Bracci, Domenico Agostino: Commentaria de antiquis scalptoribus: qui sua nomina inciderunt in gemmis et cammeis cum pluribus monumentis antiquitatis ineditis, statuis, anaglyphis, gemmis (Band 1) (Florenz, 1784)

172 COMMENTARI A DE ANTIQU1S SCALPTORIBUS

XXXI

VENUS IU D E N 5*

4

AULI OPUS,

Achati ìncifmn.
EX MUSEO COMM. FRANC, VETTORI ROMANI.

OMnest bom'tnes fumma femper ope nifis fui fé fcimus, ut fibi falutem voluptatemque commode
pararent ; quare unir uni non efl, fi vel remotìjfimis temporibus falufis, yoluptatumque numi-
nibus gentes omnes maxìmos celeberrimofque flatuerint honores.
Efl alma Venus bominum, Divumque voluptas, Aefculap'ms maxìmus aegris auxiliator adeft,
Tanta bifce numinibus babebatur rever enfia, ut ambobus prae ceteris omnibus cuhus exhiberetur jre-
quentijfimus, amboquè pari colerentur religione, atque hanc oh caufant habeo in Plautìllae nummo
Gnidi populos Venerem Aefculapio copula fé (i),

Quantum virium Graeci Veneri tribuerint facile eruititr ex Euripide (2) quantum etìam Latini
(x Lucretio in fui poematis inìtìa, Hinc & Julius Caefar fummus Dux originem repeteoat a Venere. hn-
perator ifte perpetuo Veneris imaginem in annida gè fi ab at (3), e£" Veneri genitrici templum dica-
-vit (4), plufimaque etìam aurea argenteaque numifmata Veneris figuram praefeferentìa (5) ad
propriam cum Diis immortalibus ofiendendam affmitatem cudi curavit,

Roinanis igitur Veneri tamquam nobilijfimae fuor uni principimi genitrici, armar uni civìtatìfqut
fautrici, cult uni exbibentibus, illique magnificentijfima extruentibus tempia (6), caeterae gentes vel
Itomanis afentaturae, vel Veneris auxilium fperantes, vel illius captae illecebris, aras templaque
injlruere ftuduerunt (7) quae in caufa fiere, ut adeo frequenter in quamplurima monumenta Venerem
(xhibentia incidamus, Atque bine infinita celeberxìmorum Pi&orum, Sculptarunque turba hoc in Numine
e fingendo quantum valer et experìrì voluit. Si artificum nomina, qui in baec opera contulere, vel-
lem referre, otia abutì viderer. Vide fis apud Jimium Piclorwn Sciflptorumque oberimi catalogum (8).

Ai

f

TOi ita i

fiotaifr Tant

: prero£
ì i Le

?» gì/em en

~o ^cugine

; mol

cogli

iadunc

*«%,Pi, e ;

Wdit;

""i^aro.

(t) HaymTef. Brit, voi, 7,, pag. 24Ó, Iti ìlio nummo Aefcu*

lapius , Venufque nuda ftantes , & fé inviceli' coiituentes , vi-
fiintur apptifìta epigrapbe ICNIAIS1N ,

(2) Euripiil. in Hippolyt, Coro». AB, 1. Se. t.& infra'
gmeiitìs pag. 226, & Orpb, Hym, in Venerem pag. 35;,

Omnia cnim ex te fune, fubjunxiftiquc mundum,
Et quaecunque in Coelo funt. & in terra fertili
In Pomoque ec,

(3) Dia Caffi in lui. Hi, 43, pag, 134, Venerem arma-
tane annulo infculptam geftabati eaque teflera in rebus
fummis plerunque iitebatur ,

(4) Svet. in Caef. cap. 84. & Dio, Caffi Hi. 43. pag. 224.
(;) Mediobarbi numifmata Imperai, pag, 3, & feq,

(6) Diod. Sicul. Bibliotb. lib. 4. pag, 396, vide Donati
Roma Vetits, & Nardini Roma Antica.

(7) Venus a lariarit natìonibus eolebamr, & antiquijff
mus efl ejus tultus . Vide Paufau. Hi 1. cap. ij>. * ma-
ximum Tyrium Differì, 8. Elegantiffma Sappho iti Ode Vi-
veri dicata pag, 183. O immortalis Venus, cui tot ubique
tempia extrufta funt .

(8) Si le mio praetereunda minime e(! Praxitelis Vitms,
quae tantae erat pulebritudinis , ut Gnidum imvig.iretur il-
lius vifendae grafia , juvenemque fui perdici»' effecerit amati-
lem, fueritque in caufa, ut Cbarìcks exclamaret Beatiffimui
( inquit) Deorum vinftus propter hanc Mars! Lucian. Dial.
Amor. e. 13, & feq V. 2, p. 4'r, Inmimera Inter bujus Deat
numifmata illud Syriae Regis Demetriì Ih animadverfme A-
gnìffmium efl, in quo mulier ftans vifitur, in cujas dexter»
thyrfus, in finito» pomum ; corona radiis ornata caput
cingit, hinc inde duo pendent pini poma, &b qttibus 1-
nae ftellae , circumque affurgunt coacervati Phalli. Ex'Jf
mat CI. Haym, Thef. Britan. voi. (.Omnium Syriorum nu-



pPo«to
rfeo,



'»^%

l%,\

'"1



'QJi,

c,„

;* a, ° C^f
a><el!0

>e j

%

V

-efi

ire

'U "1.

si

Mi,- Ub- 4 ml
*0n,, C«P.

um»

lntic