Żygulski, Zdzisław: Dzieje zbiorów puławskich: Świątynia Sybilli i Dom Gotycki (Kraków, 2009)

112; ŚWIĄTYNIA SYBILLI

101. Trójnóg antyczny, zbiory Świątyni
Sybilli w Puławach, stan w 2009 r.,
fot. W. Santarek

w której niecono ogień. Dwa fotele z brązu, również zachowane, zapewne przeznaczone
dla przewodniczącego i jego zastępcy, mają oparcie w formie egipskich sfinksów, należą-
cych do emblematyki masońskiej.

Inwentarz omówiony w tym rozdziale liczy 648 pozycji. Gdy jednakże uwzględni-
my nieobjętą w tych pozycjach kolekcję numizmatów (1669 sztuk), zbiór archiwalno-bi-
blioteczny (200 pozycji) oraz weźmiemy pod uwagę fakt, że w jednej pozycji umieszczo-
no często kilka obiektów, będziemy musieli oszacować liczbę okazów w Świątyni Sybilli
na mniej więcej trzy tysiące.

Układ eksponatów był trafny i efektowny. Uwagę zwiedzającego przyciągały
najistotniejsze elementy zespołu: główny panoplion królewski w niszy sali głównej, las
zdobycznych chorągwi, szkatuła królewska, barwne trofea rozwieszone na ścianach, re-
likwiarze i pomniki na wierzchach szaf. Drugi etap zwiedzania polegał na zapoznaniu
się z zawartością szaf wypełnionych, jak pokazaliśmy, znaczną liczbą obiektów drobnych.
Ostateczne wrażenie na widzu wywierała mroczna krypta, gdzie w migotliwym blasku
świec widniał wyniosły obelisk i złociły się emblematy i inskrypcje brązowych tarcz.
Przedmioty wystawy zgrupowane były rzeczowo i tematycznie, ale zarazem swobodnie.
W wyjątkowych tylko wypadkach rozmieszczenie różnych elementów wydaje się nam dziś
nielogiczne, trudne do wytłumaczenia, jednak cały układ eksponatów Świątyni Sybilli był
adekwatnym wyrazem koncepcji ideowej muzeum.