DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0190
r$8 C0MA1ENTARIA DE ANTIQUIS SCALPT0R1BUS
angues, qui in Medufae capite propter horrorem homines iapideos reddebant, errantes per Aegida
effinxit, innocuos fcilicec ac falubritatem indicantes, ideoque Aefculapio facros, ut innuit
Plinius (8). Ipfi quoque Minervae angues dicati erant iuxta Phornutum (9); Nottua, & ferpentes
ei confettati fitnt propter ocuhrum proprietatis fimilitudìnem. Eminet fphinx in galeae cono, quia
in Aegypto eadem Minerva, ac Ifis (io), cui fphinges facrae erant, & in Minervae figno, ex
ebore, & auro Athenis ereQo, quod defcribit Paufanias (11) Medio ipjtttf galeae fuperimpofna
fuit fpbingis imago.
Pegafum e Medufae fanguine ortum veteres fcripfere, hunc autem a fé domitum Miner-
vam Bellorophonti tradidiiìè, fcribit idem Paufanias (12), loquens de fano Deac, Fraena-
tricis nomine appcllatae: Minervam enim aiunt prae ceteris Diis Bellorophonti opitulatam, timi
vero a fi domitum, fraeno iam ìmpofito, Pegafum de dì fé. Sophocles (13) ìrrUv h'^vàv Equeftrem
Minervam vocat, & Phornutus (14) Sài&vtirTiv equorum domitricem, quod prima equos currui
junxerit, ac quadrigarum inventnx habita, affirmante idem Cicerone (15), Hinc praeter Pega-
fum, plures additi in Caffide equi alati, propter curfus velocitatem.
Quid fi hanc imaginem Pantheam effe dicamus, praecipue Minervae dicatam? Plura enim
fymbola in ea videmus, aliis Diis communia (16), gemmeum fcilicet uvae bothrum ad inauris
ufum, Bacco facrum, aureas gemmatafque glandes quernae arboris (17) Jovi dicatas in mo-
nili, & ferpentes qui ad Aefculapium pertinent. llailenus B. Stofcb. Orpbeus (18) Uhm appellat
4j3^ofióp$ov variam formarti habentem.
Quinta in regione, quae Efquilina dicebatur, Minervae Medìcae templum erat, quod a Sexto
Rufo (19) Pantheon nomìnatur, cuius farina dare defumitur a novem loculamentìs ftatuarum
iuxta Montfauconium (20) qui ipfius templi formavi exhibens in medio Minervae Hygeae imagi-
nem pof uh ex gemma de la C bau fé (21), quae Baronis de Stofch Ulani figuravi Pantbeam judicantis
fententiam firmat.
Pulchrum Salutiferae Minervae anaglypbum (*) beìc referam, ut clarius ea, quae fuperius diximus,
intelligantur . Huius figurae galea ornatur Pegafo, & Sphynge, galea duplici pemiarum crifta , ex qua
in humeros demìttuntur cincinni. In aegide Serpentes bine inde confpiciuntur. lllius corpus circumdat
ansuis pateram lambens, quae a Dea porrigitur . Pretiofum ifiud monumentimi ìnfculptum eft in Bar-
berìnio candelabro Graecae artis praeflantiam oftentante ,
1UP-
(S) Plin. Hifi. lib. 29. cap. 4.
(9) Sic Phornut. de Nat. Deor. cap 20. pag. 186".
(io) Scribit Plutarch. de Ijìd. & O/Ìride voi. 2. pag. 134.
Ante tempia fphinges p'erunque collocantes , quo innuunt
fuarum rerum faprarum do&rinam conftare perplexa , &
fub involucris latente, fapientia . Quod Sai eft Minervae,
quam eandem cum Illde arbrìtantur Fanum & caet.
(ji) Paufan. lìb. \. Aattic. cap. 24.
(12) Pan/, lib. 2. Corintb. cap. 4.
