DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Chyczewski, Jerzy: Malowidła ścienne z połowy XVI wieku odkryte w kaplicy grobowej biskupa Andrzeja Noskow. Skiego przy kolegjacie w Pułtusku
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.37719#0036
JERZY CHYCZEWSKI. (Warszama)
MALOWIDŁA ŚCIENNE Z POŁOWY XVI WIEKU ODKRYTE
W KAPLICY GROBOWEJ BISKUPA ANDRZEJA NOSKOW-
SKIEGO PRZY KOLEGIACIE W PUŁTUSKU.
Kolegjata pułtuska p.iu. Ziuiastoiuania N. M. P. i śiu. Mateusza
Apostoła, zbudoiuana około 1443 r. przez biskupa płockiego Painła
Giżyckiego jako jedna z bardzo nielicznych bazylik gotyckich XV m.
na terenach Mazomsza, uległa gruntoiunej przebudomie iu duchu re-
nesansoiuym około połoiny XVI luieku, za rządóiu energicznego bi-
skupa-humanisty Andrzeja Noskoinskiego. Z przebudoiuą kole-
gjaty pułtuskiej, oraz z całą akcją budoiułaną Noskoinskiego miąże
się mzniesienie przeznaczonej dla niego kaplicy grobomej przy ko-
legjacie pułtuskiej.
Kaplica ta, m której odkryte zostały iu czermcu bieżącego roku
nieprzeciętnej martości malomidła ścienne, stanęła przy prezbiterjum
kolegjaty od strony południoiuej, m roku 1553-4 W roku 1554 ka-
plica była już mykończona i pomaloiuana, gdyż móini o tem myra-
źnie notatka archimalna z połoiny XVI m., znaleziona in Archimum
Diecezjalnem płockiem m aktach posiedzeń kapituły pułtuskiej. Da-
ta ta określa pemnie czas pomstania malomideł.
Budoiuę tej kaplicy, będącej uproszczonem p omtórzeniem sche
matu architektonicznego i dekoracyjnego kaplicy zygmuntomskiej na
Wamelu, m 20 lat po ukończeniu robót przy tej ostatniej, możnaby
przypisać Włochoini, osiadłemu in Płocku, Janomi Baptyście z We-
necji, pracującemu dla Noskoinskiego przy przebudomie katedry
płockiej, kolegjaty pułtuskiej i dalszej budoiuie kościoła m Broku.
Jeżeli cała architektura kaplicy, jej dekoracja plastyczna (mielki
przyścienny pomnik nagrobny fundatora kaplicy mzoromany na po-
mniku Zygmunta I iu kaplicy mamelskiej), oraz niedaiuno odkryta de-
koracja malarska pod mzględem stylu i typu mskazują na bliskie zmią-
zki z maiuelską kaplicą, to potmierdza ten fakt rómnież kierunek na-
slaiuienia kulturalno-artystycznego Noskoinskiego, oraz postać Ja-
na Baptysty, który przybył zapemne, jak doiuodzi na podstamie ba-
dań archimalnych dr. Budka (Działalność architektom i rzemieślnikom
przy restauracji katedry płockiej m XVI m. Rzeczy piękne. Krakom 1925,
z. 5- 8), z Krakoma z czynnymi mspółtmórcami kaplicy królemskiej
Zanobim, Cinim i Filipem z Fiesole dla przebudomy katedry m Pło-
cku, i gdy ci opuścili stolicę Mazomsza, Baptysta został m niej na
stałe, pracując przez miele lat m diecezji płockiej.
Tak pomstala kaplica groboma biskupa Noskoiuskiego, jedna z
najstarszych, jeśli nie najstarsza replika proiuincjonalna mamelskiego
piermoiuzoru.
26
MALOWIDŁA ŚCIENNE Z POŁOWY XVI WIEKU ODKRYTE
W KAPLICY GROBOWEJ BISKUPA ANDRZEJA NOSKOW-
SKIEGO PRZY KOLEGIACIE W PUŁTUSKU.
Kolegjata pułtuska p.iu. Ziuiastoiuania N. M. P. i śiu. Mateusza
Apostoła, zbudoiuana około 1443 r. przez biskupa płockiego Painła
Giżyckiego jako jedna z bardzo nielicznych bazylik gotyckich XV m.
na terenach Mazomsza, uległa gruntoiunej przebudomie iu duchu re-
nesansoiuym około połoiny XVI luieku, za rządóiu energicznego bi-
skupa-humanisty Andrzeja Noskoinskiego. Z przebudoiuą kole-
gjaty pułtuskiej, oraz z całą akcją budoiułaną Noskoinskiego miąże
się mzniesienie przeznaczonej dla niego kaplicy grobomej przy ko-
legjacie pułtuskiej.
Kaplica ta, m której odkryte zostały iu czermcu bieżącego roku
nieprzeciętnej martości malomidła ścienne, stanęła przy prezbiterjum
kolegjaty od strony południoiuej, m roku 1553-4 W roku 1554 ka-
plica była już mykończona i pomaloiuana, gdyż móini o tem myra-
źnie notatka archimalna z połoiny XVI m., znaleziona in Archimum
Diecezjalnem płockiem m aktach posiedzeń kapituły pułtuskiej. Da-
ta ta określa pemnie czas pomstania malomideł.
Budoiuę tej kaplicy, będącej uproszczonem p omtórzeniem sche
matu architektonicznego i dekoracyjnego kaplicy zygmuntomskiej na
Wamelu, m 20 lat po ukończeniu robót przy tej ostatniej, możnaby
przypisać Włochoini, osiadłemu in Płocku, Janomi Baptyście z We-
necji, pracującemu dla Noskoinskiego przy przebudomie katedry
płockiej, kolegjaty pułtuskiej i dalszej budoiuie kościoła m Broku.
Jeżeli cała architektura kaplicy, jej dekoracja plastyczna (mielki
przyścienny pomnik nagrobny fundatora kaplicy mzoromany na po-
mniku Zygmunta I iu kaplicy mamelskiej), oraz niedaiuno odkryta de-
koracja malarska pod mzględem stylu i typu mskazują na bliskie zmią-
zki z maiuelską kaplicą, to potmierdza ten fakt rómnież kierunek na-
slaiuienia kulturalno-artystycznego Noskoinskiego, oraz postać Ja-
na Baptysty, który przybył zapemne, jak doiuodzi na podstamie ba-
dań archimalnych dr. Budka (Działalność architektom i rzemieślnikom
przy restauracji katedry płockiej m XVI m. Rzeczy piękne. Krakom 1925,
z. 5- 8), z Krakoma z czynnymi mspółtmórcami kaplicy królemskiej
Zanobim, Cinim i Filipem z Fiesole dla przebudomy katedry m Pło-
cku, i gdy ci opuścili stolicę Mazomsza, Baptysta został m niej na
stałe, pracując przez miele lat m diecezji płockiej.
Tak pomstala kaplica groboma biskupa Noskoiuskiego, jedna z
najstarszych, jeśli nie najstarsza replika proiuincjonalna mamelskiego
piermoiuzoru.
26