Żygulski, Zdzisław: Dzieje zbiorów puławskich: Świątynia Sybilli i Dom Gotycki (Kraków, 2009)

4-

WPŁYW MUZEALNICTWA FRANCUSKIEGO

142. Kryształowa
manierka myśliwska
króla Franciszka I

ł

m.'.

3. Wpływ muzealnictwa francuskiego

W wielowiekowej rywalizacji państw europejskich tworzących ogromne zbiory sztuki
Francja zajęła jedno z pierwszych miejsc. Długi szereg świetnych mecenatów królewskich
od czasów średniowiecza doprowadził do zgromadzenia we Francji znacznej liczby dzieł
sztuki najznakomitszych szkół artystycznych. Galerie malarstwa, szczególnie obrazów
słynnych mistrzów włoskich, gliptoteki, zbiory artystycznych tkanin, złotnictwa i ema-
lii, kości słoniowej, brązów i ceramiki przepełniające pałace królewskie zwiększały splen-
dor monarszej władzy i zadość czyniły wyszukanym potrzebom estetycznym królów i ich
dworów. W większej części była to sztuka importowana, gdyż przez długi czas królowie
przedkładali dzieła obce nad francuską rodzimą twórczość. Wiek XVII był złotym czasem
kolekcjonerstwa francuskiego. Bezcennej wartości zbiory posiedli wszechwładni kardy-
nałowie Richelieu i Mazarin, wszystkich jednak przewyższył Ludwik XIV, gdyż w jego
systemie sztuka zajęła miejsce pierwszorzędne, przy czym nadano jej funkcję instrumentu
politycznego wysokiej rangi. Artyści francuscy otoczeni opieką państwa odgrywać po-
częli coraz większą rolę, Francja zdobywała hegemonię w domenie sztuki, której nikt już
jej nie odebrał aż do połowy XX wieku. Znamienne było odrzucenie planów Berniniego