DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Osieczkowska, Celina: Fragmenty poliptyku sw. Antoniego Padewskiego w Tourcoing
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37719#0089
CELINA OSIECZKOWSKA.
FRAGMENTY POL1PTYKU ŚW. ANTONIEGO
PADEWSKIEGO W TOURCOING1)
Niezbyt damno temu analizotuano dzieła sztuki, nie umzględ-
niając należycie tmórcy ich. omamiając je często m oderiuaniu od
niego i jego środoiuiska. Ikonografja i technika pochłaniały pramie
myłącznie umagę badacza. Dzisiaj zajmuje go nietyle opis i myko-
nanie dzieła sztuki, ile jego zmiązek z prądami intellektualnemi, emo-
cjonalnemu i estetycznemi, nurtującemi ludzkość, a mięć ikonolo-
gja i styl. Te dmie ostatnie my bijają się obecnie m pracy badamczej
na plan piermszy. Zrozumienie bomiem młaścimości ikonologicznych
i stylomych przyczynia się do głębszego przeniknięcia utmoru arty-
stycznego i trafniejszego określenia czasu i miejsca jego pomstania.
Pracę prof. Laurent, pośiuięconą rzeźbom z Tourcoing z pocz.
XVI mieku, stanomiącym ongiś poliptyk śm. Antoniego Padem-
skiego, myróżnia subtelnie przepromadzona analiza stylistyczna2).
Odznacza się ona ponadto klasyczną m smoim rodzaju metodą.
Przestudjomać ją minni mszyscy, którzy chcieliby nauczyć się na
przykładzie, jak naLeży postępomać, aby, opierając się głómnie na
analizie draperji, umieć określić datę i marsztat, z którego pocho-
dzi dzieło sztuki. W studjum prof. Laurent nie została natomiast
należycie opracomana ikonografja, ani dostatecznie umzględniony
zmiązek rzeźb z Tourcoing z prądami umysłomemi i uczuciomemi.
Toteż nie poprzestanę na samem tylko omómieniu pomyższego stu-
djum. lecz postaram się jeszcze uzupełnić jego braki, co sądzę
pozmoli lepiej pojąć mspomniane rzeźby i umypukli ich znaczenie
m rozmoju kultury i sztuki.
W roku 1904 zburzono m Tourcoing kościół śm. Jakóba, mznie-
siony między 1672 a 1674 rokiem jako kaplica kolegjum reformo-
manych franciszkanom. Znaleziono mómczas fragmenty rzeźb. Prof.
Laurent przypuszcza, że pochodzą one z Lille. Kościół śm. Jakóba
mznosił się m dolinie, pozbamionej kamienia potrzebnego dla fun-
damentom. W roku obrazoburczym 1566 nagromadziła się za-
pernne m klasztorze reformomanych franciszkanom m Lille mielka
ilość odłamkom porozbijanych ołtarzy. Przez oszczędność mogli
zakonnicy przenieść odłamki te do Tourcoing i użyć je do budomy
kaplicy.
Rzeźby z Tourcoing odznaczają się znaczną mypukłością. Wy-
konane są m kamieniu z Avesnes i my kute m małych blokach ka-
79
FRAGMENTY POL1PTYKU ŚW. ANTONIEGO
PADEWSKIEGO W TOURCOING1)
Niezbyt damno temu analizotuano dzieła sztuki, nie umzględ-
niając należycie tmórcy ich. omamiając je często m oderiuaniu od
niego i jego środoiuiska. Ikonografja i technika pochłaniały pramie
myłącznie umagę badacza. Dzisiaj zajmuje go nietyle opis i myko-
nanie dzieła sztuki, ile jego zmiązek z prądami intellektualnemi, emo-
cjonalnemu i estetycznemi, nurtującemi ludzkość, a mięć ikonolo-
gja i styl. Te dmie ostatnie my bijają się obecnie m pracy badamczej
na plan piermszy. Zrozumienie bomiem młaścimości ikonologicznych
i stylomych przyczynia się do głębszego przeniknięcia utmoru arty-
stycznego i trafniejszego określenia czasu i miejsca jego pomstania.
Pracę prof. Laurent, pośiuięconą rzeźbom z Tourcoing z pocz.
XVI mieku, stanomiącym ongiś poliptyk śm. Antoniego Padem-
skiego, myróżnia subtelnie przepromadzona analiza stylistyczna2).
Odznacza się ona ponadto klasyczną m smoim rodzaju metodą.
Przestudjomać ją minni mszyscy, którzy chcieliby nauczyć się na
przykładzie, jak naLeży postępomać, aby, opierając się głómnie na
analizie draperji, umieć określić datę i marsztat, z którego pocho-
dzi dzieło sztuki. W studjum prof. Laurent nie została natomiast
należycie opracomana ikonografja, ani dostatecznie umzględniony
zmiązek rzeźb z Tourcoing z prądami umysłomemi i uczuciomemi.
Toteż nie poprzestanę na samem tylko omómieniu pomyższego stu-
djum. lecz postaram się jeszcze uzupełnić jego braki, co sądzę
pozmoli lepiej pojąć mspomniane rzeźby i umypukli ich znaczenie
m rozmoju kultury i sztuki.
W roku 1904 zburzono m Tourcoing kościół śm. Jakóba, mznie-
siony między 1672 a 1674 rokiem jako kaplica kolegjum reformo-
manych franciszkanom. Znaleziono mómczas fragmenty rzeźb. Prof.
Laurent przypuszcza, że pochodzą one z Lille. Kościół śm. Jakóba
mznosił się m dolinie, pozbamionej kamienia potrzebnego dla fun-
damentom. W roku obrazoburczym 1566 nagromadziła się za-
pernne m klasztorze reformomanych franciszkanom m Lille mielka
ilość odłamkom porozbijanych ołtarzy. Przez oszczędność mogli
zakonnicy przenieść odłamki te do Tourcoing i użyć je do budomy
kaplicy.
Rzeźby z Tourcoing odznaczają się znaczną mypukłością. Wy-
konane są m kamieniu z Avesnes i my kute m małych blokach ka-
79