DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Żarnowski, Jan: Wystawa dzieł Tycjana w Wenecji
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37719#0203
JAN ŻARNOWSKI (PARYŻ).
WYSTAWA DZIEŁ TYCJANA YV WENECJI.
Wśród wielkich międzynarodowych wystaw dawnej sztuki, wysta-
wa dzieł Tycjana w Wenecji, urządzona w lecie 1935 r., wyróżniała
się w sposób dodatni. Posiadała ona imponującą jednolitość arty-
styczną, czem nie mogły pochwalić się inne wystawy lat ostatnich,
gdzie (jak np. na wystawie włoskiej w Petit Palais w Paryżu lub
w Burlington House w Londynie) nawał znakomitych, lecz zanadto
rozbieżnych dzieł sztuki nie wytwarzał harmonijnej całości. Przepięk-
ne sale Palazzo Pesaro były wymarzonem otoczeniem dla tych pow-
stałych w Wenecji i po większej części przeznaczonych dla Wene-
cji dzieł. Kierownik wystawy, prof. Nino Barbantini, potrafił ugrupo-
wać obrazy w sposób zaiste godny podziwu; nie zawsze przytrzymu-
jąc się porządku chronologicznego, rozmieścił je tak, że ich kolory-
styczny efekt został spotęgowany przez aksamitne tła rozmaitych
barw i odcieni, a ugrupowanie świadczyło o głębokiem zrozumieniu
zagadnień estetycznych, w jakie obfituje sztuka Tycjana.
Wystawa liczyła tylko 100 (ściśle 101) starannie skolekcjonowa-
nych obrazów, co też należało do jej największych zalet. Pomimo tej
stosunkowo skromnej liczby, dawała ora wyczerpujące pojęcie o
sztuce mistrza weneckiego, i to nie zważając na to, że ani Anglja,
ani tak bogata w dzieła Tycjana Hiszpanja nie uczestniczyły w tej
imprezie 0-
Przechodząc do omówienia poszczególnych obrazów zaznaczę,
że ograniczę się do niewielu tylko przykładów i to głównie do tych,
które dzięki wybornej ekspozycji po raz pierwszy zostały udostęp-
nione oku amatora i badacza. Są to właśnie najbardziej znane dzie-
ła Tycjana. A jednak, kto przed tą wystawą mógł pochwalić się tem,
że naprawdę widział malowidła wielkiego ołtarza w Brescii, «Męczeń-
stwo św. Wawrzyńca» w bocznej kaplicy kościoła Jezuitów w We-
necji, lub «Zwiastowanie» w ciemnym kościele S. Sałvatore?
Wczesny okres działalności Tycjana reprezentują, oprócz mocno
uszkodzonego obrazu «Chrystus i żołdak» z kościoła S. Rocco, w któ-
rym wiele historyków niesłusznie chce widzieć dzieło Giorgiona,
trzy obrazy: «Legat papieski Pesaro przed św. Piotrem» (Muzeum
w Antwerpji), «Św. Marek z 4-ma świętymi» (S. M. della Salute) i «To-
bjasz z Aniołem» (S. Catarina). Obrazy te, powstałe jeszcze za życia
Giorgiona, tworzą zwartą grupę dzieł młodego artysty, zawdzięczają-
cego Giorgionowi nieskończenie wiele i będącego równocześnie tak
odmiennego od niego temperamentu. Szczególną uwagę przykuwa
«Tobjasz», stosunkowo niedawno, i to z zastrzeżeniami uznany za
!93
WYSTAWA DZIEŁ TYCJANA YV WENECJI.
Wśród wielkich międzynarodowych wystaw dawnej sztuki, wysta-
wa dzieł Tycjana w Wenecji, urządzona w lecie 1935 r., wyróżniała
się w sposób dodatni. Posiadała ona imponującą jednolitość arty-
styczną, czem nie mogły pochwalić się inne wystawy lat ostatnich,
gdzie (jak np. na wystawie włoskiej w Petit Palais w Paryżu lub
w Burlington House w Londynie) nawał znakomitych, lecz zanadto
rozbieżnych dzieł sztuki nie wytwarzał harmonijnej całości. Przepięk-
ne sale Palazzo Pesaro były wymarzonem otoczeniem dla tych pow-
stałych w Wenecji i po większej części przeznaczonych dla Wene-
cji dzieł. Kierownik wystawy, prof. Nino Barbantini, potrafił ugrupo-
wać obrazy w sposób zaiste godny podziwu; nie zawsze przytrzymu-
jąc się porządku chronologicznego, rozmieścił je tak, że ich kolory-
styczny efekt został spotęgowany przez aksamitne tła rozmaitych
barw i odcieni, a ugrupowanie świadczyło o głębokiem zrozumieniu
zagadnień estetycznych, w jakie obfituje sztuka Tycjana.
Wystawa liczyła tylko 100 (ściśle 101) starannie skolekcjonowa-
nych obrazów, co też należało do jej największych zalet. Pomimo tej
stosunkowo skromnej liczby, dawała ora wyczerpujące pojęcie o
sztuce mistrza weneckiego, i to nie zważając na to, że ani Anglja,
ani tak bogata w dzieła Tycjana Hiszpanja nie uczestniczyły w tej
imprezie 0-
Przechodząc do omówienia poszczególnych obrazów zaznaczę,
że ograniczę się do niewielu tylko przykładów i to głównie do tych,
które dzięki wybornej ekspozycji po raz pierwszy zostały udostęp-
nione oku amatora i badacza. Są to właśnie najbardziej znane dzie-
ła Tycjana. A jednak, kto przed tą wystawą mógł pochwalić się tem,
że naprawdę widział malowidła wielkiego ołtarza w Brescii, «Męczeń-
stwo św. Wawrzyńca» w bocznej kaplicy kościoła Jezuitów w We-
necji, lub «Zwiastowanie» w ciemnym kościele S. Sałvatore?
Wczesny okres działalności Tycjana reprezentują, oprócz mocno
uszkodzonego obrazu «Chrystus i żołdak» z kościoła S. Rocco, w któ-
rym wiele historyków niesłusznie chce widzieć dzieło Giorgiona,
trzy obrazy: «Legat papieski Pesaro przed św. Piotrem» (Muzeum
w Antwerpji), «Św. Marek z 4-ma świętymi» (S. M. della Salute) i «To-
bjasz z Aniołem» (S. Catarina). Obrazy te, powstałe jeszcze za życia
Giorgiona, tworzą zwartą grupę dzieł młodego artysty, zawdzięczają-
cego Giorgionowi nieskończenie wiele i będącego równocześnie tak
odmiennego od niego temperamentu. Szczególną uwagę przykuwa
«Tobjasz», stosunkowo niedawno, i to z zastrzeżeniami uznany za
!93