8 i DOM GOTYCKI
w końcu należy „zegarek srebrny osobliwszej formy, który był darowany przez Hen-
ryka IV Gabrieli d'Estrees", ofiarowany przez księcia Bassano, ministra spraw zagra-
nicznych z czasów Napoleona203.
W sumie stwierdzić należy, że rola Francji w tworzeniu zbiorów puławskich
była poważna. Nie ujawniła się ona wprawdzie w zasadniczej dla Puław orientacji
romantycznej, ta bowiem zrodziła się u innych źródeł, ale występowała wyraźnie
w konkretnych metodach muzealniczych. Oddziaływanie Francji, a zwłaszcza jej sto-
licy, było przez cały czas ogromne. Było to centrum kultury europejskiej zarówno
w twórczym, jak i w teoretycznym aspekcie. Kontakt Czartoryskich z Francją był nie-
przerwany, najpierw często jeździła tam księżna Izabela, w czasach późniejszych go-
ścili w Paryżu jej synowie. Szczególnie wiele dzieł sztuki, głównie obrazów, pozyskał
w stolicy Francji Konstanty Czartoryski.
Nie możemy w końcu zapomnieć, że po katastrofie powstania listopadowego wła-
śnie Francja stała się krajem, w którym zbiory puławskie znalazły ratunek, schronienie,
oparcie i możność dalszego wspaniałego rozwoju.
w końcu należy „zegarek srebrny osobliwszej formy, który był darowany przez Hen-
ryka IV Gabrieli d'Estrees", ofiarowany przez księcia Bassano, ministra spraw zagra-
nicznych z czasów Napoleona203.
W sumie stwierdzić należy, że rola Francji w tworzeniu zbiorów puławskich
była poważna. Nie ujawniła się ona wprawdzie w zasadniczej dla Puław orientacji
romantycznej, ta bowiem zrodziła się u innych źródeł, ale występowała wyraźnie
w konkretnych metodach muzealniczych. Oddziaływanie Francji, a zwłaszcza jej sto-
licy, było przez cały czas ogromne. Było to centrum kultury europejskiej zarówno
w twórczym, jak i w teoretycznym aspekcie. Kontakt Czartoryskich z Francją był nie-
przerwany, najpierw często jeździła tam księżna Izabela, w czasach późniejszych go-
ścili w Paryżu jej synowie. Szczególnie wiele dzieł sztuki, głównie obrazów, pozyskał
w stolicy Francji Konstanty Czartoryski.
Nie możemy w końcu zapomnieć, że po katastrofie powstania listopadowego wła-
śnie Francja stała się krajem, w którym zbiory puławskie znalazły ratunek, schronienie,
oparcie i możność dalszego wspaniałego rozwoju.