DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.26589#0229
Kazimierz Kuczman
Zamek Królewski na Wawelu
Kraków
CHRYSTUS - KRÓL FLORENCJI
NA OBRAZIE Z KOLEKCJI LANCKOROŃSKICH
W wawelskiej dziś części kolekcji Karola Lanckorońskiego wśród
wczesnorenesansowych dzieł malarstwa o tematyce religijnej zwraca uwagę
swą ikonografią niewielki florencki obraz z Chrystusem jako monarchą, sie-
dzącym na tronie, i postacią pokutnego adoranta klęczącego u jego stóp
(il. 1). Nabyty przez Lanckorońskiego przed rokiem 1890, zdobił najpierw
jego mieszkanie przy Wasagasse w Wiedniu, a po wzniesieniu pałacu przy
Jacquingasse, około r. 1900 został umieszczony w Dużej Sali Włoskiej. Póź-
niej obraz dzielił losy całej kolekcji, zarekwirowanej przez gestapo w r. 1939,
wywiezionej do schronu w Altaausee w r. 1944, przejętej przez wojsko
amerykańskie w roku następnym, zwróconej prawowitym właścicielom,
umieszczonej przez Antoniego Lanckorońskiego w zamku w Hohenems,
w r. 1950 wywiezionej przez niego do Szwajcarii i zdeponowanej w jednym
z banków w Zurychu’. Jak wiadomo, z woli Karoliny Lanckorońskiej ta
część kolekcji jej ojca w r. 1994 znalazła się w Polsce; obrazy włoskie - na
Wawelu1 2.
Malowidło (nr inw. 7935), wykonane temperą, ze złoceniami, na des-
kach topolowych, ma wymiary 26,2 x 43,3 cm. Poddawany w przeszłości
zabiegom renowatorskim, zapewne nieco obcięty, utracił wiele ze swej pier-
wotnej wymowy artystycznej, zwłaszcza w partii tła3 ; konserwacja w pra-
1 J. Winiewicz-Wolska, Dzieje kolekcji Lanckorońskich w latach 1939-1946,
„Rocznik Historii Sztuki”, 28,2003, s. 19-45; eadem, Wiedeńskie zbiory Karola Lanc-
korońskiego przed stu laty, „Folia Historiae Artium”, 8—9, 2004.
2 Donatorce — w hołdzie. Katalog odnowionych obrazów i rodzinnych pamiątek
z daru Karola Lanckorońskiego [katalog wystawy], Kraków 1998; K. Kuczman, Kolekcja
włoskich obrazów Karola Lanckorońskiego, „Folia Historiae Artium”, SN, 4, 1998,
s. 118-124; idem, Dar Karoliny Lanckorońskiej dla Zamku Królewskiego na Wawelu,
[w:] Zbiory publiczne a kolekcjonerstwo prywatne. Problematyka ochrony dziedzictwa
kulturowego w przeszłości i dzisiaj, red. J. Lipińska, Warszawa 2000, s. 44-50.
3 Stan zachowania obrazu w r. 2004, według konserwatorki Joanny Belli
(z wykorzystaniem badań przeprowadzonych w krakowskiej ASP): „Podobrazie z dwóch
desek topolowych, zmniejszone (obcięta kompozycja - nimb króla, tralki boczne), ście-
nione (zachowane kanały po drewnojadach), z dębowym parkietażem. Na licu zaprawa
biała, dwuwarstwowa, delikatny ryt (architektura) niezgodny z warstwą malarską. Sła-
bo widoczny, wykonany cienkim, ostrym rylcem rysunek, ze szrafowaniem w cieniach,
Zamek Królewski na Wawelu
Kraków
CHRYSTUS - KRÓL FLORENCJI
NA OBRAZIE Z KOLEKCJI LANCKOROŃSKICH
W wawelskiej dziś części kolekcji Karola Lanckorońskiego wśród
wczesnorenesansowych dzieł malarstwa o tematyce religijnej zwraca uwagę
swą ikonografią niewielki florencki obraz z Chrystusem jako monarchą, sie-
dzącym na tronie, i postacią pokutnego adoranta klęczącego u jego stóp
(il. 1). Nabyty przez Lanckorońskiego przed rokiem 1890, zdobił najpierw
jego mieszkanie przy Wasagasse w Wiedniu, a po wzniesieniu pałacu przy
Jacquingasse, około r. 1900 został umieszczony w Dużej Sali Włoskiej. Póź-
niej obraz dzielił losy całej kolekcji, zarekwirowanej przez gestapo w r. 1939,
wywiezionej do schronu w Altaausee w r. 1944, przejętej przez wojsko
amerykańskie w roku następnym, zwróconej prawowitym właścicielom,
umieszczonej przez Antoniego Lanckorońskiego w zamku w Hohenems,
w r. 1950 wywiezionej przez niego do Szwajcarii i zdeponowanej w jednym
z banków w Zurychu’. Jak wiadomo, z woli Karoliny Lanckorońskiej ta
część kolekcji jej ojca w r. 1994 znalazła się w Polsce; obrazy włoskie - na
Wawelu1 2.
Malowidło (nr inw. 7935), wykonane temperą, ze złoceniami, na des-
kach topolowych, ma wymiary 26,2 x 43,3 cm. Poddawany w przeszłości
zabiegom renowatorskim, zapewne nieco obcięty, utracił wiele ze swej pier-
wotnej wymowy artystycznej, zwłaszcza w partii tła3 ; konserwacja w pra-
1 J. Winiewicz-Wolska, Dzieje kolekcji Lanckorońskich w latach 1939-1946,
„Rocznik Historii Sztuki”, 28,2003, s. 19-45; eadem, Wiedeńskie zbiory Karola Lanc-
korońskiego przed stu laty, „Folia Historiae Artium”, 8—9, 2004.
2 Donatorce — w hołdzie. Katalog odnowionych obrazów i rodzinnych pamiątek
z daru Karola Lanckorońskiego [katalog wystawy], Kraków 1998; K. Kuczman, Kolekcja
włoskich obrazów Karola Lanckorońskiego, „Folia Historiae Artium”, SN, 4, 1998,
s. 118-124; idem, Dar Karoliny Lanckorońskiej dla Zamku Królewskiego na Wawelu,
[w:] Zbiory publiczne a kolekcjonerstwo prywatne. Problematyka ochrony dziedzictwa
kulturowego w przeszłości i dzisiaj, red. J. Lipińska, Warszawa 2000, s. 44-50.
3 Stan zachowania obrazu w r. 2004, według konserwatorki Joanny Belli
(z wykorzystaniem badań przeprowadzonych w krakowskiej ASP): „Podobrazie z dwóch
desek topolowych, zmniejszone (obcięta kompozycja - nimb króla, tralki boczne), ście-
nione (zachowane kanały po drewnojadach), z dębowym parkietażem. Na licu zaprawa
biała, dwuwarstwowa, delikatny ryt (architektura) niezgodny z warstwą malarską. Sła-
bo widoczny, wykonany cienkim, ostrym rylcem rysunek, ze szrafowaniem w cieniach,