DOI Artikel:
Koziejowski, Wojciech: Zawichost romański: badania architektoniczne w kościołach Najświętszej Maryi Panny i Świętej Trójcy oraz w "budowli na krawędzi skarpy wiślanej" (św. Maurycy?) w Zawichoście w okresie od września 1992 do grudnia 1993 roku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27408#0373
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XLII, zeszyt 4 - 1994
WOJCIECH KOZIEJOWSKI
Lublin
ZAWICHOST ROMAŃSKI
BADANIA ARCHITEKTONICZNE W KOŚCIOŁACH
NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY I ŚWIĘTEJ TRÓJCY
ORAZ „BUDOWLI NA KRAWĘDZI SKARPY WIŚLANEJ” (ŚW. MAURYCY?)
W ZAWICHOŚCIE
W OKRESIE OD WRZEŚNIA 1992 DO GRUDNIA 1993 ROKU*
Pod koniec września 1992 roku proboszcz zawichojskiego kościoła p.w.
Wniebowzięcia NMP ks. dr Romuald Syta zawiadomił mnie o natrafieniu na
zagadkowy mur podczas prac budowlano-instalacyjnych przy systemie grzew-
czym kościoła. Znane już były moje badania i ustalenia, że architektura
romańska przekroczyła, wbrew poprzednim mniemaniom, Wisłę, a jej wyjąt-
kowo interesujący przykład w postaci wieży lubelskiego zamku wywołał silny
rezonans. Jest to bowiem najdalej wysunięty na wschód od Wisły przykład
romańskiej budowli obronno-rezydencjonalnej o charakterze świeckim* 1.
Profesor Antoni Maśliński żywo interesował się tymi badaniami. Podkreślał zawsze, że
zależało mu na propagowaniu badań architektonicznych leżących na pograniczu zainteresowań
architektów i historyków sztuki; chętnie też recenzował opracowania dokumentujące ich wyniki.
Zawsze ostro występował przeciwko samowolnym naruszeniom substancji zabytkowej w obiektach
sakralnych, często interweniował. (Zob. List ks. Prymasa Stefana Wyszyńskiego z 19 IX 1976 ro-
ku w: J. K o w a 1 c z y k, Z doświadczeń konsultanta konserwatorskiego w diecezji lubelskiej,
[w:] Ars sacra et restauratio. Warszawa 1992, s. 130).
Niech ta praca będzie hołdem i podziękowaniem za ojcowski stosunek Profesora do moich
działań, obejmujących często ten właśnie specjalistyczny obszar badań.
1 W. Koziejowski, Romański charakter stylowy architektury wieży na zamku
w Lublinie, „Roczniki Humanistyczne”, 23(1975), z. 5, s. 103-110; t e n ż e, Relikty kościoła fun-
dacji książęcej lub rycerskiej tkwiące w kościele farnym w Kazimierzu Dolnym, tamże, s. 113-114;
tenże. Późnoromańskie formy stylowe w architekturze wieży na zamku lubelskim, (Studia i ma-
teriały lubelskie, T. 9), Lublin 1982; tenże, Dwa romanizmy na środkowej Lubelszczyźnie,
maszynopis 1990; tenże, Romanizm w dorzeczu środkowej Wisły (w przygotowaniu).
Tom XLII, zeszyt 4 - 1994
WOJCIECH KOZIEJOWSKI
Lublin
ZAWICHOST ROMAŃSKI
BADANIA ARCHITEKTONICZNE W KOŚCIOŁACH
NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY I ŚWIĘTEJ TRÓJCY
ORAZ „BUDOWLI NA KRAWĘDZI SKARPY WIŚLANEJ” (ŚW. MAURYCY?)
W ZAWICHOŚCIE
W OKRESIE OD WRZEŚNIA 1992 DO GRUDNIA 1993 ROKU*
Pod koniec września 1992 roku proboszcz zawichojskiego kościoła p.w.
Wniebowzięcia NMP ks. dr Romuald Syta zawiadomił mnie o natrafieniu na
zagadkowy mur podczas prac budowlano-instalacyjnych przy systemie grzew-
czym kościoła. Znane już były moje badania i ustalenia, że architektura
romańska przekroczyła, wbrew poprzednim mniemaniom, Wisłę, a jej wyjąt-
kowo interesujący przykład w postaci wieży lubelskiego zamku wywołał silny
rezonans. Jest to bowiem najdalej wysunięty na wschód od Wisły przykład
romańskiej budowli obronno-rezydencjonalnej o charakterze świeckim* 1.
Profesor Antoni Maśliński żywo interesował się tymi badaniami. Podkreślał zawsze, że
zależało mu na propagowaniu badań architektonicznych leżących na pograniczu zainteresowań
architektów i historyków sztuki; chętnie też recenzował opracowania dokumentujące ich wyniki.
Zawsze ostro występował przeciwko samowolnym naruszeniom substancji zabytkowej w obiektach
sakralnych, często interweniował. (Zob. List ks. Prymasa Stefana Wyszyńskiego z 19 IX 1976 ro-
ku w: J. K o w a 1 c z y k, Z doświadczeń konsultanta konserwatorskiego w diecezji lubelskiej,
[w:] Ars sacra et restauratio. Warszawa 1992, s. 130).
Niech ta praca będzie hołdem i podziękowaniem za ojcowski stosunek Profesora do moich
działań, obejmujących często ten właśnie specjalistyczny obszar badań.
1 W. Koziejowski, Romański charakter stylowy architektury wieży na zamku
w Lublinie, „Roczniki Humanistyczne”, 23(1975), z. 5, s. 103-110; t e n ż e, Relikty kościoła fun-
dacji książęcej lub rycerskiej tkwiące w kościele farnym w Kazimierzu Dolnym, tamże, s. 113-114;
tenże. Późnoromańskie formy stylowe w architekturze wieży na zamku lubelskim, (Studia i ma-
teriały lubelskie, T. 9), Lublin 1982; tenże, Dwa romanizmy na środkowej Lubelszczyźnie,
maszynopis 1990; tenże, Romanizm w dorzeczu środkowej Wisły (w przygotowaniu).