DOI Artikel:
Lileyko, Jerzy: Wieża warszawskiego kościoła jezuitów w świetle źródeł ikonograficznych
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27413#0371
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom L, zeszyt 4 - 2002
ZESZYT SPECJALNY
JERZY LILEYKO
Warszaw a-Lublin
WIEŻA WARSZAWSKIEGO KOŚCIOŁA JEZUITÓW
W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ IKONOGRAFICZNYCH
Smukła wieża kościoła Ojców Jezuitów od prawie czterystu lat tworzy
główny akcent wertykalny w sylwecie warszawskiego Starego Miasta. Wielo-
krotnie rysowana, sztychowana i malowana posiada wiarygodną dokumentację
ikonograficzną, która pozwala prześledzić przeobrażenia, jakim ulegała od
momentu powstania do czasów ostatnich.
Kościół Jezuitów przy ulicy Świętojańskiej, usytuowany w bezpośrednim
sąsiedztwie kolegiaty św. Jana - obecnie archikatedry - został zbudowany
w latach 1609-1626 z fundacji króla Zygmunta III przy finansowym wsparciu
kilku dygnitarzy dworskich. Kościół nie posiada odrębnej monografii.
Informacje o nim są rozproszone i nie zawsze dokładne1. Brak ten w pew-
nym stopniu rekompensuje XI tom Katalogu Zabytków Sztuki, gdzie rozdział
poświęcony jezuitom warszawskim został opracowany przy udziale Jerzego
1 F. K. Kurowski, Wiadomość historyczna o kościele, kolie gium i innych gmachach
należących dawniej do xx. jezuitów warszawskich, Warszawa 1836; J. Bartoszewicz,
Kościoły warszawskie rzymsko-katolickie opisane pod względem historycznym, Warszawa 1855,
s. 124-148; S. Z a ł ę s k i, Jezuici w Polsce, t. IV, cz. 2, Kraków 1904, s. 334-338;
F. Kurowski, Pamiątki miasta Warszawy, wyd. E. Szwankowski, Warszawa 1949, s. 89-
96; A. S. Tomaszewski, W. J. Grabski, Kościoły Warszawy w odbudowie. War-
szawa 1956, s. 11-12; J. Vallery-Radot, Le recueil des plans d’edifices de la
Compagnie de Jésus conservé a la Bibliothèque National de Paris, Rome 1960 s. 338-339;
A. M a g i e r, Estetyka miasta stołecznego Warszawy, oprać. H. i E. Szwankowscy, J. W. Go-
mulicki, Wrocław 1963, s. 106-107, 333; M. F. Sobieszczański, Warszawa. Wybór
publikacji, oprać. K. Zawadzki, Warszawa 1967, t. I, s. 141-143, 165-174, t. II, s. 135, 138.
Tom L, zeszyt 4 - 2002
ZESZYT SPECJALNY
JERZY LILEYKO
Warszaw a-Lublin
WIEŻA WARSZAWSKIEGO KOŚCIOŁA JEZUITÓW
W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ IKONOGRAFICZNYCH
Smukła wieża kościoła Ojców Jezuitów od prawie czterystu lat tworzy
główny akcent wertykalny w sylwecie warszawskiego Starego Miasta. Wielo-
krotnie rysowana, sztychowana i malowana posiada wiarygodną dokumentację
ikonograficzną, która pozwala prześledzić przeobrażenia, jakim ulegała od
momentu powstania do czasów ostatnich.
Kościół Jezuitów przy ulicy Świętojańskiej, usytuowany w bezpośrednim
sąsiedztwie kolegiaty św. Jana - obecnie archikatedry - został zbudowany
w latach 1609-1626 z fundacji króla Zygmunta III przy finansowym wsparciu
kilku dygnitarzy dworskich. Kościół nie posiada odrębnej monografii.
Informacje o nim są rozproszone i nie zawsze dokładne1. Brak ten w pew-
nym stopniu rekompensuje XI tom Katalogu Zabytków Sztuki, gdzie rozdział
poświęcony jezuitom warszawskim został opracowany przy udziale Jerzego
1 F. K. Kurowski, Wiadomość historyczna o kościele, kolie gium i innych gmachach
należących dawniej do xx. jezuitów warszawskich, Warszawa 1836; J. Bartoszewicz,
Kościoły warszawskie rzymsko-katolickie opisane pod względem historycznym, Warszawa 1855,
s. 124-148; S. Z a ł ę s k i, Jezuici w Polsce, t. IV, cz. 2, Kraków 1904, s. 334-338;
F. Kurowski, Pamiątki miasta Warszawy, wyd. E. Szwankowski, Warszawa 1949, s. 89-
96; A. S. Tomaszewski, W. J. Grabski, Kościoły Warszawy w odbudowie. War-
szawa 1956, s. 11-12; J. Vallery-Radot, Le recueil des plans d’edifices de la
Compagnie de Jésus conservé a la Bibliothèque National de Paris, Rome 1960 s. 338-339;
A. M a g i e r, Estetyka miasta stołecznego Warszawy, oprać. H. i E. Szwankowscy, J. W. Go-
mulicki, Wrocław 1963, s. 106-107, 333; M. F. Sobieszczański, Warszawa. Wybór
publikacji, oprać. K. Zawadzki, Warszawa 1967, t. I, s. 141-143, 165-174, t. II, s. 135, 138.