DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0112
8o COMMENTARIA DE ANTIQUIS SCALPTORIBUS
ALPHEVS ET ARETHON.
il validis inniteretur conjeBuris, ut eae fiunt quae horum arùficum aetatem refpiciunt, antiquaria
facultas incerta minus ac erraribus obnoxia flu&uaret. Haud facile dubitandi quidem loctts efl,
aititi Alpheus, & Arethon Caligulae tempore vixerint, quum nobis ob oculos obverfentur in duabus
sor unigemmis Germanici, & Agrippinae Uxoris fé mutuo infpicientes, atque Caligulae filli ab eis ex-
calptae imagines. Primo praeter ajjentationis Principe vivente fiudium, nemo pofl Caligulae fi eiefiiflimi
lmperatoris mortem, 1 yramium illuni ejjmgere contendijfet, cum,fi D'ioni fide s habenda fit, Senatus con-
fari j'fififfet omne numifma quod referret Caligulam (i). Quis Arti/ex bifce circtmftantiis valium
exofì hominis ducere, & operi juo nomen addere fufcepifeti Harum elegantìfitma fpecies imaginum eam
nobis patefacit aetatem, qua Litboglapbyca ars adfummum perfe&ionis apicem perdu&a fuerat, & quae
poft Hadriani lmperatoris tempora incepit finfim decidere, prout cuilibet, pofteriora Antoninorum monu-
menta palam factumt, & deinceps in deterius ìaclinavit. Si praeter e a in gemma quae ignotum triumphum
exprimit, animadvertatur, Alpheum nomen injcripfijfe fuum litterulis exiguis puntulis terminatis, /tenti
eaeteri praeftantijfimi artifices florentifiimo jaeculo fiacere confueverunt, felici Ma aetate Alpheum vixiffe,
dubitari non poterit. De Aretbonis literis quoque pronunciare pò fieni, fi Carnei qui Agrippinam cum Ger-
manico , & Caligulam referimt, ut injerius exponam, attriti non ejfent. Monumenta baec dabo ex duobus
eheneis tabulis, quas ad me humaiiij/ime tranjmifit Clar. Ioan. Marlene,
Quae bic exibentur anaglypha (fi), licet vetuftate detrita, artificio laudati/fimo fpeBanda cum prae-
fiantijjvmis Alexandraei, Auguftaeique fiaeculi, facile conferri pojfunt ; Alpheus praecipue,, qui praeter
hofee duos Cameos, tam exiguo hi loco, bicolori nempe Onycbe ( Italice Niccolo ) artis abfiolutijfimae ea do-
cumenta praebuit, ut pal.nam ceterìs praeripuijfe videri po/Jit. Cameus bic eximius triumphum Herois
mibi ignoti repraefentat, in quo ce, -nitttr biga, aiti igante ViSoria alata in curru, in quo figura fenilis
eft cum galea enfiata in capite ,'finiflra mar, haflam oblongam tenens, & a figura muliebi ftante prope
eum coronatur. Equidem arsi.ro/ Calamidis equos, Ageladis, & Strongylionis (3), qui in fingendis
equispraeftitife perhibennir, haud politibrem artem praefe tuli fé. Nam equorum forma nihil perfetlius,
fed quod di'ficillimum in jcidptm a, paene incredibile in parvo Carneo, abditi fenfusfe produnt, hilaritas,
& alacrìtas elticent in equìs, qui elati triumphantis domini e tir rum trahunt,
Nemo nifi antiquitatis ìmperitus mìr alitar ad duas gemmas fcalpendas duos fimul artifices indtiflriam
contulijje. Huiufce focietatis non defunt exempla, quemadmodum in Laocoonte (4), qui erat in l'iti lm-
peratoris domo , fiecere fammi artifices Agefander, Polydorus, & Athenodorus Rbodii, prout etiam Zethus,
& Ampbion ac Dir e e, & Taurus ex eodem lapide, opera Apollonii, & Taurifici fiuerunt : praeterea
artis ftatuariae miraculum duo Centauri, fenex ac juvenis, quorum primus dolorem, bilaritatem alter
enunciat, opus Arifiaei, & P.ipiae praeclarum (5),
A Chtr. Moiitf, (6) prima baec gemma publici iuris fa&a efl, fed in ea explananda normìhìl a feopo
aberravit. Nam quae finn arùficum nomina, altero Alpheum Poloponnefi ftuvium, altero Arethufam Si-
cilìae fontem haud incelebrem indicari cenfuìt : En eius
verba, Infcriptio inter Germanicum & Agrip-
pinam
(1) Dio lib. 60. png, 6-iy. inqiiit : Cnntra Cai) memoriam (3) limita de pìBura vetcrum in verio Calamidis.
