101
A P O L O GI A
ZEGER.I BERNARDI VAN ESPEN
]♦ U. DOCTORIS E T PROFESSORIS,
Qua se vindicac a Vahnodta , & Buliae Clcmentis VIII. Casitali Corruptionc^
«juasin HpistolaFamiliariipsi impingicExiiuius Pater Desirant
S. T. Dodfor.
Occasto & ^copus Apologiae.
Ximitu PatcrClenaerts S.T. Dotirr OrdinuTLremitarum S.Auguflini, inThe-
sibm Theologicis 30.Januarii proxime elapsii defenfis , 'uana Corollaria falfay
abfona ,nedicamabfurda , tamcjuam exdeilrma niea depaupertate (s commu*
nione Religiofa cofifeBariafropofuit: quibm deinde scrupulos quofdatn circa do-
Brinam meam, cumfacificatione conscientiafubjunxit♦
yV//?£ Thtfiibm Brevcm Responsionem , qux csualuor capitibm unxcjue af-
pendice conjiat, opponondam cenfueram. Evquidemprioribm tnbm capitibm , Corotlarus <ju&
ex doBrma mea infercbantur refpondi \ quarto vero , fuperfcrupuld atque eonfcientiapacfica-
tiene breves reflexioties feci. In Appendice autemtriapropofui. Primb compendiosam repeti«
tionemargumentorum, quibm haBenm nihilrepofuum erat. i. Mediutn concordtx in Appen-
dice Vmduiarumpropofttum, iteratoreproduxi. 3. Generales quasdam circumssantias circapra-
diBas Thefes expendi.
ITuicRtcyiRcCponsioniEx.Pater TcsirantCotisratrisuosuppetiasserens Epijlolam Fami-
liarem oppofuit l at mirum, qukmpaucapojl operofam Responjioms discujjtonem, indcsienfio-
nem CoUegre sui opponenda repererit.
Nthilenimillis, qua fcripsnnrefutationem Corollarionm, quxexfententiamea erant illatat
repnendum invemt, nisihocunum: me cccimffe paiinodiam , dum osiendere voluscum doBri-
nameaconsifiere, Religrofos adPasioratum fromotospo/fe exaBampaupertatem csi communio^
nem Reltgtofamjervare.
Reftexionesfuper fcrupulis, ac circumftantiisThesium , sinonpr&bavit , faltemnon tmpro-
bavit.
Acsargumenia in Dijfertatione addoBrinaconsirmationem adduBa, c/ //? Brevi Responsio-
ne Ueratb breviter reproduBa, nihihjursus refponfum, nisi adunicum ex Consiituttone Clemen-
iis yilEpetitum i at qudm parum adrcm^ex dicendispatefcet.
Ventque occdsionefcrupuli quem cap. 2, Responhonis moveram : curadeo invidiofa ex mea
potius qudmFagnaniaut S♦ Congregationis doBrina Corollaria educere placuijfet F.ximio chari-
tatis praconi > occafione tnquam hujtufcrupuit rationes quafdam adducit , qux ipfnm ac Confrx-
tremfuum moverepotuerunt, potiiis qtikm Fagnanum oppugnent♦
proinde expendenda cenfui, quibus sfiverborumpompofum &fuperfluum apparatum se~
p&nas) abundetotiEpisioU fatisfaBum erit. Primo, nummeain ResponsioneBrevi
dephupertatc & communione Religtofa , libellis d me editis tradita esi , #0/1 coha, **
reant & conveniant.
Secundo ,refp&nfum Fximii P. adBuUam ClementisVll! d^«/r«wGapicaIcm corruptiortem
illius Bullar tommiserim, expendam♦
, rationes, movisfe dicuntur Extmios Patres , «//e? mihipotius , Fagnano
oppojuerint discutiam.
i i. v
Fxpenditur mtm in Relponlione brevi doBri-
haBenus traditan? retraBaverim ?
yiso Libello Ex Patris Desirant nonnihil h^rebam
atronirus,cum exprimo riruliintulturetradationis
dodrinaehadenustraditae , me iniimulari conspexi.
