Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (6.1999)

Waldemar
Deluga


5. Matthias Merian Młodszy
Portret Marii Łupu, miedzio-
ryt. Muzeum Narodowe
w Warszawie

poetyckie opracowane na kanwie zaślubin Marii z Januszem, nawiązują
cło związków rodziny z dynastią Jagiellonów i pretendowania na tron
Rzeczypospolitej. Panegiryk ten należał do typowych druków emble-
matycznych dla wieku XVII, wykorzystujących symbolikę heraldyczną.
W zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie znajduje się płyta
miedziorytnicza (il.4) Hondiusa z której tłoczono portrety Bazylego Łu-
pu14. Na jej odwrocie widnieje wizerunek Matki Boskiej Poczajowskiej.
Prawdopodobnie po śmierci Hondiusa trafiła ona wraz innymi do kolekcji
Radziwiłłów w Nieświeżu, skąd przekazana została jako surowiec do
monasteru w Poczajowie, gdzie funkcjonował od początku XVIII wieku
zakład graficzny. Portret hospodara Mołdawii został skopiowany przez
Matthiasa Meriana Młodszego (1621-1687) do Theatrum Europeum, wyda-
nego we Frankfurcie nad Menem w 1663 roku1". W tej samej edycji znaj-

14 Sygn.: V. 1336. Prawdopodobnie z tego samego źródła pochodziła płyta przedstawiająca portret konny
Władysława IV. W muzeum im. Puszkina w Moskwie znajduje się dziewiętnastowieczna odbitka, zaś w
Bibliotece Ukraińskiej Akademii Nauk w Kijowie oryginalna matryca.W zbiorach Biblioteki Polskiej Akademii
Nauk w Gdańsku przechowywane są inne płyty Hondiusa, przygotowane do tłoczenia odbitek związanych z
wjazdem Ludwiki Gonzagi do Gdańska w roku 1646. Por. Aurea Porta Rzeczypospolitej..., t. 2 s. 307, nr VIII. 13.1;
s. 302, nr VIII.14.1.
15 W. Deluga Portraits de la familie Mouila du XVIIe siecle, „Revue roumame d'histoire de Part. Serie
Beaux-Arts" t. XXXI, Bucuresti 1994, s. 80, il. 8.

172