aecrre ferentes omne aereum numifma quod eius imaginem (4) Plia. Hift. lib. 36. cap. 5-
haberet conflati jufiTcnint ec. (5) Hacc pretiofiìfmia monumenta in Mtijeo Capitolino C/e-
(2) Hoc anaglyphum opus eius generis efl quod vulgo dìcitur mentis XIII, munipcentia adfervantur .
Carneo, de qua quidam voce confulendus U/yJ]es Aldovrmidus (6) Moutf. [appi. Antiq. voi. 3. pag. 16. & 17.
Melali.-lib. 4. & MufemaSeptalcap. io.
>i£
4
•, coi vo
Pax
:,do d. per*
ìat, conico
-pailbs'inc:
■ : trionfo, .'
forano foli ri
nfia fiorito
cerone, fe i Ca
comefocro efp
:ma gentilezza f
-immei (:) quar,
ira commendala]
. -ini. Principal]
Orice di due e
« ck abbi,
trionfo "
- eh.
*'«*fcaofc
ula forma d
J . ee!1^a, d
ia otter
di qualche ]
in ce
- -la lì,-,.
:chei Cavalli di
falli _
' ùamag
*6U
"IT „^
»C.>>I,
fi Se „., .
cele'
ii'L.
lrM
; ìi>
-fi'
M^-:w
ALPHEVS ET ARETHON.
il validis inniteretur conjeBuris, ut eae fiunt quae horum arùficum aetatem refpiciunt, antiquaria
facultas incerta minus ac erraribus obnoxia flu&uaret. Haud facile dubitandi quidem loctts efl,
aititi Alpheus, & Arethon Caligulae tempore vixerint, quum nobis ob oculos obverfentur in duabus
sor unigemmis Germanici, & Agrippinae Uxoris fé mutuo infpicientes, atque Caligulae filli ab eis ex-
calptae imagines. Primo praeter ajjentationis Principe vivente fiudium, nemo pofl Caligulae fi eiefiiflimi
lmperatoris mortem, 1 yramium illuni ejjmgere contendijfet, cum,fi D'ioni fide s habenda fit, Senatus con-
fari j'fififfet omne numifma quod referret Caligulam (i). Quis Arti/ex bifce circtmftantiis valium
exofì hominis ducere, & operi juo nomen addere fufcepifeti Harum elegantìfitma fpecies imaginum eam
nobis patefacit aetatem, qua Litboglapbyca ars adfummum perfe&ionis apicem perdu&a fuerat, & quae
poft Hadriani lmperatoris tempora incepit finfim decidere, prout cuilibet, pofteriora Antoninorum monu-
menta palam factumt, & deinceps in deterius ìaclinavit. Si praeter e a in gemma quae ignotum triumphum
exprimit, animadvertatur, Alpheum nomen injcripfijfe fuum litterulis exiguis puntulis terminatis, /tenti
eaeteri praeftantijfimi artifices florentifiimo jaeculo fiacere confueverunt, felici Ma aetate Alpheum vixiffe,
dubitari non poterit. De Aretbonis literis quoque pronunciare pò fieni, fi Carnei qui Agrippinam cum Ger-
manico , & Caligulam referimt, ut injerius exponam, attriti non ejfent. Monumenta baec dabo ex duobus
eheneis tabulis, quas ad me humaiiij/ime tranjmifit Clar. Ioan. Marlene,
Quae bic exibentur anaglypha (fi), licet vetuftate detrita, artificio laudati/fimo fpeBanda cum prae-
fiantijjvmis Alexandraei, Auguftaeique fiaeculi, facile conferri pojfunt ; Alpheus praecipue,, qui praeter
