
Wschód. Do postaci pazia pozował jedenastoletni
24 Оленин (1881: 89).
Leiła Chasjanowa
II. 21. Nikołaj Gay, Achilles opłakuje Patroklesa, 1855, NMS RB
Miecz ze zbiorów Literacko-Artystycznego Mu-
zeum - Dwór „Prijutino” we Wsewołożsku widzi-
my nie tylko na płótnie Siemiradzkiego. Jest rów-
nież na płaskorzeźbie Pimienowa Hektor zarzuca
Parysowi rozwiązłość, na obrazach Mikołaja Gay’a
Achilles opłakuje Patroklesa i Saul u wróżki z Endor
(1856), a także na płótnie Własowa Starzec Priam
błaga Achillesa, aby oddał mu zwłoki jego syna Hek-
tora. Spotykamy ten miecz również we wspomnia-
nych pracach z 1870 roku autorstwa Snigiriewskie-
go i Dylewa. Widać wyraźnie, że rękojeść miecza
zdobią nakładane palmety. Miecz i pochwa wyko-
nane są z mosiądzu, pochwa ma na końcu trzewik
(il. 22).
Zbroja na obrazie Siemiradzkiego to rodzaj
zbroi płytowej - „pancerza brązowego, wykonane-
go z dwóch brązowych płyt, wykutych na kształt
ludzkiego korpusu”24 i dekorowanych na piersiach
głową Meduzy (według średniowiecznej legendy
Aleksander Wielki zdobył jej głowę, czym tłu-
maczono jego wybitne zwycięstwa). Warto wspo-
mnieć, że w Petersburgu w okresie klasycyzmu
i empiru głowa Meduzy stanowiła tradycyjny ele-
ment zdobniczy uzbrojenia, często spotykany rów-
nież w architekturze (il. 23) i dekoracji wnętrz.
O tym, jak wyglądała zbroja, można sądzić na
podstawie licznych dzieł uczniów Akademii: ob-
razu Aleksandra Iwanowa Priam prosi Achillesa
o zwrot ciała Hektora, płaskorzeźby Nikołaja Pi-
mienowa, obrazów Mikołaja Gay’a Achilles opłaku-
je Patroklesa i Saul u wróżki z Endor, płaskorzeźby
Piotra Dylewa Zaufanie Aleksandra Macedońskiego
do lekarza Filipa podczas ciężkiej choroby.
Z prawej strony, na tle dywanu ozdobionego po-
środku ornamentem z palmet, a po brzegach fryzem
z antemionów z palmetami obramowanymi z dwóch
stron prostokątnym meandrem, widzimy ubranego
w niebieski chiton chłopca - pazia, trzymającego
wachlarz z pawich piór w kształcie liścia (il. 24).
Pióra te bardzo ceniono w IV wieku p.n.e., a stały
się modne po wyprawach Aleksandra Wielkiego na
Wschód. Do postaci pazia pozował jedenastoletni
24 Оленин (1881: 89).