Bracci, Domenico Agostino: Commentaria de antiquis scalptoribus: qui sua nomina inciderunt in gemmis et cammeis cum pluribus monumentis antiquitatis ineditis, statuis, anaglyphis, gemmis (Band 1) (Florenz, 1784)

é

fil

<S4

D

COMMENTARI A DE ANT1QUIS SCALPTORIBUS

XI.

MUSA-

ALLIONIS OPUS,

Cameolae ìncìfum.
EX MUSEO STROZZIANO ROMAE.

E origine & numero Mufarum (i) diverfis veterum opinìonibus immorari non efl animus;
qui haec nofle concupifcet, Gir aldi, Linocerii, Liceti libros buiufce argumenti adeat (2).

Mufa quae in noftra gemma fpe&atur exprejfa, hahet capillos concinne crifpatos, ac Superne
virginum more nodo religatos (3) induta flola ad talos defluente, adeoque tenui, & pellucida, ut ea
fotius membra adumbrentur, quam tegantur. Pes ut inquit Gorìus (4) metricus ad metiendum fonorum
tempus paratus praealto terrae cumulo incumbit. Dexterum bracbium nudimi ac exfertum babet,
manuque fuperiorem lirae vittis ornatae partem tenet ,bafi praealtae quadratae innixa, cui fuperimpojtta
icuncula mulieris dextero bracino veflem fuflinentis.

Ambiguum fané efl, quae peculiarìs Mufa in bac gemma exprimatur. Maffeius (5) qui fimilem
gemmam Onefae opus e gemmis Leonardi Auguflinì primus vulgavit, Calliope?» exhibere conjeclavit.
Stofcbius fidenter affìrmat ejfe Erato (6), cui lyra tribuitur ex poetarum fententia. Gorius (7) inquit.
Quo vero nomine appellanda fit haec Mufa,an Clio, feu Calliope, feu Erato, non determino,
nam veteres poetae his quoque lyram tribuunt. Mibi magis arridet, Mufam hanc, vel Erato,
vel Terpfichoren pronuntiare, (8) quia bifce Mujis lyram fonantibus egregie hoc attributum convenit,
prout in tabulis Herculaneis obfervatur.

Princeps illius attributum efl lyra, quam non folum, ut praelaudatus Gorius animadvertit,
Clio, Calliope, ac Erato [ibi vindicant, fed etiam Melpomene, Terpficore, Polybymnia, tefle Montfau-
conio, qui in fio per utili opere Antiquitatis explicatae (9) ah. Magna itaque varietas in Mufarum
imaginibus deprehenditur, & hinc magna in diftinguendis illis oritur difficultas. Epigramma
quoddam Graecum fingularum funétionem atque inftrumenta defcribit; Carmina autem Aufonii
ab epigrammate Graeco ita difterunt, ut ex neutro majorem ad diftinguendas Mufas dimcultatem
colligas, quam ex veterum monumentis nova difcrimina parientibus. Et circa earum inftru-
menta, earumque cultura non confentiunt Scriptores (io).

In

(1) Sacrae Cicadae a Plutarcbo voi. 2. pag. 327. nuncu-
pantur Mufae , quae oh cantimi apud Antiquo! venerabantur.

(2) Li Hi Gregoriì Gira/di de Mufis lìbellus , Geofredi Lino-
cerii Vivarienfis Mythologiae Mufarum lìbellus, Fortumi
Liceti de quaefitis per epiftolas a clarìs viris refponfa in voi. 2.
Mifcell. hai. Erud. pag. 176. vide etiam voi. a. Herculan.
Autiq. pag 7.

(3) Sic Paufati. lib.X. cap.25. in Vhoc. Polìxenam defcri-
hit. Polixena Virginum more, colle&o in nodum crine.

(4) Gori Muf. Fior. tab. 8. voi. 2. pag. 22. De L,yrae in-
finimento vide Gori loc. cit. & praefertim Autiq. Herc. expo-
Jìtores voi. 3. pag. 2. n. 9. & io.

(?) Muffii geni. p. 2. tab. 50. pag. 108.

(6) Stojcb geni. infc. tab. 7. pag. 8.

(7) Gori Muf. Fior. pag. 23. voi. 2. tab. S. & Tbaliae
Mufae quoque lyra triluitur ut docet Ovid. lib. 5. Faft. v. $4.
Clioque & curvae fcita Thalia lyrae .

(8) In Petr. Satyr. pag. 543. Petronii Afratiii Epigr. de
rerpficborae Eratoque Mufis

Aurea Terpfichorae totam lyra perfonat aethram:
Fila premens digitis Erato modulamina fingit
vide Aufon. Edyl. 20. Mufarum inventa .

(vjMoutf. Antiq. explìq. voi. i.pag. iop. é-feq. & pag.ua,.
(io) Goti inquit voi. 1 • pag. 100. Poetae mufica inftrumenta
uni Mufae data, & alteri utcumque volunt, adfignant, atque
confundunt, quod ex duobus epigrammatis Antologiae hb.i.
cap. 6y. num. 22. & 23. & ex carminibus complurium poe-
tarum , ac praefertim Horatii intelligi poteft , qui in lib. 3.
Od. 4. Tibiam aliaque Mufica organa Colliopae tribuit.
Defcende Caelo , & die , age , Tibia ,
Regina longum , Calliope , melos ;
Seu voce mine mavis acuta ,
Seti fidibus cìtbaraqtte Pboebi .
Clio lyram vel Tibiam ad Heroas celebrando: tribuit Od. li. Uhi.
Qiiem virutn , aut Heroa lyra , vel acri
Tibia fumes celebrare Clio ?
Vide Spon. in explicatione Sarcophagi quod Mufas exhibet.
feft. ii. art. 9. pag. 44- «e.

'■;,£*lesiti- 0) J

.jrfD adombri .

jjeJl tempo del iu

"iCMJa delira mar
■t, j appoggiata

col defh

lai \

jiofo, qui

gemma, Javor

Erato, aJla quale

• A me piace r
-!lnano la ìì:1, «

Scolano.
feoadunque de
foc" infici
> Polita fi

p.
lm,era ,

I; ^éscr^

■"ti 1. m ,

., '■! ,. «fi

tok'ePrinci J^*em