DOI article:
Gapski, Henryk: "Jezubitowie od Ignata Loyolczyka": czyli o sile trwania stereotypów w słownikach języka polskiego
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.27413#0577
„JEZUBITOWIE OD IGNATA LOYOLCZYKA”
573
W przyszłych badaniach trzeba będzie z większą uwagą sięgnąć do metody
porównawczej i odnieść zasygnalizowaną tym szkicem problematykę stereo-
typów jezuity i Towarzystwa Jezusowego do szerszego kontekstu europej-
skiego, szczególnie tego najbliższego Polsce czy też dawnej Rzeczypospo-
litej28.
„JEZUBITOWIE OD IGNATA LOYOLCZYKA”
OR ON THE POWER OF STEREOTYPES IN POLISH LANGUAGE DICTIONARIES
S u m m a r y
The author takes up the problem of anti-Jesuit stéréotypés in Polish culture. The analysis
is based on Polish language dictionaries: Dictionary of the Polish Language edited by Samuel
Bogumił Linde in the years 1807-1814; the so-called Vilnius Dictionary edited by a team of
several authors and published by Maurycy Orgelbrand in Vilnius in 1861; Dictionary of the
Polish Language published in Warsaw in 1902, the work of three outstanding researchers of
that time; Jan Karłowicz, Adam Kryński and Władysław Niedźwiedzki; Dictionary of the
Polish Language worked out under the management of Witold Doroszewski, whose third
volume containing the entries connected with the Jesuits was published in Warsaw in 1961;
and contemporary dictionaries of the Polish language - the three-volume Dictionary of the
Polish Language edited by Mieczysław Szymczak (the first édition - 1978); Computer
Dictionary of the Polish Language published in 1996; A Different Dictionary of the Polish
Language edited by Mirosław Bańko.
The image that appears from the analysis shows that the négative présentation of the
problems connected with the Jesuits in the middle of the 19th century basically did not change
until the end of the 20lh century. The unambiguously négative stéréotypé of the Jesuits started
undergoing changes in Dictionary of the Polish Language edited by M. Bańko in 2000.
Translatéel by Tadeusz Karłowicz
~8 Jedna z dróg prowadząca do zrozumienia sposobu widzenia Europy, Kościoła katolic-
kiego, jak również Polski przez Rosjan, prowadzić może również przez studia nad postrze-
ganiem przez nich właśnie jezuitów, zob. m.in. Lazar’ Naumovic Velikovic,
Ćernaja gvardija Vciticana, Moskva 1980, wyd. 1, 1985, wyd. 2.
573
W przyszłych badaniach trzeba będzie z większą uwagą sięgnąć do metody
porównawczej i odnieść zasygnalizowaną tym szkicem problematykę stereo-
typów jezuity i Towarzystwa Jezusowego do szerszego kontekstu europej-
skiego, szczególnie tego najbliższego Polsce czy też dawnej Rzeczypospo-
litej28.
„JEZUBITOWIE OD IGNATA LOYOLCZYKA”
OR ON THE POWER OF STEREOTYPES IN POLISH LANGUAGE DICTIONARIES
S u m m a r y
The author takes up the problem of anti-Jesuit stéréotypés in Polish culture. The analysis
is based on Polish language dictionaries: Dictionary of the Polish Language edited by Samuel
Bogumił Linde in the years 1807-1814; the so-called Vilnius Dictionary edited by a team of
several authors and published by Maurycy Orgelbrand in Vilnius in 1861; Dictionary of the
Polish Language published in Warsaw in 1902, the work of three outstanding researchers of
that time; Jan Karłowicz, Adam Kryński and Władysław Niedźwiedzki; Dictionary of the
Polish Language worked out under the management of Witold Doroszewski, whose third
volume containing the entries connected with the Jesuits was published in Warsaw in 1961;
and contemporary dictionaries of the Polish language - the three-volume Dictionary of the
Polish Language edited by Mieczysław Szymczak (the first édition - 1978); Computer
Dictionary of the Polish Language published in 1996; A Different Dictionary of the Polish
Language edited by Mirosław Bańko.
The image that appears from the analysis shows that the négative présentation of the
problems connected with the Jesuits in the middle of the 19th century basically did not change
until the end of the 20lh century. The unambiguously négative stéréotypé of the Jesuits started
undergoing changes in Dictionary of the Polish Language edited by M. Bańko in 2000.
Translatéel by Tadeusz Karłowicz
~8 Jedna z dróg prowadząca do zrozumienia sposobu widzenia Europy, Kościoła katolic-
kiego, jak również Polski przez Rosjan, prowadzić może również przez studia nad postrze-
ganiem przez nich właśnie jezuitów, zob. m.in. Lazar’ Naumovic Velikovic,
Ćernaja gvardija Vciticana, Moskva 1980, wyd. 1, 1985, wyd. 2.