DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.28749#0616
19+
Pars X. Ressexiones in Valleniem.
ut msnisteria'&ofticia Eccleiia: qute Ciericos ad
nrilitandumin militiaCbristi,& laborandum in
vinea Dominiadstringunt ; & quotara intuitu
ipiis tamquam laborancibus & militantibus tem-
poraiiasubministrantur juxtaillud Christi, dig-
nusefi operariusmercedefiuu. Sienimeamde
benehciisidaeam habetent, tacile viderent,nulias»t
decimas, velalia cujuscumque generis tempora-
Jia Clericis ratione Beneficiorum dari, nist intui-
tu iaboris & opercejadebque llla qux cjuafipatn-
momalta vocant ab his non distingui: cum & illa
Clencisdentur ut Ecciesije Ministris iaboranti-
bus&miiitantibus. Videcitatum ttadatum de
fimoniap. i. cap. 7. §. 4.
Ex eadem de Beuericiis Ecclesnsticisidrea pro-
ssuere videtur,quod (repiuscitatus Valienstsasse-
rittituio de testamentis ^.$.num. 8.‘ cquod Cle-
,, ncus ex proventibussui Beneficii donare possit
„ intuitu ianguinis (uis conlanguineis, siegeant,
,, ad decentem corum iustentationemconssdeta-
,, taquaiitate, qtiam ralesacquirunt per promo-
„ tionem ejns , qni donat, adaliud beneficium
,, vfel dignitatem, Crescitenim , inquit, Clerici
,, promotioneetiam conianguineorum dignitas;
,, & ingtadunonstftficereteisad decentem su-
„ stentattonem, quod ante irisflcere poterat.”
Nonnehtcceamprteserunt de Benehciis &
dignitatibus Eccicaasticis pessimam illam ac no-
centissimam idaram ; quastilla non tanturn suos
postcstores, led &eorumconsanguineosad ho-
nores mund moseieVarenr; atque his (ustiaendis
convenientesssecuii opeseiienc necestatis: quo
ruhil a menie Ecciesiac magisalienum; qtue mi-
nistros iuos a steculi vanitate,& mundanis hono-
ribus plane alienoseste vult; iliiidque ut profi-
teanturin ip(a Clericalis Tonsurae iussceptione
(qua primiim serv;tio Ecclesis nomen dantjptte-
cipit; & verbts, atque ipsss rmbus manifeste ex-
pontt.
Et quidem vi hujus professionis tenentur Cle-
rici omnesin quacutnque etiam Episcopali dig-
nitace conslituti cavere , nein tocovitte genere
quid appareat, cjuod nonfimplicitatem, DeiZc-
lum , VANITATIJM C O N T E M P T U M pYdt se
serat, ur loquitur SynodusTridentina fefi. 25.
cap. 1. de reformat.
ExquonTanifeilumest , quam alienum sit a
mente Ecclesias, quod non tantum Clerici, sed &
eo-rum consanguinei pro qualttate Benehcii aut
'dignitatij , enam dignitatc mundana ctesscere
censerencur.
De hac£cclesi.e mente optime consscii ssan-
(ftisssmiquique Episcopi ac Pomisices (olicire ca-
vebant, neconsanguineis suis se extoiiehdi; ssu-
amque fecundum steculumcondkionem augen-
dt occasionem prteberenr.
