DOI Heft:
[Nr. 2]
DOI Artikel:Peters, C. H.: Oud - Groningen, [1]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19806#0071
diepen of kanalen, voor verbetering van de uitwateringstoestand was zij bijna altijd te
vinden, neen meer, daartoe ging bijna altijd van haar de stoot, van haar de zakelijke steun
uit, mits steeds onder één beding, dat elk dier wegen, dat elk dier diepen, naar, door
of over de Stad moest loopen, hare markt, haar verkeer ten goeden moest komen.
Zoodoende, is zij in
werkelijkheid geworden
het gewestelijk middel-
punt, waarin alle wegen
en vaarten uitmonden of
zich kruisen, elk dorp
bijna, het had op ’t laatst
zijn eigen snik naar- of
zijn eigen wagen-dienst
op de Stad.
En ... . eenmaal
ten vollen beseffend wat
het Gewest voor haar
en hare toekomst be-
teekende, koopt zij ge-
leidelijk verschillende
heerlijkheidsrechten aan
in ’t landschap Wester-
wolde vooral, en gaat
zij in het begin der
XVIlde eeuw er toe over,
om verschillende uitge-
strekte veenderijen in en
zelfs buiten het Gewest
gelegen, in eigen bezit
over te nemen, en per-
ceelswijze uit te geven
op erfpacht, met den
eisch, den ondergrond
onmiddellijk na de ont-
vening in cultuur te
brengen, ze tevens voor-
ziende van de noodige straatmest.
Zoo ontstonden de Groninger veen-koloniën met haar welvarende, hoogst eigen-
aardige streek-dorpen en haar nijvere, vooruitstrevende bevolking, welke in het Gewest
eene bedrijvigheid en eene fabrieks-nijverheid bracht, daarin voorheen ongekend, tevens
Afb. 11. De St. Maartenskerk in haren tegenwoordigen toestand.
59
vinden, neen meer, daartoe ging bijna altijd van haar de stoot, van haar de zakelijke steun
uit, mits steeds onder één beding, dat elk dier wegen, dat elk dier diepen, naar, door
of over de Stad moest loopen, hare markt, haar verkeer ten goeden moest komen.
Zoodoende, is zij in
werkelijkheid geworden
het gewestelijk middel-
punt, waarin alle wegen
en vaarten uitmonden of
zich kruisen, elk dorp
bijna, het had op ’t laatst
zijn eigen snik naar- of
zijn eigen wagen-dienst
op de Stad.
En ... . eenmaal
ten vollen beseffend wat
het Gewest voor haar
en hare toekomst be-
teekende, koopt zij ge-
leidelijk verschillende
heerlijkheidsrechten aan
in ’t landschap Wester-
wolde vooral, en gaat
zij in het begin der
XVIlde eeuw er toe over,
om verschillende uitge-
strekte veenderijen in en
zelfs buiten het Gewest
gelegen, in eigen bezit
over te nemen, en per-
ceelswijze uit te geven
op erfpacht, met den
eisch, den ondergrond
onmiddellijk na de ont-
vening in cultuur te
brengen, ze tevens voor-
ziende van de noodige straatmest.
Zoo ontstonden de Groninger veen-koloniën met haar welvarende, hoogst eigen-
aardige streek-dorpen en haar nijvere, vooruitstrevende bevolking, welke in het Gewest
eene bedrijvigheid en eene fabrieks-nijverheid bracht, daarin voorheen ongekend, tevens
Afb. 11. De St. Maartenskerk in haren tegenwoordigen toestand.
59