DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.55687#0415
SZTUKA EUROPY WSCHODNIEJ
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
ART OF THE EAST EUROPE
TOM III
Eleonora Jedlińska
Uniwersytet Łódzki; PISnSŚ
Krzysztof Wodiczko: „artysta polityczny" w Nowym Jorku
„Bycie artystą politycznym nie gwarantuje już
postępowego albo krytycznego punktu widzenia,
a wiele przykładów sztuki, która sama siebie jako
polityczną określa, po prostu używa dominujących
problemów w danym czasie, czyniąc to niestety
w taki sposób, że ich waga zostaje rozmyta w po-
toku słów i nic nie znaczących gestów. Krzysztof
Wodiczko reprezentuje inne podejście do kwestii
politycznych, dramatyzując warunki społeczne na
drodze realizowania wypracowanych przez siebie
spektakli”.
Ewa Hesse1
Postawa intelektualna i artystyczna Krzysztofa Wo-
diczki (ur. 1943) ukształtowana została w Polsce,
w obszarze oddziaływań awangardowych, sięgają-
cych w swych źródłach tradycji konstruktywizmu.
W 1977 roku twórca wyjechał z Polski, najpierw
przebywał w Kanadzie, a od 1983 roku w Nowym
Jorku. Najbardziej intensywne lata działalności
artystycznej, społecznej i politycznej Wodiczki
przypadają na czas jego życia w Stanach Zjedno-
czonych. Istota jego pracy odnosi się do szeroko
rozumianej przestrzeni komunikacji społecznej, on
1 Hesse (1991: 96).
sam tworzy swoiste, precyzyjnie wypracowywane
instrumenty komunikacyjne, pełniące rolę narzędzi
służących przekazywaniu znaczeń komunikatów.
Środowiskiem społecznym, do którego odnoszą
się jego projekty artystyczno-społeczne oraz arty-
styczno-polityczne, są imigranci z różnych części
świata. Sam będąc imigrantem z Polski, artysta ten
szczególnie intensywnie odczuwa problemy związa-
ne z obcością, innością, migracją, tożsamością czy
asymilacją. Wodiczko rozważa kwestie funkcjono-
wania współczesnego państwa, które - jak sądzi -
nie powinno integrować imigrantów, lecz szanować
ich prawo do wyboru obcości, oni sami natomiast
winni przestrzegać „obcości gospodarzy”.2
Krzysztof Wodiczko w rozmowie z Jarosławem
Lubiakiem powiedział: „Egzystencjalna filozofia
obcego powstaje z przetwarzania i nakładania się
tożsamości w procesie stawania się obcym samemu
sobie, by stawać się nie-obcym w nowym świecie.
Obcy musi podważać swoje poprzednie byty (...)
problem polega na sztuce dzielenia się z obcością
i na ciągłym wyobcowywaniu się nie-obcych i ob-
2 Pojęcie to wprowadzone zostało przez Julię Kristevę,
której rozważania z zakresu socjo-psychologii i filozofii są dla
Krzysztofa Wodiczki swoistym przewodnikiem, zob.: Lubiak
(2002: 51-52).
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
ART OF THE EAST EUROPE
TOM III
Eleonora Jedlińska
Uniwersytet Łódzki; PISnSŚ
Krzysztof Wodiczko: „artysta polityczny" w Nowym Jorku
„Bycie artystą politycznym nie gwarantuje już
postępowego albo krytycznego punktu widzenia,
a wiele przykładów sztuki, która sama siebie jako
polityczną określa, po prostu używa dominujących
problemów w danym czasie, czyniąc to niestety
w taki sposób, że ich waga zostaje rozmyta w po-
toku słów i nic nie znaczących gestów. Krzysztof
Wodiczko reprezentuje inne podejście do kwestii
politycznych, dramatyzując warunki społeczne na
drodze realizowania wypracowanych przez siebie
spektakli”.
Ewa Hesse1
Postawa intelektualna i artystyczna Krzysztofa Wo-
diczki (ur. 1943) ukształtowana została w Polsce,
w obszarze oddziaływań awangardowych, sięgają-
cych w swych źródłach tradycji konstruktywizmu.
W 1977 roku twórca wyjechał z Polski, najpierw
przebywał w Kanadzie, a od 1983 roku w Nowym
Jorku. Najbardziej intensywne lata działalności
artystycznej, społecznej i politycznej Wodiczki
przypadają na czas jego życia w Stanach Zjedno-
czonych. Istota jego pracy odnosi się do szeroko
rozumianej przestrzeni komunikacji społecznej, on
1 Hesse (1991: 96).
sam tworzy swoiste, precyzyjnie wypracowywane
instrumenty komunikacyjne, pełniące rolę narzędzi
służących przekazywaniu znaczeń komunikatów.
Środowiskiem społecznym, do którego odnoszą
się jego projekty artystyczno-społeczne oraz arty-
styczno-polityczne, są imigranci z różnych części
świata. Sam będąc imigrantem z Polski, artysta ten
szczególnie intensywnie odczuwa problemy związa-
ne z obcością, innością, migracją, tożsamością czy
asymilacją. Wodiczko rozważa kwestie funkcjono-
wania współczesnego państwa, które - jak sądzi -
nie powinno integrować imigrantów, lecz szanować
ich prawo do wyboru obcości, oni sami natomiast
winni przestrzegać „obcości gospodarzy”.2
Krzysztof Wodiczko w rozmowie z Jarosławem
Lubiakiem powiedział: „Egzystencjalna filozofia
obcego powstaje z przetwarzania i nakładania się
tożsamości w procesie stawania się obcym samemu
sobie, by stawać się nie-obcym w nowym świecie.
Obcy musi podważać swoje poprzednie byty (...)
problem polega na sztuce dzielenia się z obcością
i na ciągłym wyobcowywaniu się nie-obcych i ob-
2 Pojęcie to wprowadzone zostało przez Julię Kristevę,
której rozważania z zakresu socjo-psychologii i filozofii są dla
Krzysztofa Wodiczki swoistym przewodnikiem, zob.: Lubiak
(2002: 51-52).