Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Żygulski, Zdzisław
Dzieje zbiorów puławskich: Świątynia Sybilli i Dom Gotycki — Kraków, 2009

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.23828#0299
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
296

PRZYPISY

Księga składała się z 27 kar pergaminowych zapisanych i przegradzających je 25 kart welinowych czy-
stych. Na pierwszej karcie widniał wypisany w czterech barwach tytuł: „Podpisy Osób, które odwie-
dzały Świątynię Pamięci w Puławach". Niezwykłą dekorację księgi stanowiły wklejane na jej kartach
ozdobne inicjały winiety i listewki wycięte ze średniowiecznych liturgicznych rękopisów i renesanso-
wych druków. Zofia Ameisenowa drogą wnikliwej analizy doszła do wniosku, że ofiarą padły trzy rę-
kopisy iluminowane, a to, pontificale-missale paryskie z pierwszej ćwierci XIV wieku, mszał francuski,
być może również paryski, z połowy XIV wieku, modlitewnik włoski z połowy XV wieku oraz kilka
druków francuskich, zapewne liwes d'heures z początku wieku XVI. Ogółem wycięto z tych cennych
zabytków około 500 jednostek dekoracyjnych. W badaniach swych Ameisenowa skoncentrowała uwa-
gę na kwestii owych szczątków iluminacji i słusznie potępiła tego rodzaju sposób dekoracji muzealnej
księgi pamiątkowej. Na usprawiedliwienie Czartoryskiej, z której to polecenia rzecz wykonano, można
wysunąć argument, że w puławskich zbiorach bibliotecznych znajdowała się znaczna liczba luźnych,
uszkodzonych lub pociętych rękopisów iluminowanych i one to zostały na pewno do tego celu użyte.

417 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, rkps 6/3/17. Księga poświęcona podpisom Woyska Polskiego
w Świątyni Pamięci, rok 1809, I.C., ąuarto, karty pergaminowe o brzegach złoconych, stron numero-
wanych 121. Oprawa puławska z sygnaturą introligatora: „relie p. A.Oehl a Puławy", czerwony pół-
skórek z tłoczeniami i złoceniami bardzo bogatymi, motywy empire. Okładki wewnątrz wyklejane
błękitną morą. Księga zawiera wiersz dedykacyjny (który zacytowany został w niniejszej monografii
w podrozdziale o „nurcie współczesności" w Świątyni Sybilli), kartę tytułową i podpisy od strony 5
do 121, złożone w czasie od maja 1809 do października 1823 roku, lecz ostatni autograf jest związany
z datą 4 czerwca 1830 roku.

418 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, rkps 2/4/24. Tom folio, zatytułowany: Książka do zapisywa-
nia się Woyska Polskiego od dnia l-go listopada 1823. Karty papieru grubego, lekko żółtawego, stron
numerowanych 112, zapisanych 35. Pieczęcie Biblioteki Głównej w Warszawie.

419 Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, rkps 7/2/42. Tom folio, zatytułowany: Podpisy osób Świątynię
Pamiątek Narodowych odwiedzających w Puławach, od dnia l-go września 1827 r. Kart numerowanych
25, zapisanych 18. Papier żeberkowy, lekko żółtawy, oprawa w półskórek zielony z wyciskami w motyw
meandrowy na brzegach okładek, z linijnymi złoceniami na grzbiecie.

420 W okresie, kiedy w kraju nie było rozwiniętych instytucji bankowych, ziemianie lokowali swe pienią-
dze u magnatów, wchodząc w ten sposób z nimi w różne skomplikowane stosunki prawno-finansowe
i gospodarcze.

421 Przemawia za tym między innymi fakt wydzielania sumy 1 miliona złotych polskich dla instytucji
muzealnej podczas wielkich działów majątkowych wobec niepewnej sytuacji politycznej w przeddzień
wojny 1812 roku.

422 Z. Żygulski, Uzbrojenie w „Hołdzie pruskim" Matejki, „Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodo-
wego w Krakowie za rok 1953", Wrocław-Kraków 1957, s. 21-64.

423 Dzieje tych walk i historia ratowania puławskich zbiorów zostały dość wyczerpująco opracowane
w publikacjach: M. Kukieł, Banicja księcia Adama Czartoryskiego i katastrofa Puław, Lwów 1930;
K. Buczek, Z przeszłości Biblioteki Muzeum XX. Czartoryskich, „Przegląd Biblioteczny" 1936, t. X,
s. 181; tenże, Biblioteka puławska w czasie walk powstania listopadowego, „Silva rerum" 1930, z. 10-12,
s. 155-170. Wiele materiałów do tej kwestii znajduje się w rękopiśmiennym pamiętniku Karola Dru-
ziewicza w Bibl. Czart., rkps XVIII/1365.
 
Annotationen