il.1 lfig.1
Widok Getty Center,
Los Angeles IView
of the Getty Center,
Los Angeles
fot dzięk uuzejmości
The J. Paul Getty Museum,
Los Angeles
I photo: Courtesy of the
The 1. Paul Getty Museum,
Los Angeles
badania konserwatorskie związane z obrazem Saenredama nie doczekały się jak dotąd na-
ukowego opracowania. W tym miejscu przedstawimy zatem ich skrótową analizę.
W1988 roku JPGM zakupiło cenny rysunek przygotowawczy do kompozycji warszawskiej.
W roku 2002 muzeum to sprowadziło z Utrechtu wystawę mistrza malowanej architektury, zaty-
tułowaną Pieter Saenredam. The Utrecht Work2. Przy tej okazji organizatorzy zaprezentowali rów-
nież, w osobnym aneksie, trzy haarlemskie dzieła mistrza ukazujące ten sam fragment kościoła
świętego Bawona w Haarlemie, które wspaniale ilustrują pracochłonny i wnikliwy proces twórczy
Saenredama: pierwszy rysunek wykonany z natury in situ (z Geemente Archief w Haarlemie), bazu-
jący na nim, lecz nieco zmodyfikowany rysunek tzw. konstrukcyjny z własnych zbiorów i wykonane
ściśle według niego dzieło finalne z MNW. Przeprowadzono wówczas konserwację warszawskiego
Wnętrza kościoła świętego Bawona w Haarlemie oraz badania: fotografię luminescencji obrazu
w promieniowaniu ultrafioletowym (UV), rentgenografię (RTG), reflektografię w podczerwieni
(IRR) i udokumentowano sam proces konserwacji. Ze strony muzeum gospodarza pracami tymi
zajmowała się Yvonne Szafran, wówczas starszy konserwator, ze strony Muzeum Narodowego
w Warszawie współpracę koordynował kustosz malarstwa holenderskiego Maciej Monkiewicz.
2 Pieter Saenredam. The Utrecht Work. Paintings and Drawings by i/th-century Master of Perspective, edited
by Liesbeth M. Helmus, kat. wyst., JPGM, Los Angeles, 16 kwietnia - 7 lipca 2002, The J. Paul Getty Museum,
Los Angeles 2002.