ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom L, zeszyt 4 - 2002
ZESZYT SPECJALNY
TADEUSZ BERNATOWICZ
Warszawa
SNYCERZ STEFAN MÜLLER I JEGO DZIAŁALNOŚĆ
Przed laty, jeszcze w czasach istnienia imperium, podczas półlegalnej
podróży odbywanej po Białorusi, przejeżdżając obok Baranowicz, z czystej
ciekawości, trochę dla żartu skręciliśmy do Nowej Myszy. Nieoczekiwanie
ugoszczeni przez proboszcza zajrzeliśmy do niepozornego, XIX-wiecznego
kościółka i zdumiało nas bogate, snycerskie wyposażenie. Uwagę zwróciły
manierystyczne ołtarze, XVIII-wieczny prospekt organowy, a szczególnie,
znakomita artystycznie barokowa ambona. Wstępne rozpoznanie pozwoliło mi
ustalić, iż rzeźby przeniesione zostały z kościoła Benedyktynek p.w. św.
Eufemii w Nieświeżu. Zajęty innymi zagadnieniami sztuki na Białorusi
zebrany materiał musiałem odłożyć ad acta. W tym czasie pojawiły się dwie
prace, w których poświęcono kilka, mniej lub bardziej kompetentnych uwag
dziełom z Nowej Myszy1.
Dziejom budowy i przekształceń architektonicznych kościoła św. Eufemii
poświęcone zostały oddzielne badania2. Budowlę ufundował znakomity mece-
nas i intelektualista, Mikołaj Krzysztof Radziwiłł „Sierotka”, a zaprojektował
jezuicki architekt Giovanni Maria Bernardoni, twórca kościołów w Lublinie,
1 A. N. K u 1 a g i n, Architektura i iskusstwo rokoko v Belorussii, Minsk 1989, s. 176-
179; A. A. J a r o s z e w i c z, Rzeźba ołtarzowa na ziemiach białoruskich w pierwszej
połowie XVII wieku, w: Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej XVI-XVIII w., red. J. Lileyko,
Lublin 2000, s. 320-322.
2 T. Bernatowicz, Kościół i klasztor Benedyktynek w Nieświeżu, w: Sztuka kresów
wschodnich, red. J. K. Ostrowski, Kraków 1996, s. 127-146; tenże, „Miles christianus et
peregrinus.” Fundacje artystyczne Mikołaja Radziwiłła „Sierotki” w ordynacji nieświeskiej.
Warszawa 1998, s. 59-67.
Tom L, zeszyt 4 - 2002
ZESZYT SPECJALNY
TADEUSZ BERNATOWICZ
Warszawa
SNYCERZ STEFAN MÜLLER I JEGO DZIAŁALNOŚĆ
Przed laty, jeszcze w czasach istnienia imperium, podczas półlegalnej
podróży odbywanej po Białorusi, przejeżdżając obok Baranowicz, z czystej
ciekawości, trochę dla żartu skręciliśmy do Nowej Myszy. Nieoczekiwanie
ugoszczeni przez proboszcza zajrzeliśmy do niepozornego, XIX-wiecznego
kościółka i zdumiało nas bogate, snycerskie wyposażenie. Uwagę zwróciły
manierystyczne ołtarze, XVIII-wieczny prospekt organowy, a szczególnie,
znakomita artystycznie barokowa ambona. Wstępne rozpoznanie pozwoliło mi
ustalić, iż rzeźby przeniesione zostały z kościoła Benedyktynek p.w. św.
Eufemii w Nieświeżu. Zajęty innymi zagadnieniami sztuki na Białorusi
zebrany materiał musiałem odłożyć ad acta. W tym czasie pojawiły się dwie
prace, w których poświęcono kilka, mniej lub bardziej kompetentnych uwag
dziełom z Nowej Myszy1.
Dziejom budowy i przekształceń architektonicznych kościoła św. Eufemii
poświęcone zostały oddzielne badania2. Budowlę ufundował znakomity mece-
nas i intelektualista, Mikołaj Krzysztof Radziwiłł „Sierotka”, a zaprojektował
jezuicki architekt Giovanni Maria Bernardoni, twórca kościołów w Lublinie,
1 A. N. K u 1 a g i n, Architektura i iskusstwo rokoko v Belorussii, Minsk 1989, s. 176-
179; A. A. J a r o s z e w i c z, Rzeźba ołtarzowa na ziemiach białoruskich w pierwszej
połowie XVII wieku, w: Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej XVI-XVIII w., red. J. Lileyko,
Lublin 2000, s. 320-322.
2 T. Bernatowicz, Kościół i klasztor Benedyktynek w Nieświeżu, w: Sztuka kresów
wschodnich, red. J. K. Ostrowski, Kraków 1996, s. 127-146; tenże, „Miles christianus et
peregrinus.” Fundacje artystyczne Mikołaja Radziwiłła „Sierotki” w ordynacji nieświeskiej.
Warszawa 1998, s. 59-67.