Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (2(38).2013)

70

Muzeum


il. 14 I fig. 14
Próba generalna
mechanizmu
podnoszenia nowego
samonaprężającego
krosna do Bitwy pod
Grunwaldem I Dress
rehearsal of the
mechanism for lifting
the new self-tensioning
stretcher for The Battle
of Grunwald
fot, I photo Anna Lewandowska

krzyżykowym64. Prof. Piotrowski w Muzeum krytycznym napisał, że
„bitwę o Bitwę" przegrał zarówno on, „jak też określona polityka kul-
turalna, polegająca na obecności kluczowych obrazów w ważnych
dla nich miejscach i czasie”65.1 dalej: „Wielokrotnie spotykałem
się z twierdzeniem, że konserwacja jest najważniejszą płaszczyzną
funkcjonowania muzeum, że opinie i ekspertyzy służb konserwa-
torskich mają charakter neutralny, nieideologiczny, apolityczny
itp. Nic bardziej błędnego. Za takim stanowiskiem stoi bowiem
przekonanie, że najważniejszą rolą muzeum jest »konserwowanie«
nie tyle obiektów, ile też przeszłości. [...] Jeżeli jednak stawką mają
być decyzje z zakresu polityki wypożyczeń instytucji, w oczywisty
sposób decyzja konserwatora ma polityczny charakter; co więcej,
jeżeli dana instytucja deklaruje bardzo określoną misję ideową, jak
to robiło w tamtym czasie MNW, to w oczywisty sposób decyzja
konserwatorska jest kontestowaniem tej misji i przeciwstawianiem
jej innej, zachowawczej, polegającej na zamykaniu muzeum. Na
tym właśnie, na deneutralizacji muzeum, polega wkład krytycznych
studiów muzealnych pokazujących charakter jego polityki, która
w formule konserwatywnej chce się przedstawiać jako światopo-
glądowo neutralna, a w sensie mechaniki zarządzania - naturalna”66.
W opisanym sporze stanowisko dyrektora ideologa stało
w sprzeczności ze stanowiskiem konserwatora, któremu wcale nie
zależało na utrwalaniu światopoglądu bądź interpretacji historii czy
współczesności. Główna Konserwator czuła się odpowiedzialna
przede wszystkim za zachowanie jej materialnych śladów - w tym
wypadku narodowego arcydzieła.
Pokaz odrestaurowanej Bitwy pod Grunwaldem uświetnił ob
chody Jubileuszu 150-lecia Muzeum Narodowego w Warszawie.
W dniu 19 września przy obrazie odbyła się uroczysta konferen-
cja67, podczas której Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Bogdan Zdrojewski powiedział, że „wykonanie prac konserwa-
torskich przy Bitwie pod Grunwaldem było niezbędne. Renowacja
dzieła wymagała wielkiego wysiłku i ogromnej wiedzy, prace
zostały wykonane niezwykle profesjonalnie”68. Dyrektor MNW

64 Projekt Grzegorza Żochowskiego; pomysłodawcy: Janina i Adam
Panek z Działoszyna.
65 P. Piotrowski, op. cit., s. 121.
66 Ibidem, s. 122.
67 Z udziałem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana
Zdrojewskiego, Dyrektor MNW Agnieszki Morawińskiej, Prezesa Zarządu
PKO BP Zbigniewa Jagiełło oraz Głównego Konserwatora MNW Doroty
Ignatowicz-Woźniakowskiej.
68 Dzieło Matejki ocalone dla potomnych [online] aktualizacja 21 września
2012, [dostęp: 23 marca 2013], dostępny w Internecie: <http://www.mkidn.gov.pl/
pages/posts/dzielo-matejki-ocalone-dla-potomnych-325Ó.php?searchresult=i&
sstring=Dzie%C5%82o+Matejki+ocalone+dla+potomnych>.