(13) Sopboc. in Oed. Colon, ver/. 1063.
(14) Pbornut. de Nat. Deor- cap. 20. pag. 188. A Pau-
fania lib. 8. Arcad cap. 47. Minerva Hippia feu Eque/Iris
nuncupatur, In Gigantum enim pugna contra Deos currum
in Enceladum Minerva impulit.
(15) Cicer. lib. 3. de Nat. Deor.
(\S) Haec feiitentia in lib. 4. cap. 7. de Beiief.cìis pag. 311.
a Seneca confrmatur . Antiqui Pbilofophì folum Deum admìt-
tebant variìs nomiuibus aptatis ad declaraudam ftimmam eìus
potentini», multiplicefque effelltts ab ea derivante! ■ Quae-
cunque, ait, voles illi nomina proprie aptabis , vini ali-
quam effe&umque caeleftium rerum continentia . Tot ap-
pcllationes ejus pofìunt efTe, quot mimerà .
(17Ì Pbaedri fabulae lib. 3. fab. 17.
Quercus Jovi & Myrthus Veneri placuit.
(18) Hymn. Minervae pag. 320.
(19) Nardini Roma Antica lib. 4. cap. 2, pag. 161.
(20) Montfaucon Diar. hai. cap. 8. pag. 121,
(21) Le Gemme antiche de la Cbatijjè toh. 64.
(*) Tab. XVII. N. II.
fi**
fi-\ ,£0
$ beatine
\^àe oltre
ìgìvehc
m crede
jqmlì » marno
ficchino
ne a Gì
ilbilici. Orfeo
quir
8*(ip) Panteo.
ie,fecon.
buda.
vf-'«-ol)o;a il jen
^Wunbe]
Nh che ,
^Sfinge Ci
<^
f
;i!n
I;, Si. '«npij -, Q'
1% ''H.J. a'c«ta . ,.
H. "V» . -. rs. r'
^ 1."
\\ <eiGi„ v'It
* c;0,on- v,
Q]
^- - gì,
angues, qui in Medufae capite propter horrorem homines iapideos reddebant, errantes per Aegida
effinxit, innocuos fcilicec ac falubritatem indicantes, ideoque Aefculapio facros, ut innuit
Plinius (8). Ipfi quoque Minervae angues dicati erant iuxta Phornutum (9); Nottua, & ferpentes
ei confettati fitnt propter ocuhrum proprietatis fimilitudìnem. Eminet fphinx in galeae cono, quia
in Aegypto eadem Minerva, ac Ifis (io), cui fphinges facrae erant, & in Minervae figno, ex
ebore, & auro Athenis ereQo, quod defcribit Paufanias (11) Medio ipjtttf galeae fuperimpofna
fuit fpbingis imago.
Pegafum e Medufae fanguine ortum veteres fcripfere, hunc autem a fé domitum Miner-
vam Bellorophonti tradidiiìè, fcribit idem Paufanias (12), loquens de fano Deac, Fraena-
tricis nomine appcllatae: Minervam enim aiunt prae ceteris Diis Bellorophonti opitulatam, timi
vero a fi domitum, fraeno iam ìmpofito, Pegafum de dì fé. Sophocles (13) ìrrUv h'^vàv Equeftrem
Minervam vocat, & Phornutus (14) Sài&vtirTiv equorum domitricem, quod prima equos currui
junxerit, ac quadrigarum inventnx habita, affirmante idem Cicerone (15), Hinc praeter Pega-
fum, plures additi in Caffide equi alati, propter curfus velocitatem.
Quid fi hanc imaginem Pantheam effe dicamus, praecipue Minervae dicatam? Plura enim
fymbola in ea videmus, aliis Diis communia (16), gemmeum fcilicet uvae bothrum ad inauris
ufum, Bacco facrum, aureas gemmatafque glandes quernae arboris (17) Jovi dicatas in mo-
nili, & ferpentes qui ad Aefculapium pertinent. llailenus B. Stofcb. Orpbeus (18) Uhm appellat
4j3^ofióp$ov variam formarti habentem.
