DOI Heft:
[Nr. 2]
DOI Artikel:Peters, C. H.: Oud - Groningen, [1]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19806#0105
met halfronde sluiting, voorts met smalle zijbeuken den west-toren insluitend en met eene
uitgebouwde halfronde abside aan de oostzijde van elk der beide dwarsschips-armen,
eene kerk binnen hare zijbeuken breed 19.40 M. en lang, van af den oostelijken torenmuur
tot tegen de koorsluiting, 42.60 M.
Afb. 9, toont haar in opstand, met hare door halve rozetvensters van boven
belicht midden-schip, met haar sier-galerij onder het
boogfries van de koor-abside, met één smal en één
rozetvenster, in elk der kleine zijbeuk-travées, een
opstand in hoogte, die van het oude nog bestaande
dwarsschip, en verder gevolgd naar het oude stads-
zegel, dat deze kerk volkomen getrouw voorstelt,
en vroeger nog aan oorkonden van het jaar 1245
voorkwam, doch nu eerst aan enkele vanaf het
jaar 1276 voorkomt (zie de slotafbeelding).
Bij eene midden-schipsbreedte van 9 M., heeft
zij eene hoogte van 17.10 M. tot de kruin der ge-
welven; op ’t eenvoudigst uitgevoerd, enkel met
ornementaal gebeitelde kapiteelen, de daken met
platen lood gedekt. Haar dwarsschip was van binnen
breed 8.50 bij eene lengte, over drie travées verdeeld,
van 28.50 M.
Te klein geworden, werd zij in den loop der
XVde eeuw belangrijk vergroot, haar koor afgebroken
en vervangen, door een 24.50 M. lang binnen-koor
met zeven zware baksteen kolommen, de middelste
in de as der kerk staande, de halfronde sluiting,
vormend met spitsbogige sluitingen en overwelfden
omgang, breed 5.60 M., waartegen aan de noord-
zijde werd aangebouwd eene kapel met twee over-
welfde verdiepingen en eene overwelfde sacristy met
overwelfde schatkamer er boven.
Dat binnen-koor, hoog in den gewelf-kruin
26.70 M. -f- vloer, en met zijn dak hoog boven dat
van het dwars- en middenschip uitstekend, mist van
buiten niet enkel de gewone steunbogen, maar tevens steunbeeren en zelfs pilasters,
en is, trots zijn verwaarloozing in menig opzicht, nog steeds het indrukwekkendste
binnengedeelte dezer kerk.
Na den bouw van dat nieuwe koor, werden de zijbeuken vervangen door drie
overwelfde dwarsbeuken ter breedte en hoogte der middenschip travées en ter lengte van
het dwarsschip, waartegen in 1461 — 1464 een westtoren werd aangebouwd, die, na in
Afb. 42. Gevel in de Heere-straat.
93
uitgebouwde halfronde abside aan de oostzijde van elk der beide dwarsschips-armen,
eene kerk binnen hare zijbeuken breed 19.40 M. en lang, van af den oostelijken torenmuur
tot tegen de koorsluiting, 42.60 M.
Afb. 9, toont haar in opstand, met hare door halve rozetvensters van boven
belicht midden-schip, met haar sier-galerij onder het
boogfries van de koor-abside, met één smal en één
rozetvenster, in elk der kleine zijbeuk-travées, een
opstand in hoogte, die van het oude nog bestaande
dwarsschip, en verder gevolgd naar het oude stads-
zegel, dat deze kerk volkomen getrouw voorstelt,
en vroeger nog aan oorkonden van het jaar 1245
voorkwam, doch nu eerst aan enkele vanaf het
jaar 1276 voorkomt (zie de slotafbeelding).
Bij eene midden-schipsbreedte van 9 M., heeft
zij eene hoogte van 17.10 M. tot de kruin der ge-
welven; op ’t eenvoudigst uitgevoerd, enkel met
ornementaal gebeitelde kapiteelen, de daken met
platen lood gedekt. Haar dwarsschip was van binnen
breed 8.50 bij eene lengte, over drie travées verdeeld,
van 28.50 M.
Te klein geworden, werd zij in den loop der
XVde eeuw belangrijk vergroot, haar koor afgebroken
en vervangen, door een 24.50 M. lang binnen-koor
met zeven zware baksteen kolommen, de middelste
in de as der kerk staande, de halfronde sluiting,
vormend met spitsbogige sluitingen en overwelfden
omgang, breed 5.60 M., waartegen aan de noord-
zijde werd aangebouwd eene kapel met twee over-
welfde verdiepingen en eene overwelfde sacristy met
overwelfde schatkamer er boven.
Dat binnen-koor, hoog in den gewelf-kruin
26.70 M. -f- vloer, en met zijn dak hoog boven dat
van het dwars- en middenschip uitstekend, mist van
buiten niet enkel de gewone steunbogen, maar tevens steunbeeren en zelfs pilasters,
en is, trots zijn verwaarloozing in menig opzicht, nog steeds het indrukwekkendste
binnengedeelte dezer kerk.
Na den bouw van dat nieuwe koor, werden de zijbeuken vervangen door drie
overwelfde dwarsbeuken ter breedte en hoogte der middenschip travées en ter lengte van
het dwarsschip, waartegen in 1461 — 1464 een westtoren werd aangebouwd, die, na in
Afb. 42. Gevel in de Heere-straat.
93