Bracci, Domenico Agostino: Commentaria de antiquis scalptoribus: qui sua nomina inciderunt in gemmis et cammeis cum pluribus monumentis antiquitatis ineditis, statuis, anaglyphis, gemmis (Band 1) (Florenz, 1784)

3«iV,

i36 CQMMENTARIA DE ANT1QUIS SCALPTORIBUS

XXVI,

DIANA MONTANA*

APOLLONII OPUS,

Amethyfìo ìncìfum.

EX THESAURO OLIM FARNESIANO PARMAE, NUNC REGIS UTRIUSQUE SICILIAE.

'On paucos nobilumi fculptorum non recenfuit Plin, lib. 36. cap, 5, quorum opera verifemile eft
eiusaetate numquam Romae fuijfe in aculis ,& admiratione omnium, quìafilentìo non praeteriret,
pitta Agafiae Dofabei Ephefii Gladiatorem pugnacem in Villa Pinciana, Papirii ac Matris Sym-
plegma Ménelai Stepbani difcipuli in bortis Luàovifiis, Glyconìs Atbenienfis Herculem, qui in atrio Far-
nefiano fpe&atur, Herculis tr une uni Apolloniì Nejloris filìi in Vaticano, nec non àuos Centauros Ari-
fteae, & Papiae ex urbe Apbrodifii, quondam apud doBiffwnwi Card. Furietti, mine in Mufeo Ca-
pitolino ex Mimificentia Clementis XIII, P. M. Quamvis ipfe (1) artificem Pafitelem laudet, qui
quinque volumina fcripfit nobilium operum in toto orbe, e quibus profeBo barimi rerum cognith
uberior bauriri poterai, facile opus tam eximium non vidit,

Paucis de Ljtbograpbis fcripfit Plinius, quamvis priorum Caefarum aetas plurimos tulijfet ; Apol-
Jonii quidem meminit, fed hunc cum Taurifco flatuariis adnumerat. Alias ab eo facile nofter, qui qua
aetate vixerit incertum, fed opificii praefiantia Augufti five Alexandre Magni Saeculo exiflìmarem,
quo pulebrae artes ejfulfere, ac maxime inclaruit Pyrgoteles, ut ait Plinius (2), tanti habitus ut
Alexander ediBo vetuerit ab alio fé in gemma fcalpi, quam a Pyrgotele. Apollonidem praediBus
auBor (3) celebrat inter praecipuos buius artis vìros, fi fan a eft leBio, & non Apollonius prò Apol-
lonide reponendus, ut conjich Sponius (4),

Summum certe artificem Apollonum fuijfe, baco gemma declarat, qua Dianam caelavit, prae-
ruptas inter rupes, bafi eleganti innixam manibus ( quartini altera facem (5) inverfam tenet, &
extinguit ) venatoria vefte (6) fuccinta ìndutam, nudam gemi, duplicique cinBu ligatam, crinibus

col-

(1) flin. lib. 3Ó. cap. 5.
(1) Plin. lìb. 37. cnp. 1.

(3) Plin. lib. 37. cap. i.

(4) Spati. Mìfc. Ermi. pag. 8pi. voi. 4. fuppl. Poleni, de
hac gemina verba facietis . ApolionìJis Celebris gemmarum
caelatoris mentio eft apud Plinium lib. 36"., unde fufpi-
cari licet, hic forte erratum in nomine & Apollonidi
fubltitutum. Si tamen divertimi quis fentiat , non rc-
fragabor .

(s) In Hymnis, qui fub Orpbci nomine cìrcwnferuntttr
t"S- %^- &*Stsy.i videlicet facifera vocitatur .

(6*) De Dianae venatoria vejle fuccinlia inquit Callimacb.
in Dian. verf. 11.

.......Ad gemi ufque tunicam

Fimbriatae, quando agreftes feras perirne.

hem Ventis , quae vetiatricis fpecie fé videndimt offert Atneat,
a Virg. dicìtur lib. 1. Aen. v. 320.

Nuda genu , nodoque fimis colicela fluenres .

Nempe facciata ut expeditius feras infequeretur ; ita ab Ovid.
lib. 3. Amor. Eleg. a. nojìra Diana repraefentatur.

Talia pinguntur fuccinctae crura Dianae,
Cum fequitur fortes fortior ipfa feras.

Tali quoque babitu Rbedopem virginem venationi deditam de-
fcribit Achilles Tatius de Amor. Leucip. lib. 8. In montiti"
fingitur quandoquidem habitare utpote idoneis venutili ; tdet
ab Horatìo lib. 3. Ode 22.

Montium Cuftos, Nemorunque virgo.

P

ifi

\h

0

Gli F

{culti

to veri:
jramirazio

„verifimile



'Agalla
difo

■ :n

■jdAfrod.
f. -b Munifici

fk 'icmìne w/
I ;i acquifere

.'celiente ope

ettaro di poi

f - sn Apollon

è iàcilment

- eccellenza (

"tk; allorcr

^tele, diC£

^efcincifoIn,cir

Principali Prc

<amamfeft

l^ÌtraruPÌ

pinoceli

tia





«>% ***** 1 di



>^'1HC