DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.55687#0245
SZTUKA EUROPY WSCHODNIEJ
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
ART OF THE EAST EUROPE
TOM III
Lila Dmochowska
Wrocław
Kazimierz Czechowski - przyjaciel Leopolda Zborowskiego,
bolszewik, poeta i szermierz prawdy
Podczas zbierania materiałów do biografii Leopol-
da Zborowskiego (opiekuńczego ducha Modiglia-
niego i wielu innych artystów z Ecole de Paris), na-
trafiłam na „białą kartę” odnośnie jego życiorysu
przed przyjazdem do Paryża. Postanowiłam zatem
prześledzić koleje losu jego polskiego przyjaciela,
Kazimierza Czechowskiego, na zaproszenie któ-
rego młody poeta Zborowski (ił. 1) przyjechał do
stolicy Francji. Miałam nadzieję, że umożliwi to
znalezienie wspólnego mianownika pomiędzy tymi
dwoma mężczyznami, naprowadzi na ślad miejsca
i okoliczności, w których się poznali - i w ten spo-
sób dopomoże w trudnej interpretacji tajemniczej
polskiej przeszłości mojego bohatera. W przypad-
ku życiorysu Czechowskiego udało mi się ustalić
kilka interesujących szczegółów, pomimo że opuścił
on rodzinne strony w bardzo młodym wieku.
Kazimierz Czechowski (1891-1917), mąż Luni
(modelki Modiglianiego) i przyjaciel Zborowskie-
go, był postacią barwną i ciekawą. Jakieś bliżej nie-
określone przeciwności losu - młodość przeżyta
„w cierniach krzywdy” - nie pozwoliły mu zdobyć
gruntownego wykształcenia. Kazimierz miał bo-
wiem ukończone tylko dwie klasy szkoły powszech-
nej i świadectwo uprawniające do wykonywania
pracy w zawodzie pomocnika cukierniczego.
Zachowane dokumenty świadczą o tym, że
przeszłość Czechowskiego przed jego emigracją
do Francji przebiegła bardzo burzliwie. Kazimierz
- anarchista, patriota i zdeklarowany socjalista,
walczył za swoje przekonania nie tylko słowem,
ale również bronią palną. Za swoją „działalność
wywrotową”, posiadanie pistoletu i ładunków wy-
buchowych był kilkakrotnie więziony zarówno na
terenie Królestwa Polskiego, jak i Cesarstwa Au-
stro-Węgierskiego.
W listopadzie 1912 roku Kazimierz Czechow-
ski, wraz z Augustynem Wróblewskim, został oskar-
żony w Krakowie w tzw. „anarchistycznym proce-
sie dwóch”. Sam Wróblewski, z którym związał się
Czechowski, był postacią arcyciekawą i zasługiwał-
by na osobną biografię. Dziś już tylko zapaleni ba-
dacze historii polskiego anarchizmu dobrze znają
jego nazwisko, ale w okresie przed I wojną świato-
wą Wróblewski był charyzmatycznym prorokiem
i apostołem, za którym podążała spora grupa mło-
dzieży postępowej i socjalistycznej ze wszystkich
większych miast należących do dawnej Polski. Ka-
zimierz Czechowski należał do grona najbardziej
oddanych zwolenników głoszonych przez niego
idei i, według słów samego Wróblewskiego, młody
człowiek „(...) był współpracownikiem «Sprawy
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
ART OF THE EAST EUROPE
TOM III
Lila Dmochowska
Wrocław
Kazimierz Czechowski - przyjaciel Leopolda Zborowskiego,
bolszewik, poeta i szermierz prawdy
Podczas zbierania materiałów do biografii Leopol-
da Zborowskiego (opiekuńczego ducha Modiglia-
niego i wielu innych artystów z Ecole de Paris), na-
trafiłam na „białą kartę” odnośnie jego życiorysu
przed przyjazdem do Paryża. Postanowiłam zatem
prześledzić koleje losu jego polskiego przyjaciela,
Kazimierza Czechowskiego, na zaproszenie któ-
rego młody poeta Zborowski (ił. 1) przyjechał do
stolicy Francji. Miałam nadzieję, że umożliwi to
znalezienie wspólnego mianownika pomiędzy tymi
dwoma mężczyznami, naprowadzi na ślad miejsca
i okoliczności, w których się poznali - i w ten spo-
sób dopomoże w trudnej interpretacji tajemniczej
polskiej przeszłości mojego bohatera. W przypad-
ku życiorysu Czechowskiego udało mi się ustalić
kilka interesujących szczegółów, pomimo że opuścił
on rodzinne strony w bardzo młodym wieku.
Kazimierz Czechowski (1891-1917), mąż Luni
(modelki Modiglianiego) i przyjaciel Zborowskie-
go, był postacią barwną i ciekawą. Jakieś bliżej nie-
określone przeciwności losu - młodość przeżyta
„w cierniach krzywdy” - nie pozwoliły mu zdobyć
gruntownego wykształcenia. Kazimierz miał bo-
wiem ukończone tylko dwie klasy szkoły powszech-
nej i świadectwo uprawniające do wykonywania
pracy w zawodzie pomocnika cukierniczego.
Zachowane dokumenty świadczą o tym, że
przeszłość Czechowskiego przed jego emigracją
do Francji przebiegła bardzo burzliwie. Kazimierz
- anarchista, patriota i zdeklarowany socjalista,
walczył za swoje przekonania nie tylko słowem,
ale również bronią palną. Za swoją „działalność
wywrotową”, posiadanie pistoletu i ładunków wy-
buchowych był kilkakrotnie więziony zarówno na
terenie Królestwa Polskiego, jak i Cesarstwa Au-
stro-Węgierskiego.
W listopadzie 1912 roku Kazimierz Czechow-
ski, wraz z Augustynem Wróblewskim, został oskar-
żony w Krakowie w tzw. „anarchistycznym proce-
sie dwóch”. Sam Wróblewski, z którym związał się
Czechowski, był postacią arcyciekawą i zasługiwał-
by na osobną biografię. Dziś już tylko zapaleni ba-
dacze historii polskiego anarchizmu dobrze znają
jego nazwisko, ale w okresie przed I wojną świato-
wą Wróblewski był charyzmatycznym prorokiem
i apostołem, za którym podążała spora grupa mło-
dzieży postępowej i socjalistycznej ze wszystkich
większych miast należących do dawnej Polski. Ka-
zimierz Czechowski należał do grona najbardziej
oddanych zwolenników głoszonych przez niego
idei i, według słów samego Wróblewskiego, młody
człowiek „(...) był współpracownikiem «Sprawy