Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (2(38).2013)

il. 12 I fig. 12
Jan de Molder i warsztat
(rzeźba), Joos van Cleve
i warsztat (malowidła) | Jan
de Molder and workshop
(sculpture), Joos van
Cleve and workshop
(paintings), Poliptyk
świętego Rajnolda I Saint
Reinhold's Polyptych
Antwerpia I Antwerp, przed
1516 I before 1516 (skrzydła
zamknięte) I (wings closed)
fot. I photo © Piotr Ugier/ Muzeum
Narodowe w Warszawie

epitafia i tablice wotywno-komemoracyjne z wizerunkami fundatorów adorujących osobę
świętą (Maria z Dzieciątkiem i biskupem Janem Lubrańskim). Stan zachowania niektórych dzieł
nie jest najlepszy, ale pozwala za to poznać etapy powstawania malowidła średniowiecznego,
niewidoczne w dobrze zachowanych obrazach. Można tu gołym okiem zaobserwować kolejne
warstwy normalnie ukryte pod farbami: od powierzchni deski jako podłoża obrazu, przez
kładziony na nią grunt kredowo-klejowy, po podrysowanie kompozycji, na które finalnie na-
kładane były temperowe lub olejne farby (zob. kwatera Zaśnięcie Marii z tzw. Tryptyku z Sienna).
Ostatni człon galerii stanowi pokaz sztuki Gdańska, Pomorza i Prus oraz północnego
obszaru hanzeatyckiego z okresu 1430-1520. Malarstwo tego regionu wyraźnie powiązane
jest z ośrodkami niderlandzkimi, i to od początku swego rozwoju (Trójca Święta z kościoła
Mariackiego w Gdańsku z ok. 1430-1440, il. 11). Pokazują to zjawisko okazałe retabula oł-
tarzowe z Gdańska i okolic oraz z Hamburga. Tryptyk Jerozolimski (ok. 1497-1500) powstał