Pulchemmainhancrem & utinam omnium
Eccleri isticorumcordibusaltissimeimpressal est
epistolaCiementisIV.ad Petrum Grollum ira-
trem ssuum data ; qiran hic tocam inserere , nec
inurile, nec incratumhotecredidi*
'EpisloD Clemens Episcopus Servus Ser-
cl/ mentis v o R U M D E i dtLUh filio Pctro Grojso de San-
iv de non ^g^io falutem, C'jc. Multts de nostra pro-
promoven- ln0sione oaudentibns , nos ssoli ssumus qui
tliSdbUt dt . . • n
tandiscon >> cemus lmmenluacem onens expenmur . <x
sangtuneis ,, idcirco quod aliisgaudiiim, nobis metum sub-
„mmisttat& ssetum.S.me utscias qualirer his
,,auditisdebeas te haberesscite te voltimus quod
,, hiimiliot lolito debes esie. Neque enim tjuod
„nos vehementer hunriliat, debet nostros ex-
„ toilere; maxime cum honor hujus steculi mo-
„mentaneussir,&sicutros transeat matutmus:
„ necad noste, necfratrem tuum,vel ex aliis no-
„ stris aliqnem venire voiumus, stne nostro spe-
„ ciali mandato. Qnia sspe sna flustratos , si ssecus
,, venire pnesumerenc, oporteret redire conssussos
,,Sednecin tuassoronsnuptiis gradum quaeras
„ propter nos altiorem : nec enimnos haberes
„ pi opitios, nec in aliquo adjucores. St tamen
„eamhlio militis simplicius dessponssaveris , in
„ tercenmm iibris Turonensibus tibi proponi-
„ mus subvemre. Ec h aiciora qutesiveris, nec a
„ nobis denarinm ssperes nnum: & hoc ipssum se-
„ cretissimum esfe volumus, & tibi&macn so-
,,lummodo notum esse. Illud etiamsscias, quod
„ nullumnullamquedesanguine nostio subno-
„stras,stiblimauonisobtentu inssare volumus :
,, sed tam Mobiliam quam CtECtliam illos viros
„ habete volumus,quosstaberent, stestemus in
,, sunplici clericatu.Sibyllam visita,& dic ei quod
,, locum nonmuret, (ed remaneat apud Susam,
,,&omnem marunratem, & habicus honesta-
„catem obsservet, & preces nobis pro ahquonon
„ praTumat astrimere. Nam & ei,pro quo fterenr,
„ e-ssen t inutiles:& ipst qui rogaverit, damnosae.
„ Et si forte pet aliquos ex hac causa munera offe-
,, rantur: ea respuat, st vult nostram gratiam reti-
., nere.Salucamatrem &fratres: non sscribimus
„ tibi, necfanriliaribusnostas sub bulla, ssed srib
„ psscatoi is sigillo, quo Romani Pontifices in ssu-
„ is secrecis utuntur.”
Quam alienum fuerit a mente Adriani VI. Conf orrnt
j ' r ■ j. \ ,. _ • juiietum
quod consanguineorum digmras , a dignitate
Pontificasi ad quam eratprove&uscumpropot- vi,
tionecrefeeret;eaquedecaujsa plura in iplos ex
Ectlesiae thesauris conferie liceret, clamant vitas
ipsiusaiffajinquibusinteralia reseitur , quod
nonnulIossibinonrernoLoarhnitatisgradu con-
juncftos,qui spe celsions sortunae e Germama pe-
dibusRomam venerant,verbis ssevenonbus ex-
ceperit, singulbsque sagis laneis &frugi viatico
donatos, pedibusin patriam tedire jussent.
Nepociquoqueunumsatistenue beneficium
habenti, aiiud opulentius adjungere noluit; iliud
conrinuohabensinore,EcclejnuSaccrdonincs ,
non Sacerdotes Ecclefiis ornare fie Velle.
Quid de Marcello II. qui Pontifexfadus con- Uetn jueU-
ssmguineos srios nec in Urbem venire permisit ciumMar-
Fatris srii ftlios rii Urbe morantes a nemmi ssftuta- ce^ !
ri voiuk; ratoin publicum prodire, nec sericis
vestibusatipermisit. Quin&rogacus utin Pala-
tiumadduci posIent,re(pondit: Qmdillis cum
palatio] Idnepatnmomum eorum efie judicatis?
Nocissimum est,cum hoc,tum prscedenti sfe- Quarta
culo nonnullosTheologosad tantamin tnorali-
busLaxitatemfluisfeprolapsosuttandem eo pe-
ne deventuin estet ccste C ;rdinale Bona, utfere
liceret, amdcjuidUtberet. Notum quoque est ,
plurimainDecretaiibus alasque Corporis Ca-
nonici partibus occurrere , qua: Canoniftis &
Theologis ssunt communia.
Hinc nonnuili e recentioribus Decretalium
Commentatoribusin easmateriasincidentes, e-
tiam eTheologisillis laxioribus quosdam con-
ssuluerunt; eaque occalione eorum nonnuila La-
xioris disciplriue principia suisquoque Com-
menrariismferuerunt.
Exempla plura suppeditant Andreae Vallensis
ParatitlainDecrerales.
Et quidem titulo depr&fcriptiombus s.j.num.
