den gewelf-bouw en van den bouw onzer midden-eeuwsche en latere kerken, en zulks
over een tijdvak van zeven achtereenvolgende eeuwen, van af het einde der Xlde tot aan
het begin der XlXde eeuw; ware de sint-Walbuvgskerk in de Stad, en het sint-Walfridus-kerkje
te Bedum niet afgebroken, dan had die ontwikkeling een tijdvak van tien achtereenvolgende
eeuwen, van de IXde tot en met de XlXde omvat.
De eerste kerkjes in schuur-vorm, in tuf- of bak-steen, uitgevoerd en uit weinig
meer dan uit vier lage muren, de beide eind-muren als topgevels, opgaande, met een van
binnen in ’t gezicht blijvend dak, met riet of stroo gedekt en een leem-vloer bestaande,
Afb. 10. Gezicht op het koor in het kerkje te Den Andel.
zij zijn alle verdwenen, of wel tot onkenbaar wordens verbouwd; kerkjes, reeds vrij
spoedig vervangen door of gewijzigd tot kerkjes met eene halfrond uitgebouwde koor-
sluiting, een uitbouw, gedekt met eene zoldering, zooals in Oosterwijiwert, doch met een
steenen half koepel-gewelf, ter beveiliging van het altaar, zooals voorheen in het kerkje
te Eenum, en vermoedelijk ook in het primitieve kerkje te Marsum die koor-sluiting
gedekt was, en zij in Doezum nog is.
Doch ziende, hoe vaak hun steenen kerkje, meestal staande te midden eener
omgeving van houten hoeven en hutten met riet gedekt, alle met hun open vuur, bij een
148
over een tijdvak van zeven achtereenvolgende eeuwen, van af het einde der Xlde tot aan
het begin der XlXde eeuw; ware de sint-Walbuvgskerk in de Stad, en het sint-Walfridus-kerkje
te Bedum niet afgebroken, dan had die ontwikkeling een tijdvak van tien achtereenvolgende
eeuwen, van de IXde tot en met de XlXde omvat.
De eerste kerkjes in schuur-vorm, in tuf- of bak-steen, uitgevoerd en uit weinig
meer dan uit vier lage muren, de beide eind-muren als topgevels, opgaande, met een van
binnen in ’t gezicht blijvend dak, met riet of stroo gedekt en een leem-vloer bestaande,
Afb. 10. Gezicht op het koor in het kerkje te Den Andel.
zij zijn alle verdwenen, of wel tot onkenbaar wordens verbouwd; kerkjes, reeds vrij
spoedig vervangen door of gewijzigd tot kerkjes met eene halfrond uitgebouwde koor-
sluiting, een uitbouw, gedekt met eene zoldering, zooals in Oosterwijiwert, doch met een
steenen half koepel-gewelf, ter beveiliging van het altaar, zooals voorheen in het kerkje
te Eenum, en vermoedelijk ook in het primitieve kerkje te Marsum die koor-sluiting
gedekt was, en zij in Doezum nog is.
Doch ziende, hoe vaak hun steenen kerkje, meestal staande te midden eener
omgeving van houten hoeven en hutten met riet gedekt, alle met hun open vuur, bij een
148