hofee duos Cameos, tam exiguo hi loco, bicolori nempe Onycbe ( Italice Niccolo ) artis abfiolutijfimae ea do-
cumenta praebuit, ut pal.nam ceterìs praeripuijfe videri po/Jit. Cameus bic eximius triumphum Herois
mibi ignoti repraefentat, in quo ce, -nitttr biga, aiti igante ViSoria alata in curru, in quo figura fenilis
eft cum galea enfiata in capite ,'finiflra mar, haflam oblongam tenens, & a figura muliebi ftante prope
eum coronatur. Equidem arsi.ro/ Calamidis equos, Ageladis, & Strongylionis (3), qui in fingendis
equispraeftitife perhibennir, haud politibrem artem praefe tuli fé. Nam equorum forma nihil perfetlius,
fed quod di'ficillimum in jcidptm a, paene incredibile in parvo Carneo, abditi fenfusfe produnt, hilaritas,
& alacrìtas elticent in equìs, qui elati triumphantis domini e tir rum trahunt,
Nemo nifi antiquitatis ìmperitus mìr alitar ad duas gemmas fcalpendas duos fimul artifices indtiflriam
contulijje. Huiufce focietatis non defunt exempla, quemadmodum in Laocoonte (4), qui erat in l'iti lm-
peratoris domo , fiecere fammi artifices Agefander, Polydorus, & Athenodorus Rbodii, prout etiam Zethus,
& Ampbion ac Dir e e, & Taurus ex eodem lapide, opera Apollonii, & Taurifici fiuerunt : praeterea
artis ftatuariae miraculum duo Centauri, fenex ac juvenis, quorum primus dolorem, bilaritatem alter
enunciat, opus Arifiaei, & P.ipiae praeclarum (5),
A Chtr. Moiitf, (6) prima baec gemma publici iuris fa&a efl, fed in ea explananda normìhìl a feopo
aberravit. Nam quae finn arùficum nomina, altero Alpheum Poloponnefi ftuvium, altero Arethufam Si-
cilìae fontem haud incelebrem indicari cenfuìt : En eius
verba, Infcriptio inter Germanicum & Agrip-
pinam
(1) Dio lib. 60. png, 6-iy. inqiiit : Cnntra Cai) memoriam (3) limita de pìBura vetcrum in verio Calamidis.
aecrre ferentes omne aereum numifma quod eius imaginem (4) Plia. Hift. lib. 36. cap. 5-
haberet conflati jufiTcnint ec. (5) Hacc pretiofiìfmia monumenta in Mtijeo Capitolino C/e-
(2) Hoc anaglyphum opus eius generis efl quod vulgo dìcitur mentis XIII, munipcentia adfervantur .
Carneo, de qua quidam voce confulendus U/yJ]es Aldovrmidus (6) Moutf. [appi. Antiq. voi. 3. pag. 16. & 17.
Melali.-lib. 4. & MufemaSeptalcap. io.
>i£
4
•, coi vo
Pax
:,do d. per*
ìat, conico
-pailbs'inc:
■ : trionfo, .'
forano foli ri
nfia fiorito
cerone, fe i Ca
comefocro efp
:ma gentilezza f
-immei (:) quar,
ira commendala]
. -ini. Principal]
Orice di due e
« ck abbi,
trionfo "
- eh.
*'«*fcaofc
ula forma d
J . ee!1^a, d
ia otter
di qualche ]
in ce
- -la lì,-,.
:chei Cavalli di
falli _
' ùamag
*6U
"IT „^
»C.>>I,
fi Se „., .
cele'
ii'L.
lrM
; ìi>
-fi'
M^-:w