Malinowski, Jerzy [Bearb.]: Polsky i rosyjscy artyści i architekci w koloniach artystycznych zagranicą i na emigracji politycznej 1815 - 1990 (Sztuka Europy Wschodniej / The Art of Eastern Europe, Warszawa: Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata [u.a.], 2015)

74

Lechosław Lameński


II. 2. Pius Weloński, Nagrobek kardynała Włodzimierza
Czackiego, 1887, marmur, brąz, Rzym, kościół Santa
Pudenziana, fot. Lechosław Lameński


II. 3. Tomasz Oskar Sosnowski, Pomnik papieża Piusa IX, 1877,
marmur, Rzym, westybul budynku mieszczącego Święte
Schody na Lateranie, fot. Lechosław Lameński


II. 4. Tomasz Oskar Sosnowski, Pieta [Zdjęcie z krzyża), ok. 1870-
1873, marmur, Rzym, westybul budynku mieszczącego
Święte Schody na Lateranie, fot. Lechosław Lameński

rzeźbiarze, którym przyszło odlewać zamówione
figury w brązie, nawet do pomników realizowanych
w kraju (np. Teodor Rygier w trakcie prac nad po-
mnikiem Adama Mickiewicza na Rynek Główny
w Krakowie), woleli to robić na miejscu w Rzymie,
korzystając z warsztatów włoskich, ponieważ bra-
kowało takich w Polsce, a nieliczne, które były, nie
gwarantowały niestety wysokiego poziomu usług.
Z kolei w jednym z najbardziej reprezentacyj-
nych miejsc chrześcijańskiego Rzymu - w westybu-
lu budynku mieszczącego Święte Schody na Latera-
nie, można oglądać do dnia dzisiejszego dużą figurę
klęczącego papieża Piusa IX (il. 3) oraz niewielką
grupę Pieta {Zdjęcie z krzyża) (il. 4), dwie marmu-
rowe rzeźby z lat 70. XIX wieku, dłuta Tomasza
Oskara Sosnowskiego. I chociaż cechuje je wysoki
poziom wykonania technicznego, to jednak - jak
większość dzieł rzeźbiarzy polskich tworzących
w XIX-wiecznej Italii - są co najwyżej poprawne,
żeby nie powiedzieć wprost konwencjonalne, utrzy-
mane w typowej manierze akademickiej, na której
cieniem położyło się nadmierne zafascynowanie
międzynarodowego środowiska rzeźbiarskiego
Rzymu tradycją, zwłaszcza sztuką wielkich epok