Sciebamenim, nihil minus mihiin animo fui(Te,quam
dodrinam propositam * non quod judicem
Dodore indignum sentennas suas retradare,dum se in
illis errasiecomperit j imo nihil magis Veritatisamato-
remdecere judicio ; sedquianihilhadenus dodrinae
meae oppositum fuit, quod vel levem circa illius Veri-
tatemvacillationemmihiattulisTetjquinimo , utcan-
didc dicam,tamersi sub initium aliquisde dodrinat ve-
ritate timor fuisTet, imbecillitas argumentorum,& mo-
dus, quibusProfesioresOrd Erem, S.Augustiiu eam
hucusqueoppugnarunt,tinioremillum excustistent.
Certus igitur eram, nihil ex proposito in brevi ke-
sinsoneixxiCt retra&atum.Hazrebamergo num forsan
quidqiiam,praterintentionem, contrarium do&rina»
antetraditas calamoexcidister. Aperio Libel!um,& ec-
ce in primis illius pagellis mirus de parta vidoria
triurnphus; grandis de vidoadversario Confratri da-
tusapplausus. „Pugnaste,ait, poterasgloriosius,/ed
„non viciste felicius, Hac namque brevt Responsons
„ (acclusa)Ia&:um est, quod expedsabas ; ut quibusce-
„conomica tua acrimonia aspenor fortaste visa estj
„ jam tandem intelligant, nihil a te molitum de indu-
„ strianisiutfidaimpressionepresstis Claristimus,vir-
„tuti consequentiarum cedenssiuaptesuaconfestione
caderet, qui rationibus aiienis stare noluerat. „
Sed in quibusilla vi6toria,paucis videamus.Tn The-
sibuspraenominatisEx PaterClenaerts;ex dodrinamea
depaupettate &communioneReligiosa consequi di-
xerathoccorollariurn -* Propnetarii funt Menachi
ad Pasoratum promoti. Falsiratem hujus consequen-
tiae sat superque ostensam credidi , si dicerem , ut
jam sacpius dixeram , ujhm nccejfariorum seu faili
I 3 com-
A P O L O GI A
ZEGER.I BERNARDI VAN ESPEN
]♦ U. DOCTORIS E T PROFESSORIS,
Qua se vindicac a Vahnodta , & Buliae Clcmentis VIII. Casitali Corruptionc^
«juasin HpistolaFamiliariipsi impingicExiiuius Pater Desirant
S. T. Dodfor.
Occasto & ^copus Apologiae.
Ximitu PatcrClenaerts S.T. Dotirr OrdinuTLremitarum S.Auguflini, inThe-
sibm Theologicis 30.Januarii proxime elapsii defenfis , 'uana Corollaria falfay
abfona ,nedicamabfurda , tamcjuam exdeilrma niea depaupertate (s commu*
nione Religiofa cofifeBariafropofuit: quibm deinde scrupulos quofdatn circa do-
Brinam meam, cumfacificatione conscientiafubjunxit♦
yV//?£ Thtfiibm Brevcm Responsionem , qux csualuor capitibm unxcjue af-
pendice conjiat, opponondam cenfueram. Evquidemprioribm tnbm capitibm , Corotlarus <ju&
ex doBrma mea infercbantur refpondi \ quarto vero , fuperfcrupuld atque eonfcientiapacfica-
tiene breves reflexioties feci. In Appendice autemtriapropofui. Primb compendiosam repeti«
tionemargumentorum, quibm haBenm nihilrepofuum erat. i. Mediutn concordtx in Appen-
dice Vmduiarumpropofttum, iteratoreproduxi. 3. Generales quasdam circumssantias circapra-
diBas Thefes expendi.
ITuicRtcyiRcCponsioniEx.Pater TcsirantCotisratrisuosuppetiasserens Epijlolam Fami-
liarem oppofuit l at mirum, qukmpaucapojl operofam Responjioms discujjtonem, indcsienfio-
nem CoUegre sui opponenda repererit.