3. fequutus Leonardum Lessium aperte ipsum
probabi-
Pars X. Ressexiones in Valleniem.
ut msnisteria'&ofticia Eccleiia: qute Ciericos ad
nrilitandumin militiaCbristi,& laborandum in
vinea Dominiadstringunt ; & quotara intuitu
ipiis tamquam laborancibus & militantibus tem-
poraiiasubministrantur juxtaillud Christi, dig-
nusefi operariusmercedefiuu. Sienimeamde
benehciisidaeam habetent, tacile viderent,nulias»t
decimas, velalia cujuscumque generis tempora-
Jia Clericis ratione Beneficiorum dari, nist intui-
tu iaboris & opercejadebque llla qux cjuafipatn-
momalta vocant ab his non distingui: cum & illa
Clencisdentur ut Ecciesije Ministris iaboranti-
bus&miiitantibus. Videcitatum ttadatum de
fimoniap. i. cap. 7. §. 4.
Ex eadem de Beuericiis Ecclesnsticisidrea pro-
ssuere videtur,quod (repiuscitatus Valienstsasse-
rittituio de testamentis ^.$.num. 8.‘ cquod Cle-
,, ncus ex proventibussui Beneficii donare possit
„ intuitu ianguinis (uis conlanguineis, siegeant,
,, ad decentem corum iustentationemconssdeta-
,, taquaiitate, qtiam ralesacquirunt per promo-
„ tionem ejns , qni donat, adaliud beneficium
,, vfel dignitatem, Crescitenim , inquit, Clerici
,, promotioneetiam conianguineorum dignitas;
,, & ingtadunonstftficereteisad decentem su-
„ stentattonem, quod ante irisflcere poterat.”
Nonnehtcceamprteserunt de Benehciis &
dignitatibus Eccicaasticis pessimam illam ac no-
centissimam idaram ; quastilla non tanturn suos
postcstores, led &eorumconsanguineosad ho-
nores mund moseieVarenr; atque his (ustiaendis
convenientesssecuii opeseiienc necestatis: quo
ruhil a menie Ecciesiac magisalienum; qtue mi-
nistros iuos a steculi vanitate,& mundanis hono-
ribus plane alienoseste vult; iliiidque ut profi-
teanturin ip(a Clericalis Tonsurae iussceptione
(qua primiim serv;tio Ecclesis nomen dantjptte-
cipit; & verbts, atque ipsss rmbus manifeste ex-
pontt.
Et quidem vi hujus professionis tenentur Cle-
rici omnesin quacutnque etiam Episcopali dig-
nitace conslituti cavere , nein tocovitte genere
quid appareat, cjuod nonfimplicitatem, DeiZc-
lum , VANITATIJM C O N T E M P T U M pYdt se
serat, ur loquitur SynodusTridentina fefi. 25.
cap. 1. de reformat.
ExquonTanifeilumest , quam alienum sit a
mente Ecclesias, quod non tantum Clerici, sed &
eo-rum consanguinei pro qualttate Benehcii aut
'dignitatij , enam dignitatc mundana ctesscere
censerencur.
De hac£cclesi.e mente optime consscii ssan-
(ftisssmiquique Episcopi ac Pomisices (olicire ca-
vebant, neconsanguineis suis se extoiiehdi; ssu-
amque fecundum steculumcondkionem augen-
dt occasionem prteberenr.
