4°. enkele, de voornaamste der verdwenen midden-eeuwsche kerken zijn daarop
gearceerd aangegeven, en de overige, de nog bestaande midden-eeuwsche dorps-kerken
zwart, alle in haar planvorm, ’t zij schuur-, ’t zij kruis-kerk, met halfrond, recht of veelzijdig
gesloten koor, met vrij-staanden of wel met aangebouwden west-toren, terwijl bij de Stad,
de drie parochie-kerken, w. o. de verdwenen sint-Walburgkerk, onder elkaar zijn geplaatst.
Op de kaart, vooral in hare grootere afmeting, komen op het duidelijkst uit, de
vele baksteenen midden-eeuwsche dorps-kerken nog in deze Provincie, en vooral in de
Afb. 23. De kerk te Stedum, zuidgevel.
vruchtbare klei-streken van Fivelgo en Hunsingo aanwezig; in het schralere Westerwolde,
met zijn zand- en veen-gronden, vindt men, behalve de klooster-kerk te ter Apel, nog
slechts een viertal merkwaardige oude kerkjes, en in het arme zuidelijke gedeelte van het
Wester-kwartier nog slechts twee.
Het geheele, aan Drenthe grenzende gedeelte der Provincie is arm aan bouwwerken
van eenige beteekenis en de uren lange rechte grens-lijn, van af het Noordlarener-meer
tot aan ter Apel bijna toe, de zgn. Sems-linie, Groningen van Drenthe scheidend, zij is
in 1615 door den landmeter Sems, door de venen en moerassen uitgezet, opdat er een
165
gearceerd aangegeven, en de overige, de nog bestaande midden-eeuwsche dorps-kerken
zwart, alle in haar planvorm, ’t zij schuur-, ’t zij kruis-kerk, met halfrond, recht of veelzijdig
gesloten koor, met vrij-staanden of wel met aangebouwden west-toren, terwijl bij de Stad,
de drie parochie-kerken, w. o. de verdwenen sint-Walburgkerk, onder elkaar zijn geplaatst.
Op de kaart, vooral in hare grootere afmeting, komen op het duidelijkst uit, de
vele baksteenen midden-eeuwsche dorps-kerken nog in deze Provincie, en vooral in de
Afb. 23. De kerk te Stedum, zuidgevel.
vruchtbare klei-streken van Fivelgo en Hunsingo aanwezig; in het schralere Westerwolde,
met zijn zand- en veen-gronden, vindt men, behalve de klooster-kerk te ter Apel, nog
slechts een viertal merkwaardige oude kerkjes, en in het arme zuidelijke gedeelte van het
Wester-kwartier nog slechts twee.
Het geheele, aan Drenthe grenzende gedeelte der Provincie is arm aan bouwwerken
van eenige beteekenis en de uren lange rechte grens-lijn, van af het Noordlarener-meer
tot aan ter Apel bijna toe, de zgn. Sems-linie, Groningen van Drenthe scheidend, zij is
in 1615 door den landmeter Sems, door de venen en moerassen uitgezet, opdat er een
165