Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (2(38).2013)

znalazł zatrudnienie przy cesarskim bracie wielkim księciu Konstantym (jednym z organiza-
torów koronacji w 1829 r.). Równocześnie odgrywał ważną rolę w środowisku miejscowych
Polaków. Parał się niekiedy malarstwem historycznym, choć nie była to jego specjalność.
Mankamentem tej tezy jest brak informacji o pobycie Orłowskiego w Warszawie w latach
1829-1830. Co więcej, nie wiadomo nawet, czy kiedykolwiek odwiedził Królestwo Polskie.
Zanim przejdę do szczegółowej analizy obrazu, wypada mi omówić kontekst jego powstania.
Kiedy w 1815 roku rozeszła się wie»ć o utworzeniu Królestwa Polskiego, nadwiślańskie elity
nie mogły opanować euforii. Nowe państwo pod wieloma względami stanowiło kontynuację
Księstwa Warszawskiego, napoleońskiego satelity, którego armia zaledwie trzy lata wcześ-
niej z ochotą wymaszerowała na Moskwę. Mimo dotychczasowej antyrosyjskiej propagandy
i negatywnych skojarzeń związanych z rozbiorami, rok 1815 przyniósł przełom w relacjach
polsko-rosyjskich. Aleksandra okrzyknięto „zbawicielem” i „wskrzesicielem ojczyzny”. Choć
nowe państwo było mniejsze od Księstwa, rosyjska łaskawość i tak prezentowała się korzyst-
nie. Aleksander dał Polakom to, czego Napoleon poskąpił. Obdarzył ich „wskrzeszony” byt

il. 21 fig. 2
Fragment obrazu
przedstawiający parę
cesarsko-królewską
I Detail of the painting
depicting the imperial
and royal couple