Quinta in regione, quae Efquilina dicebatur, Minervae Medìcae templum erat, quod a Sexto
Rufo (19) Pantheon nomìnatur, cuius farina dare defumitur a novem loculamentìs ftatuarum
iuxta Montfauconium (20) qui ipfius templi formavi exhibens in medio Minervae Hygeae imagi-
nem pof uh ex gemma de la C bau fé (21), quae Baronis de Stofch Ulani figuravi Pantbeam judicantis
fententiam firmat.
Pulchrum Salutiferae Minervae anaglypbum (*) beìc referam, ut clarius ea, quae fuperius diximus,
intelligantur . Huius figurae galea ornatur Pegafo, & Sphynge, galea duplici pemiarum crifta , ex qua
in humeros demìttuntur cincinni. In aegide Serpentes bine inde confpiciuntur. lllius corpus circumdat
ansuis pateram lambens, quae a Dea porrigitur . Pretiofum ifiud monumentimi ìnfculptum eft in Bar-
berìnio candelabro Graecae artis praeflantiam oftentante ,
1UP-
(S) Plin. Hifi. lib. 29. cap. 4.
(9) Sic Phornut. de Nat. Deor. cap 20. pag. 186".
(io) Scribit Plutarch. de Ijìd. & O/Ìride voi. 2. pag. 134.
Ante tempia fphinges p'erunque collocantes , quo innuunt
fuarum rerum faprarum do&rinam conftare perplexa , &
fub involucris latente, fapientia . Quod Sai eft Minervae,
quam eandem cum Illde arbrìtantur Fanum & caet.
(ji) Paufan. lìb. \. Aattic. cap. 24.
(12) Pan/, lib. 2. Corintb. cap. 4.
(13) Sopboc. in Oed. Colon, ver/. 1063.
(14) Pbornut. de Nat. Deor- cap. 20. pag. 188. A Pau-
fania lib. 8. Arcad cap. 47. Minerva Hippia feu Eque/Iris
nuncupatur, In Gigantum enim pugna contra Deos currum
in Enceladum Minerva impulit.
(15) Cicer. lib. 3. de Nat. Deor.
(\S) Haec feiitentia in lib. 4. cap. 7. de Beiief.cìis pag. 311.
a Seneca confrmatur . Antiqui Pbilofophì folum Deum admìt-
tebant variìs nomiuibus aptatis ad declaraudam ftimmam eìus
potentini», multiplicefque effelltts ab ea derivante! ■ Quae-
cunque, ait, voles illi nomina proprie aptabis , vini ali-
quam effe&umque caeleftium rerum continentia . Tot ap-
pcllationes ejus pofìunt efTe, quot mimerà .
(17Ì Pbaedri fabulae lib. 3. fab. 17.
Quercus Jovi & Myrthus Veneri placuit.
(18) Hymn. Minervae pag. 320.
(19) Nardini Roma Antica lib. 4. cap. 2, pag. 161.
(20) Montfaucon Diar. hai. cap. 8. pag. 121,
(21) Le Gemme antiche de la Cbatijjè toh. 64.
(*) Tab. XVII. N. II.
fi**
fi-\ ,£0
$ beatine
\^àe oltre
ìgìvehc
m crede
jqmlì » marno
ficchino
ne a Gì
ilbilici. Orfeo
quir
8*(ip) Panteo.
ie,fecon.
buda.
vf-'«-ol)o;a il jen
^Wunbe]
Nh che ,
^Sfinge Ci
<^
f
;i!n
I;, Si. '«npij -, Q'
1% ''H.J. a'c«ta . ,.
H. "V» . -. rs. r'
^ 1."
\\ <eiGi„ v'It
* c;0,on- v,
Q]
^- - gì,