DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26589#0124
120
Juliusz A. Chrościcki
Konflikty wojenne od XVI wieku przyniosły wyjątkowe zapotrzebowanie
na malarstwo batalistyczne w Niderlandach Południowych. Van der Meulen
kształcił się w latach 1646-1651, w warsztacie Pietera Snayersa, malarza
batalistyki zatrudnionego na dworze brukselskim. Mistrzem cechu malar-
skiego został w r. 1651 i zaczął się specjalizować w obrazach ukazujących
ceremonialne wjazdy dostojników, bitwy kawalerii z pieszymi oraz dwor-
skie polowania. Rzadziej malował obrazy religijne, takie jak Droga krzyżo-
wa, z tłumem wychodzącym z bram Jerozolimy. Nie mając zamówień w Bruk-
seli, Van der Meulen wyjechał z żoną do Francji i w r. 1662 uczestniczył
w sławnym karuzelu przed Palais de Tuileries. W kwietniu r. 1664 został przyję-
ty na służbę u Ludwika XTV, oficjalnie jako rysownik kartonów do tapiserii tka-
nych w paryskiej Manufakturze Gobelinów, kierowanej przez Charlesa Le Bru-
na, pierwszego malarza królewskiego4. Malarze i tapisjerzy, pochodzący głów-
nie z Niderlandów Południowych, podlegali wówczas Jean-Baptiste’owi Col-
bertowi, mianowanemu 1 stycznia 1664 Surintendant ordonnateur général
des bâtiments, arts, tapisseries et manufactures de France5. Van der Meulen
zamieszkał na terenie manufaktury, otrzymując po okresie próbnym 6 000 liw-
rów rocznie, a więc mniej niż połowę pensji samego Le Bruna.
Van der Meulen, po namalowaniu w r. 1669 czterech obrazów z królem
na tle jego rezydencji: Saint-Germain-en-Laye, Versailles, Fontainebleau
i Vincennes6, dostąpił zaszczytu ochrzczenia swego syna Ludwika w kaplicy
Palais de Tuileries, ajego rodzicami chrzestnymi zgodzili się być Ludwik
XIV i Mademoiselle de Montpensier.
W trakcie swej długiej kariery na dworze Van der Meulen odbył co naj-
mniej dziewięć podróży, towarzysząc wojskom Ludwika XIV, rysując widoki
miast i twierdz, a następnie malując długie serie obrazów w paryskiej pracowni7.
W r. 1672, wraz z pierwszą żoną Catherine Huseweel otrzymał natura-
lizację, o którą wystąpił po zdobyciu Lille przez Francuzów i jego ufortyfi-
kowaniu przez Vaubana8. Nie zmienił wówczas pisowni nazwiska na francu-
skie, jak czynili to inni artyści i rzemieślnicy pochodzący z Południowych
4 Ch. Gastinel-Coural, Les manufactures de tapisserie, [w:] Colbert 1619-1683,
Hôtel de laMonnaie, Paris, 4 octobre-30 novembre 1983, Paris 1983, s. 155-175 (cyt.
dalej Colbert 1983); L. C. Starcky, Paris, Mobilier national. Dessins de Van der Meu-
len et son atelier, Paris 1988, s. 20; Ch. Gastinel-Coural, La collaboration de Van der
Meulen aux tentures des Gobelins, [w:] Dijon 1998, s. 110-149.
5 Colbert 1983, s. lin.
6 Dijon 1998, kat. 12,14,20.
7 J. Meyer, Louis XIV et la frontière du Nord-Est de la France: du pentagone
à l’hexagone, [w:] Dijon 1998, s. 23 n.
81. Richefort, Van der Meulen, sa vie, son oeuvre, [w:] Dijon 1998, s. 43.
Juliusz A. Chrościcki
Konflikty wojenne od XVI wieku przyniosły wyjątkowe zapotrzebowanie
na malarstwo batalistyczne w Niderlandach Południowych. Van der Meulen
kształcił się w latach 1646-1651, w warsztacie Pietera Snayersa, malarza
batalistyki zatrudnionego na dworze brukselskim. Mistrzem cechu malar-
skiego został w r. 1651 i zaczął się specjalizować w obrazach ukazujących
ceremonialne wjazdy dostojników, bitwy kawalerii z pieszymi oraz dwor-
skie polowania. Rzadziej malował obrazy religijne, takie jak Droga krzyżo-
wa, z tłumem wychodzącym z bram Jerozolimy. Nie mając zamówień w Bruk-
seli, Van der Meulen wyjechał z żoną do Francji i w r. 1662 uczestniczył
w sławnym karuzelu przed Palais de Tuileries. W kwietniu r. 1664 został przyję-
ty na służbę u Ludwika XTV, oficjalnie jako rysownik kartonów do tapiserii tka-
nych w paryskiej Manufakturze Gobelinów, kierowanej przez Charlesa Le Bru-
na, pierwszego malarza królewskiego4. Malarze i tapisjerzy, pochodzący głów-
nie z Niderlandów Południowych, podlegali wówczas Jean-Baptiste’owi Col-
bertowi, mianowanemu 1 stycznia 1664 Surintendant ordonnateur général
des bâtiments, arts, tapisseries et manufactures de France5. Van der Meulen
zamieszkał na terenie manufaktury, otrzymując po okresie próbnym 6 000 liw-
rów rocznie, a więc mniej niż połowę pensji samego Le Bruna.
Van der Meulen, po namalowaniu w r. 1669 czterech obrazów z królem
na tle jego rezydencji: Saint-Germain-en-Laye, Versailles, Fontainebleau
i Vincennes6, dostąpił zaszczytu ochrzczenia swego syna Ludwika w kaplicy
Palais de Tuileries, ajego rodzicami chrzestnymi zgodzili się być Ludwik
XIV i Mademoiselle de Montpensier.
W trakcie swej długiej kariery na dworze Van der Meulen odbył co naj-
mniej dziewięć podróży, towarzysząc wojskom Ludwika XIV, rysując widoki
miast i twierdz, a następnie malując długie serie obrazów w paryskiej pracowni7.
W r. 1672, wraz z pierwszą żoną Catherine Huseweel otrzymał natura-
lizację, o którą wystąpił po zdobyciu Lille przez Francuzów i jego ufortyfi-
kowaniu przez Vaubana8. Nie zmienił wówczas pisowni nazwiska na francu-
skie, jak czynili to inni artyści i rzemieślnicy pochodzący z Południowych
4 Ch. Gastinel-Coural, Les manufactures de tapisserie, [w:] Colbert 1619-1683,
Hôtel de laMonnaie, Paris, 4 octobre-30 novembre 1983, Paris 1983, s. 155-175 (cyt.
dalej Colbert 1983); L. C. Starcky, Paris, Mobilier national. Dessins de Van der Meu-
len et son atelier, Paris 1988, s. 20; Ch. Gastinel-Coural, La collaboration de Van der
Meulen aux tentures des Gobelins, [w:] Dijon 1998, s. 110-149.
5 Colbert 1983, s. lin.
6 Dijon 1998, kat. 12,14,20.
7 J. Meyer, Louis XIV et la frontière du Nord-Est de la France: du pentagone
à l’hexagone, [w:] Dijon 1998, s. 23 n.
81. Richefort, Van der Meulen, sa vie, son oeuvre, [w:] Dijon 1998, s. 43.