Pulchemmainhancrem & utinam omnium
Eccleri isticorumcordibusaltissimeimpressal est
epistolaCiementisIV.ad Petrum Grollum ira-
trem ssuum data ; qiran hic tocam inserere , nec
inurile, nec incratumhotecredidi*
'EpisloD Clemens Episcopus Servus Ser-
cl/ mentis v o R U M D E i dtLUh filio Pctro Grojso de San-
iv de non ^g^io falutem, C'jc. Multts de nostra pro-
promoven- ln0sione oaudentibns , nos ssoli ssumus qui
tliSdbUt dt . . • n
tandiscon >> cemus lmmenluacem onens expenmur . <x
sangtuneis ,, idcirco quod aliisgaudiiim, nobis metum sub-
„mmisttat& ssetum.S.me utscias qualirer his
,,auditisdebeas te haberesscite te voltimus quod
,, hiimiliot lolito debes esie. Neque enim tjuod
„nos vehementer hunriliat, debet nostros ex-
„ toilere; maxime cum honor hujus steculi mo-
„mentaneussir,&sicutros transeat matutmus:
„ necad noste, necfratrem tuum,vel ex aliis no-
„ stris aliqnem venire voiumus, stne nostro spe-
„ ciali mandato. Qnia sspe sna flustratos , si ssecus
,, venire pnesumerenc, oporteret redire conssussos
,,Sednecin tuassoronsnuptiis gradum quaeras
„ propter nos altiorem : nec enimnos haberes
„ pi opitios, nec in aliquo adjucores. St tamen
„eamhlio militis simplicius dessponssaveris , in
„ tercenmm iibris Turonensibus tibi proponi-
„ mus subvemre. Ec h aiciora qutesiveris, nec a
„ nobis denarinm ssperes nnum: & hoc ipssum se-
„ cretissimum esfe volumus, & tibi&macn so-
,,lummodo notum esse. Illud etiamsscias, quod
„ nullumnullamquedesanguine nostio subno-
„stras,stiblimauonisobtentu inssare volumus :
,, sed tam Mobiliam quam CtECtliam illos viros
„ habete volumus,quosstaberent, stestemus in
,, sunplici clericatu.Sibyllam visita,& dic ei quod
,, locum nonmuret, (ed remaneat apud Susam,
,,&omnem marunratem, & habicus honesta-
„catem obsservet, & preces nobis pro ahquonon
„ praTumat astrimere. Nam & ei,pro quo fterenr,
„ e-ssen t inutiles:& ipst qui rogaverit, damnosae.
„ Et si forte pet aliquos ex hac causa munera offe-
,, rantur: ea respuat, st vult nostram gratiam reti-
., nere.Salucamatrem &fratres: non sscribimus
„ tibi, necfanriliaribusnostas sub bulla, ssed srib
„ psscatoi is sigillo, quo Romani Pontifices in ssu-
„ is secrecis utuntur.”
Quam alienum fuerit a mente Adriani VI. Conf orrnt
j ' r ■ j. \ ,. _ • juiietum
quod consanguineorum digmras , a dignitate
Pontificasi ad quam eratprove&uscumpropot- vi,
tionecrefeeret;eaquedecaujsa plura in iplos ex
Ectlesiae thesauris conferie liceret, clamant vitas
ipsiusaiffajinquibusinteralia reseitur , quod
nonnulIossibinonrernoLoarhnitatisgradu con-
juncftos,qui spe celsions sortunae e Germama pe-
dibusRomam venerant,verbis ssevenonbus ex-
ceperit, singulbsque sagis laneis &frugi viatico
donatos, pedibusin patriam tedire jussent.
Nepociquoqueunumsatistenue beneficium
habenti, aiiud opulentius adjungere noluit; iliud
conrinuohabensinore,EcclejnuSaccrdonincs ,
non Sacerdotes Ecclefiis ornare fie Velle.
Quid de Marcello II. qui Pontifexfadus con- Uetn jueU-
ssmguineos srios nec in Urbem venire permisit ciumMar-
Fatris srii ftlios rii Urbe morantes a nemmi ssftuta- ce^ !
ri voiuk; ratoin publicum prodire, nec sericis
vestibusatipermisit. Quin&rogacus utin Pala-
tiumadduci posIent,re(pondit: Qmdillis cum
palatio] Idnepatnmomum eorum efie judicatis?
Nocissimum est,cum hoc,tum prscedenti sfe- Quarta
culo nonnullosTheologosad tantamin tnorali-
busLaxitatemfluisfeprolapsosuttandem eo pe-
ne deventuin estet ccste C ;rdinale Bona, utfere
liceret, amdcjuidUtberet. Notum quoque est ,
plurimainDecretaiibus alasque Corporis Ca-
nonici partibus occurrere , qua: Canoniftis &
Theologis ssunt communia.
Hinc nonnuili e recentioribus Decretalium
Commentatoribusin easmateriasincidentes, e-
tiam eTheologisillis laxioribus quosdam con-
ssuluerunt; eaque occalione eorum nonnuila La-
xioris disciplriue principia suisquoque Com-
menrariismferuerunt.
Exempla plura suppeditant Andreae Vallensis
ParatitlainDecrerales.
Et quidem titulo depr&fcriptiombus s.j.num.
3. fequutus Leonardum Lessium aperte ipsum
probabi-