DOI Artikel:
Sito, Jakub: Thomas Hutter, niedoszły misjonarz jezuicki
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27413#0453
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom L, zeszyt 4 - 2002
ZESZYT SPECJALNY
JAKUB SITO
Warszawa
THOMAS HUTTER
NIEDOSZŁY MISJONARZ JEZUICKI
Thomas Huetter1, Bavarus, natus Anno 1696 mense Decembri die 26, Ro-
bustus. Pictor et statuarius excelens, tak brzmi wpis w jezuickim katalogu
personalnym z 1723 r. odnoszący się do rozsławionego w niewiele lat później
małopolskiego rzeźbiarza pozostającego do 1727 r. w strukturach Towarzy-
stwa Jezusowego2. Jeszcze do niedawna wydawało się, że ta oraz kilka in-
nych, nie mniej lakonicznych wzmianek w katalogach osobowych jezuitów,
zw. Brèves i Triennales musi wystarczać w próbie rekonstrukcji młodzień-
czego okresu życia rzeźbiarza. Jak się jednak ostatnio okazało, ku zasko-
czeniu historyków, zachowała się skromna, bo złożona z dwóch listów, kores-
pondencja, jaką artysta prowadził w latach 1722-1723 z generałem jezuitów,
Michelangelo Tamburinim3. Są to listy Thomasa Huttera4 pisane z kolegium
sandomierskiego do Rzymu 8 maja 1722 i 16 marca 1723 r.
1 Na temat Huttera powstała obszerna literatura zebrana w wydanej ostatnio książce:
J. S i t o, Thomas Hutter (1696-1745), rzeźbiarz późnego baroku, Warszawa-Przemyśl 2001.
2 Rzym, Archivum Romanum Societatis Iesu (dalej ARS1) Pol. 24, Catalogus triennalis
1723.
3 Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, oprać.
L. Grzebień z zespołem jezuitów, Kraków 1996, s. 177.
4 W literaturze pojawia się wiele wersji zapisu tego nazwiska, Hutter, Huetter, Huedter,
Hiitter. Sam rzeźbiarz podpisywał się Hutter, Hudter, Huedter lub Hueter. W personalnych
katalogach jezuickich pojawia się wersja Thomas Huetter, a w źródłach wytwarzanych przez
Polaków - Hutter. Taka wersja przyjęła się u nas powszechnie (używała jej m.in. rodzina -
żona i dzieci), a w XX w. przeszła do literatury. Wydaje się, że - zwłaszcza wobec utrwalenia
w literaturze naukowej - należy przyjąć pisownię Hutter, zgodną z przynajmniej jednorazowym
użyciem w autografie, pozostając jednocześnie przy niemieckim imieniu Thomas, ze względu
na to, że rzeźbiarz do końca życia się nie spolonizował i podpisywał po niemiecku. Problema-
Tom L, zeszyt 4 - 2002
ZESZYT SPECJALNY
JAKUB SITO
Warszawa
THOMAS HUTTER
NIEDOSZŁY MISJONARZ JEZUICKI
Thomas Huetter1, Bavarus, natus Anno 1696 mense Decembri die 26, Ro-
bustus. Pictor et statuarius excelens, tak brzmi wpis w jezuickim katalogu
personalnym z 1723 r. odnoszący się do rozsławionego w niewiele lat później
małopolskiego rzeźbiarza pozostającego do 1727 r. w strukturach Towarzy-
stwa Jezusowego2. Jeszcze do niedawna wydawało się, że ta oraz kilka in-
nych, nie mniej lakonicznych wzmianek w katalogach osobowych jezuitów,
zw. Brèves i Triennales musi wystarczać w próbie rekonstrukcji młodzień-
czego okresu życia rzeźbiarza. Jak się jednak ostatnio okazało, ku zasko-
czeniu historyków, zachowała się skromna, bo złożona z dwóch listów, kores-
pondencja, jaką artysta prowadził w latach 1722-1723 z generałem jezuitów,
Michelangelo Tamburinim3. Są to listy Thomasa Huttera4 pisane z kolegium
sandomierskiego do Rzymu 8 maja 1722 i 16 marca 1723 r.
1 Na temat Huttera powstała obszerna literatura zebrana w wydanej ostatnio książce:
J. S i t o, Thomas Hutter (1696-1745), rzeźbiarz późnego baroku, Warszawa-Przemyśl 2001.
2 Rzym, Archivum Romanum Societatis Iesu (dalej ARS1) Pol. 24, Catalogus triennalis
1723.
3 Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, oprać.
L. Grzebień z zespołem jezuitów, Kraków 1996, s. 177.
4 W literaturze pojawia się wiele wersji zapisu tego nazwiska, Hutter, Huetter, Huedter,
Hiitter. Sam rzeźbiarz podpisywał się Hutter, Hudter, Huedter lub Hueter. W personalnych
katalogach jezuickich pojawia się wersja Thomas Huetter, a w źródłach wytwarzanych przez
Polaków - Hutter. Taka wersja przyjęła się u nas powszechnie (używała jej m.in. rodzina -
żona i dzieci), a w XX w. przeszła do literatury. Wydaje się, że - zwłaszcza wobec utrwalenia
w literaturze naukowej - należy przyjąć pisownię Hutter, zgodną z przynajmniej jednorazowym
użyciem w autografie, pozostając jednocześnie przy niemieckim imieniu Thomas, ze względu
na to, że rzeźbiarz do końca życia się nie spolonizował i podpisywał po niemiecku. Problema-