DOI Artikel:
Petrus, Jerzy T.: Kościoł parafialny w Komarnie - materialy do monografii
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20617#0056
3. Fasada kościoła parafialnego w Komarnie. Stan z r. 1997
(fot. J. K. Ostrowski)
nych obramieniach; w bocznych wnęki o architekto-
nicznej obudowie, wypełnione pełnymi rzeźbami apo-
stołów: Jana (ryc. 7), Piotra, Pawła i Andrzeja (lyc. 8).
Całość wieńczy szczyt ujęty wolutami i pilastrami, a w
jego ozdobnych niszach znajdują się rzeźby: Matka
Boska z Dzieciątkiem, św. Stanisław i św. Wojciech (?).
Do świątyni prowadzi również, umieszczony w połu-
dniowej ścianie nawy,. ozdobny kamienny portal w
zwieńczeniu z przedstawieniem Matki Boskiej Assunły.
O sylwecie kościoła decydują strome dachy i wielobocz-
na wieżyczka na sygnaturkę nad wschodnią częścią
nawy.
Pomimo walorów artystycznych kościół w Komar-
nie nie uzyskał dotąd szczegółowego opracowania. Za-
ledwie kilka uwag poświęcono mu w syntetycznych
rozprawach dotyczących dziejów architektury polskiej.
Najpoważniejszym problemem rozważanym w dotych-
czasowej literaturze jest sprawa autorstwa omawianej
budowli. Tadeusz Mańkowski, niezwykle zasłużony
badacz dawnej sztuki lwowskiej, za jej autora uznał Jana
Pokorowicza22. Za podstawę dla tej konstatacji przyjął
wzmiankę w lwowskich aktach o jego pracy przy ko-
ściele w Komarnie w r. 1642. Zaczerpnięta również z
miejskich akt wiadomość o zatrudnieniu Pokorowicza
przez lwowskich jezuitów w r. 1641 pozwoliła Mańkow-
skiemu na wysunięcie daleko idących wniosków co do
podobieństw wymienionych budowli. Niestety mało
precyzyjny charakter przekazów wspomnianego uczo-
nego oraz niemożność zweiyfikowania wzmiankowa-
nych przez niego zapisów archiwalnych nakazuje wiel-
ką ostrożność w konstruowaniu hipotez opartych na
takich podstawach.
O Janie Pokorowiczu i jego działalności wiadomo
niewiele. Był synem budowniczego Adama de Lartho,
zwanego Pokorą, Włocha z Burmio w dolinie Valtelliny
w Lombardii, który prawo miejskie we Lwowie przyjął
w r. 159123- Pokorowicz był członkiem lwowskiego
22 T. Mańkowski, Dawny Lwów, jego sztuka i kultura arty-
styczna, Londyn 1974, s. 225-226.
22 .M. K o w a 1 c z u k, Cech budowniczych we Lwowie za czasów
polskich, Lwów 1927, s. 31; T. Mańkowski, Pochodzenie osia-
52
(fot. J. K. Ostrowski)
nych obramieniach; w bocznych wnęki o architekto-
nicznej obudowie, wypełnione pełnymi rzeźbami apo-
stołów: Jana (ryc. 7), Piotra, Pawła i Andrzeja (lyc. 8).
Całość wieńczy szczyt ujęty wolutami i pilastrami, a w
jego ozdobnych niszach znajdują się rzeźby: Matka
Boska z Dzieciątkiem, św. Stanisław i św. Wojciech (?).
Do świątyni prowadzi również, umieszczony w połu-
dniowej ścianie nawy,. ozdobny kamienny portal w
zwieńczeniu z przedstawieniem Matki Boskiej Assunły.
O sylwecie kościoła decydują strome dachy i wielobocz-
na wieżyczka na sygnaturkę nad wschodnią częścią
nawy.
Pomimo walorów artystycznych kościół w Komar-
nie nie uzyskał dotąd szczegółowego opracowania. Za-
ledwie kilka uwag poświęcono mu w syntetycznych
rozprawach dotyczących dziejów architektury polskiej.
Najpoważniejszym problemem rozważanym w dotych-
czasowej literaturze jest sprawa autorstwa omawianej
budowli. Tadeusz Mańkowski, niezwykle zasłużony
badacz dawnej sztuki lwowskiej, za jej autora uznał Jana
Pokorowicza22. Za podstawę dla tej konstatacji przyjął
wzmiankę w lwowskich aktach o jego pracy przy ko-
ściele w Komarnie w r. 1642. Zaczerpnięta również z
miejskich akt wiadomość o zatrudnieniu Pokorowicza
przez lwowskich jezuitów w r. 1641 pozwoliła Mańkow-
skiemu na wysunięcie daleko idących wniosków co do
podobieństw wymienionych budowli. Niestety mało
precyzyjny charakter przekazów wspomnianego uczo-
nego oraz niemożność zweiyfikowania wzmiankowa-
nych przez niego zapisów archiwalnych nakazuje wiel-
ką ostrożność w konstruowaniu hipotez opartych na
takich podstawach.
O Janie Pokorowiczu i jego działalności wiadomo
niewiele. Był synem budowniczego Adama de Lartho,
zwanego Pokorą, Włocha z Burmio w dolinie Valtelliny
w Lombardii, który prawo miejskie we Lwowie przyjął
w r. 159123- Pokorowicz był członkiem lwowskiego
22 T. Mańkowski, Dawny Lwów, jego sztuka i kultura arty-
styczna, Londyn 1974, s. 225-226.
22 .M. K o w a 1 c z u k, Cech budowniczych we Lwowie za czasów
polskich, Lwów 1927, s. 31; T. Mańkowski, Pochodzenie osia-
52