DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.55687#0312
308
Zofia Krasnopolska-Wesner
II. 6. Margarita Sabasznikowa, Archanioł Gabriel, lata 30. XX
wieku, własność prywatna
II. 7. Margarita Sabasznikowa, Archanioł Rafael, lata 30. XX
wieku, własność prywatna
II. 8. Margarita Sabasznikowa, Archanioł Uriel, lata 30. XX wieku,
własność prywatna
stusa wskazującego drogę ku niebu. Zapewne taka
postawa wiąże się z symboliką imienia tego archa-
nioła, które w Księdze Daniela interpretuje się jako
„Któż jak Bóg” (Dn 10, 13).
Wpływ antropozofii widać także w wizerunku
archanioła Gabriela (il. 6). Według Steinera jego
epokę (czasy renesansu) cechuje zainteresowanie
ludzkości wyłącznie światem doczesnym, co tłu-
maczy brak złocistej poświaty na obrazie Sabasz-
nikowej. Dominuje w nim barwa niebieska, którą
Steiner interpretuje jako „odcień duszy”. Skrzydła
anioła w kolorze żółtoczerwonym symbolizują
„odcień życia”. Archanioł Gabriel nazywany jest
aniołem Księżyca, którzy obdarza ludzi nadzie-
ją. Zapewne dlatego trzyma on w ręku hostię (w
kształcie Słońca), zwiastując nadejście Chrystusa.
Niewątpliwie jest to aluzja do imienia Gabriel poj-
mowanego jako „Bóg jest mocą” (Dn 8, 16).
Interesujący jest także portret archanioła Ra-
faela (il. 7), który według literatury apokryficznej
zasadził rajski ogród, ukazany przez Sabasznikową
w dolnej części obrazu. Jak podaje słownik anio-
łów, w hierarchii niebiańskiej Rafael piastuje wiele
wysokich stanowisk: jest regentem Słońca, co sym-
bolizuje żółta poświata, wodzem chóru anielskie-
go, gubernatorem Południa, strażnikiem Zacho-
du, księciem drugiego nieba, nadzorcą wiecznych
wiatrów, stróżem Drzewa Życia w Edenie, jednym
z sześciu aniołów skruchy, a także aniołem modli-
twy, miłości, radości i światłości.34 W wizerunku
Rafaela Sabasznikowa nawiązuje do wymienionych
szerokich kompetencji archanioła poprzez wir barw
czerwonej, złotej, zielonej oraz symboliczne detale:
drzewo, wodę, ryby, wiatr itp.
Ostami obraz z tego cyklu to portret archa-
nioła Uriela (il. 8),35 który według gnostyków
sprowadził na ziemię alchemię, „boską sztukę”,
oraz dal ludziom kabałę - „klucz do mistycznej
interpretacji Pisma Świętego”.36 Ciekawe, że mimo
częstego występowania w apokryfach postać Urie-
la nie ma żadnych korzeni biblijnych. Gnostyckie
teksty pozwalają na odczytanie hebrajskiego imie-
nia archanioła jako „ołtarz Boży”, „ognisko Boże”
34 Davison (2003: 304).
35 W Talmudzie Uriel jest aniołem, za pośrednictwem któ-
rego „ludzie dostąpili poznania Boga”. Imię Uriela wypisywano
na amuletach mających pomagać w zgłębianiu Tory, ponieważ
reprezentuje on światłość Bożej nauki, zob.: Unterman (1998:
292).
36 Unterman (1998: 292). Według innych źródeł uczynił
to Matatron.
Zofia Krasnopolska-Wesner
II. 6. Margarita Sabasznikowa, Archanioł Gabriel, lata 30. XX
wieku, własność prywatna
II. 7. Margarita Sabasznikowa, Archanioł Rafael, lata 30. XX
wieku, własność prywatna
II. 8. Margarita Sabasznikowa, Archanioł Uriel, lata 30. XX wieku,
własność prywatna
stusa wskazującego drogę ku niebu. Zapewne taka
postawa wiąże się z symboliką imienia tego archa-
nioła, które w Księdze Daniela interpretuje się jako
„Któż jak Bóg” (Dn 10, 13).
Wpływ antropozofii widać także w wizerunku
archanioła Gabriela (il. 6). Według Steinera jego
epokę (czasy renesansu) cechuje zainteresowanie
ludzkości wyłącznie światem doczesnym, co tłu-
maczy brak złocistej poświaty na obrazie Sabasz-
nikowej. Dominuje w nim barwa niebieska, którą
Steiner interpretuje jako „odcień duszy”. Skrzydła
anioła w kolorze żółtoczerwonym symbolizują
„odcień życia”. Archanioł Gabriel nazywany jest
aniołem Księżyca, którzy obdarza ludzi nadzie-
ją. Zapewne dlatego trzyma on w ręku hostię (w
kształcie Słońca), zwiastując nadejście Chrystusa.
Niewątpliwie jest to aluzja do imienia Gabriel poj-
mowanego jako „Bóg jest mocą” (Dn 8, 16).
Interesujący jest także portret archanioła Ra-
faela (il. 7), który według literatury apokryficznej
zasadził rajski ogród, ukazany przez Sabasznikową
w dolnej części obrazu. Jak podaje słownik anio-
łów, w hierarchii niebiańskiej Rafael piastuje wiele
wysokich stanowisk: jest regentem Słońca, co sym-
bolizuje żółta poświata, wodzem chóru anielskie-
go, gubernatorem Południa, strażnikiem Zacho-
du, księciem drugiego nieba, nadzorcą wiecznych
wiatrów, stróżem Drzewa Życia w Edenie, jednym
z sześciu aniołów skruchy, a także aniołem modli-
twy, miłości, radości i światłości.34 W wizerunku
Rafaela Sabasznikowa nawiązuje do wymienionych
szerokich kompetencji archanioła poprzez wir barw
czerwonej, złotej, zielonej oraz symboliczne detale:
drzewo, wodę, ryby, wiatr itp.
Ostami obraz z tego cyklu to portret archa-
nioła Uriela (il. 8),35 który według gnostyków
sprowadził na ziemię alchemię, „boską sztukę”,
oraz dal ludziom kabałę - „klucz do mistycznej
interpretacji Pisma Świętego”.36 Ciekawe, że mimo
częstego występowania w apokryfach postać Urie-
la nie ma żadnych korzeni biblijnych. Gnostyckie
teksty pozwalają na odczytanie hebrajskiego imie-
nia archanioła jako „ołtarz Boży”, „ognisko Boże”
34 Davison (2003: 304).
35 W Talmudzie Uriel jest aniołem, za pośrednictwem któ-
rego „ludzie dostąpili poznania Boga”. Imię Uriela wypisywano
na amuletach mających pomagać w zgłębianiu Tory, ponieważ
reprezentuje on światłość Bożej nauki, zob.: Unterman (1998:
292).
36 Unterman (1998: 292). Według innych źródeł uczynił
to Matatron.