DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.66227#0176
PRZEMIANY OBRAZÓW
lizmu3. Na pierwszym planie, prawie na osi pionowej dzieła, stoją dwie po-
staci, widoczne w trzech czwartych (dolna krawędź obcina im nogi) i zwró-
cone w stronę widza. Bliższa nam kobieta kieruje głowę w stronę stojące-
go za nią mężczyzny, patrzącego na niewiastę i wyraźnieją zagadującego.
Od owej pary rozchodzą się dwie główne linie kompozycyjne, znajdują-
ce swe dopełnienie na najdalszym planie, zajętym przez szeregi wznoszo-
nych domów mieszkalnych (z lewej strony i w środku) oraz zarysy budo-
wanego kombinatu metalurgicznego (wielkie piece z prawej). Po stronie
kobiety, między budynkami, otwiera się idąca w głąb uliczka, zamknięta
jednak na końcu ścianą kolejnego stawianego gmachu i tym samym nie-
pozwalająca na odnalezienie w przestrzeni obrazu żadnego tropu, wypro-
wadzającego poza plac budowy. Po stronie mężczyzny oś skierowana jest
po skosie ku prawej krawędzi płótna, a wyznaczają ciąg ścian powstają-
cych domów, sugerujących drogę poza kadr, jednak i tu majacząca na ho-
ryzoncie sylweta konstrukcji przemysłowych niweczy możliwość wyjścia
poza teren wznoszonego miasta i huty.
Niezabudowany obszar pierwszego i środkowego planu obrazu pełen
jest ludzi. Większość z nich spaceruje, stoi lub siedzi w grupkach po kil-
ka osób; jest też trochę par oraz samotny mężczyzna ślęczący nad książką
przy wagoniku kolejki. Liczniejsze grupy wpisują się w główne wyznacz-
niki kompozycyjne dzieła. I tak, najbliższe widzowi zgromadzenie siedzą-
cych i klęczących postaci, usytuowane w prawej części płótna za pierw-
szoplanową parą i drugą, odwróconą do nas tyłem, ujęte zostało w trójkąt,
wypełniający płaszczyznę kąta pomiędzy domami a obiektami hutniczy-
mi. Maszerująca za nimi piątka powtarza rytm majaczących na horyzon-
cie wielkich pieców. Grupa robotników ukazana ponad głowami pierw-
szoplanowej pary rozciąga się paralelnie do znajdującej się za nią ściany
budowanego domu. Powiązanie ludzi z kompozycją przestrzeni powodu-
je ich unieruchomienie poprzez „zrymowanie” z murami budynków i ryt-
mem pionowych form wielkich pieców lub wpisanie w trójkąt - klasycz-
ny zabieg mający na celu ustatycznienie układu. Dodatkowo jeszcze ruch
postaci został bardzo ograniczony. Maszerująca na tle wielkich pieców
piątka zaraz dojdzie do „przeszkody”, czyli do trójkąta osób siedzących
i klęczących, bo to sugeruje ich energiczny, wspólny krok, skierowany do-
kładnie na wprost. Co prawda zajmująca zewnętrzną pozycję dziewczyna
3 Anna Król, Katalog obrazów olejnych, w: Andrzej Wróblewski, red. Zofia
Gołubiew, Warszawa 1998, kat. 117.
174
lizmu3. Na pierwszym planie, prawie na osi pionowej dzieła, stoją dwie po-
staci, widoczne w trzech czwartych (dolna krawędź obcina im nogi) i zwró-
cone w stronę widza. Bliższa nam kobieta kieruje głowę w stronę stojące-
go za nią mężczyzny, patrzącego na niewiastę i wyraźnieją zagadującego.
Od owej pary rozchodzą się dwie główne linie kompozycyjne, znajdują-
ce swe dopełnienie na najdalszym planie, zajętym przez szeregi wznoszo-
nych domów mieszkalnych (z lewej strony i w środku) oraz zarysy budo-
wanego kombinatu metalurgicznego (wielkie piece z prawej). Po stronie
kobiety, między budynkami, otwiera się idąca w głąb uliczka, zamknięta
jednak na końcu ścianą kolejnego stawianego gmachu i tym samym nie-
pozwalająca na odnalezienie w przestrzeni obrazu żadnego tropu, wypro-
wadzającego poza plac budowy. Po stronie mężczyzny oś skierowana jest
po skosie ku prawej krawędzi płótna, a wyznaczają ciąg ścian powstają-
cych domów, sugerujących drogę poza kadr, jednak i tu majacząca na ho-
ryzoncie sylweta konstrukcji przemysłowych niweczy możliwość wyjścia
poza teren wznoszonego miasta i huty.
Niezabudowany obszar pierwszego i środkowego planu obrazu pełen
jest ludzi. Większość z nich spaceruje, stoi lub siedzi w grupkach po kil-
ka osób; jest też trochę par oraz samotny mężczyzna ślęczący nad książką
przy wagoniku kolejki. Liczniejsze grupy wpisują się w główne wyznacz-
niki kompozycyjne dzieła. I tak, najbliższe widzowi zgromadzenie siedzą-
cych i klęczących postaci, usytuowane w prawej części płótna za pierw-
szoplanową parą i drugą, odwróconą do nas tyłem, ujęte zostało w trójkąt,
wypełniający płaszczyznę kąta pomiędzy domami a obiektami hutniczy-
mi. Maszerująca za nimi piątka powtarza rytm majaczących na horyzon-
cie wielkich pieców. Grupa robotników ukazana ponad głowami pierw-
szoplanowej pary rozciąga się paralelnie do znajdującej się za nią ściany
budowanego domu. Powiązanie ludzi z kompozycją przestrzeni powodu-
je ich unieruchomienie poprzez „zrymowanie” z murami budynków i ryt-
mem pionowych form wielkich pieców lub wpisanie w trójkąt - klasycz-
ny zabieg mający na celu ustatycznienie układu. Dodatkowo jeszcze ruch
postaci został bardzo ograniczony. Maszerująca na tle wielkich pieców
piątka zaraz dojdzie do „przeszkody”, czyli do trójkąta osób siedzących
i klęczących, bo to sugeruje ich energiczny, wspólny krok, skierowany do-
kładnie na wprost. Co prawda zajmująca zewnętrzną pozycję dziewczyna
3 Anna Król, Katalog obrazów olejnych, w: Andrzej Wróblewski, red. Zofia
Gołubiew, Warszawa 1998, kat. 117.
174