DOI issue:
[Nr. 1]
DOI article:Mulder, Adolph: Restauratiën in historischen en in zoogenaamden nieuwen stijl
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19806#0024
Menigeen zal zeker verlangend uitgezien hebben naar eene restauratie in den
geest als vervat in de stellingen, door den Oudheidkundigen Bond vastgesteld. Vrij
onverwachts wordt ons te Gouda een voorproefje daarvan aangeboden.
De Groote kerk te Gouda is sinds eenige jaren in restauratie en de architecten,
daarmede belast, behooren onder de bouwmeesters, die door de Voormannen der moderne
richting zonder twijfel bekwaam, fijnvoelend en kunstenaar zullen worden geacht. Voor
zoover ik het begrijp, is deze restauratie nu de verwezenlijking van de denkbeelden der
vorengenoemde Voormannen. Be-
schouwen wij nu eens deze restauratie,
dan is zij m. i. op het zachtst uit-
gedrukt een voorbeeld, hoe niet ge-
restaureerd moet worden. De bouw-
meesters of de bouwmeester — (want
ik meen vernomen te hebben, dat zij
niet in overleg met elkander werken,
doch om het andere jaar zelfstandig
optreden, hetgeen aan de harmonie
van het gerestaureerde gebouw zeer
zeker niet ten goede zal komen) —
hebben of heeft hier eene restauratie
tot stand gebracht met absolute ver-
mijding van alle historische vormen.
Zoo zijn op de gevelafdekkingen
zorgvuldig alle crochets (bladen) weg-
gelaten, terwijl deze op de meeste
oude topgevels nog voorkomen en
als heerlijke voorbeelden hadden
kunnen dienen. Onder het groote
venster en over de zij nissen zijn
tympanlijsten, waarop versieringen zijn
aangebracht, die of wel geheele on-
kunde verraden met den oorspronke-
lijken toestand, of wel er op wijzen dat men met opzet de oude bouwvormen heeft
willen verkrachten. Daar aan onkunde der bouwmeesters wel niet gedacht mag worden,
wil ik aan de lezers van het Bulletin, voor zoover zij zulks niet weten, mededeelen, dat
tympanlijsten hier in Nederland overal ongeveer het zelfde profiel vertoonen en dat de
op die lijsten op afstanden liggende bladen moeten voorstellen het groeien der bladvormen
uit die lijst. Daarom bestaat de stengel, die het blad met de lijst verbindt, meestal uit
wortelvormige takjes terwijl het uiteinde een bol- of knolvormig gewas voorstelt.
En wat hebben de kunstenaars nu gedaan? Boven de nissen wordt de tympanboog
Groote kerk te Gouda.
Westgevel van den Zuidbeuk.
12
geest als vervat in de stellingen, door den Oudheidkundigen Bond vastgesteld. Vrij
onverwachts wordt ons te Gouda een voorproefje daarvan aangeboden.
De Groote kerk te Gouda is sinds eenige jaren in restauratie en de architecten,
daarmede belast, behooren onder de bouwmeesters, die door de Voormannen der moderne
richting zonder twijfel bekwaam, fijnvoelend en kunstenaar zullen worden geacht. Voor
zoover ik het begrijp, is deze restauratie nu de verwezenlijking van de denkbeelden der
vorengenoemde Voormannen. Be-
schouwen wij nu eens deze restauratie,
dan is zij m. i. op het zachtst uit-
gedrukt een voorbeeld, hoe niet ge-
restaureerd moet worden. De bouw-
meesters of de bouwmeester — (want
ik meen vernomen te hebben, dat zij
niet in overleg met elkander werken,
doch om het andere jaar zelfstandig
optreden, hetgeen aan de harmonie
van het gerestaureerde gebouw zeer
zeker niet ten goede zal komen) —
hebben of heeft hier eene restauratie
tot stand gebracht met absolute ver-
mijding van alle historische vormen.
Zoo zijn op de gevelafdekkingen
zorgvuldig alle crochets (bladen) weg-
gelaten, terwijl deze op de meeste
oude topgevels nog voorkomen en
als heerlijke voorbeelden hadden
kunnen dienen. Onder het groote
venster en over de zij nissen zijn
tympanlijsten, waarop versieringen zijn
aangebracht, die of wel geheele on-
kunde verraden met den oorspronke-
lijken toestand, of wel er op wijzen dat men met opzet de oude bouwvormen heeft
willen verkrachten. Daar aan onkunde der bouwmeesters wel niet gedacht mag worden,
wil ik aan de lezers van het Bulletin, voor zoover zij zulks niet weten, mededeelen, dat
tympanlijsten hier in Nederland overal ongeveer het zelfde profiel vertoonen en dat de
op die lijsten op afstanden liggende bladen moeten voorstellen het groeien der bladvormen
uit die lijst. Daarom bestaat de stengel, die het blad met de lijst verbindt, meestal uit
wortelvormige takjes terwijl het uiteinde een bol- of knolvormig gewas voorstelt.
En wat hebben de kunstenaars nu gedaan? Boven de nissen wordt de tympanboog
Groote kerk te Gouda.
Westgevel van den Zuidbeuk.
12