Nthilenimillis, qua fcripsnnrefutationem Corollarionm, quxexfententiamea erant illatat
repnendum invemt, nisihocunum: me cccimffe paiinodiam , dum osiendere voluscum doBri-
nameaconsifiere, Religrofos adPasioratum fromotospo/fe exaBampaupertatem csi communio^
nem Reltgtofamjervare.
Reftexionesfuper fcrupulis, ac circumftantiisThesium , sinonpr&bavit , faltemnon tmpro-
bavit.
Acsargumenia in Dijfertatione addoBrinaconsirmationem adduBa, c/ //? Brevi Responsio-
ne Ueratb breviter reproduBa, nihihjursus refponfum, nisi adunicum ex Consiituttone Clemen-
iis yilEpetitum i at qudm parum adrcm^ex dicendispatefcet.
Ventque occdsionefcrupuli quem cap. 2, Responhonis moveram : curadeo invidiofa ex mea
potius qudmFagnaniaut S♦ Congregationis doBrina Corollaria educere placuijfet F.ximio chari-
tatis praconi > occafione tnquam hujtufcrupuit rationes quafdam adducit , qux ipfnm ac Confrx-
tremfuum moverepotuerunt, potiiis qtikm Fagnanum oppugnent♦
proinde expendenda cenfui, quibus sfiverborumpompofum &fuperfluum apparatum se~
p&nas) abundetotiEpisioU fatisfaBum erit. Primo, nummeain ResponsioneBrevi
dephupertatc & communione Religtofa , libellis d me editis tradita esi , #0/1 coha, **
reant & conveniant.
Secundo ,refp&nfum Fximii P. adBuUam ClementisVll! d^«/r«wGapicaIcm corruptiortem
illius Bullar tommiserim, expendam♦
, rationes, movisfe dicuntur Extmios Patres , «//e? mihipotius , Fagnano
oppojuerint discutiam.
i i. v
Fxpenditur mtm in Relponlione brevi doBri-
haBenus traditan? retraBaverim ?
yiso Libello Ex Patris Desirant nonnihil h^rebam
atronirus,cum exprimo riruliintulturetradationis
dodrinaehadenustraditae , me iniimulari conspexi.
Sciebamenim, nihil minus mihiin animo fui(Te,quam
dodrinam propositam * non quod judicem
Dodore indignum sentennas suas retradare,dum se in
illis errasiecomperit j imo nihil magis Veritatisamato-
remdecere judicio ; sedquianihilhadenus dodrinae
meae oppositum fuit, quod vel levem circa illius Veri-
tatemvacillationemmihiattulisTetjquinimo , utcan-
didc dicam,tamersi sub initium aliquisde dodrinat ve-
ritate timor fuisTet, imbecillitas argumentorum,& mo-
dus, quibusProfesioresOrd Erem, S.Augustiiu eam
hucusqueoppugnarunt,tinioremillum excustistent.
Certus igitur eram, nihil ex proposito in brevi ke-
sinsoneixxiCt retra&atum.Hazrebamergo num forsan
quidqiiam,praterintentionem, contrarium do&rina»
antetraditas calamoexcidister. Aperio Libel!um,& ec-
ce in primis illius pagellis mirus de parta vidoria
triurnphus; grandis de vidoadversario Confratri da-
tusapplausus. „Pugnaste,ait, poterasgloriosius,/ed
„non viciste felicius, Hac namque brevt Responsons
„ (acclusa)Ia&:um est, quod expedsabas ; ut quibusce-
„conomica tua acrimonia aspenor fortaste visa estj
„ jam tandem intelligant, nihil a te molitum de indu-
„ strianisiutfidaimpressionepresstis Claristimus,vir-
„tuti consequentiarum cedenssiuaptesuaconfestione
caderet, qui rationibus aiienis stare noluerat. „
Sed in quibusilla vi6toria,paucis videamus.Tn The-
sibuspraenominatisEx PaterClenaerts;ex dodrinamea
depaupettate &communioneReligiosa consequi di-
xerathoccorollariurn -* Propnetarii funt Menachi
ad Pasoratum promoti. Falsiratem hujus consequen-
tiae sat superque ostensam credidi , si dicerem , ut
jam sacpius dixeram , ujhm nccejfariorum seu faili
I 3 com-