Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (4.1935-1936)

Ryc. 11. Łęczyca.

Analogicznie rzeczy miały się iu Warszaiuie.
Zobaczymy na dalszych przykładach, że ta potrzeba mojenna
zniemalała często zakładźcóm miast do łączenia ich z tmierdzami
m jeden system obronny.
W zakładanym m połomie XIII m. Poznaniu (ryc. 9), inidzimy
zamek Przemysłainomy na mzgórzu, mcielony do obrnodu fortyfika-
cyjnego miasta; stanomi on jakby rozminięte do miększych rozmia-
rom ognimo murom obronnych. Wchłonięcie zamku przez miasto
jest tu niemal zupełne. Podobnie rzecz się przedstamia m mniejszym
organizmie miejskim z czasom średniomiecza, m Szydłomie (ryc. 10).
Studjum planom Łęczycy z początku XIX m., z oznaczonemu
resztkami jej obmaromań i ómczesnym stanem zabudomania, pozmo-
liło mi odtmorzyć całość tego systemu i zakmalifikomać jako forty-
fikację doby Kazimierza Wielkiego, a mięć XlV-mieczną, zmoderni-
zomaną zapemne na początku XVII m. przez bastjonome rozminięcie
narożnikom (ryc. 11). Wpromadzony do mnętrza tej linji obronnej
zamek jest, podobnie jak m Poznaniu, podporządkomany miastu;
Łęczyca mięć do tej samej grupy należy. System ten, pozbamiający
zamek samodzielności, nie był zdolny do dalszej emolucji, która
przypadła m udziale typomi, m którym pemna rómnomaga między
częściami składomemi nie została zachmiana.
Kamieniec Podolski (ryc. 12), położony m pętli jaru Smotrycza,
z zamkiem średniomiecznym, strzegącym klucza dróg dojazdomych,
doskonale uzmysłamia nam ten rodzaj sprzężenia miasta i zamku,
który jest narzucającym się mynikiem marunkóm topograficznych,
a m formie smej m zupełności od rzeźby ziemi zależy. Mocniejsze
zespolenie obu organizmom, dokonane m następstmie przez Turkom,
budujących kamienną groblę m szyi jaru, także funkcjonalnie uza-
leżnione było przez marunki orograficzne.

73