Bracci, Domenico Agostino: Commentaria de antiquis scalptoribus: qui sua nomina inciderunt in gemmis et cammeis cum pluribus monumentis antiquitatis ineditis, statuis, anaglyphis, gemmis (Band 1) (Florenz, 1784)

lyo COMMENTARIA DE ANTIQJJIS SCALPT0R1BUS

AULUS Q.U INTUÌ

dJint't Aulì, qui Bacchantis pr atamani exculpfit, elahwaneli modus non foluw flbfqlutcte ftliorum
praecedentium Aulorum elegantiae non refpondet, fed etiam valde dìfcrepat liner arimi forma,
quibus fuum nomen exprejfit : qitae res materiam inibì conjiciendi fuppedìtat, eum circa Antonino?imi
tempeftatem floruijfe. Clarum tamen artificem huius gemmae opificium demonflrat, praefertìm yenufttts
Bacchantis vultus, qui omnibus partibus molliter eleganterque elaboratìs congruit.

AULUS S E X T U S.

""* Emmaria ars ab Aulo Sexto, qui nunc fequìtur, illuftrqtur, cuius unum tantum extat opus fy
onyce anaglypbice excalptum ■ ignoti alicuius juvenis caput exprimens. Huius capitìs ita memìnit
Gorius (9) Principe in loco memorandum eft caput juvenis eximiae formae mihi adhuc inco-
gniti anaglyptico opere chalcedonio excifum fummo piane artificio, ejufdemque Auli nomine
infcriptum. In praeclaro huius puleberrimi adolefcentìs capite elegantes afpiciuntur cirri, quibus
Auhis artificii monftravit excellentiam. Unicum erratum eft in auris magnitudine quae procul duhh
naturam excedit, lìcet aliquando veteres excellentiores artifices in auribus exiguis efformandis vulgo
jpeccarent, prout videre eft in celeberrimo Farnefiano Glyconis Athenienfis Hercule, qui in viri robufti
indole Graecae fculpturae eft exemplar, cujus tamen auris valde parva obfervatur, & iuftis propor-
tìonibus caret. Si conjefiura ufquam periculofa extitit hoc in noftro opere, hic profe&o effe videtur,
quum de huius Auli tempeftate [ermo iftituendus. Ne tamen ab inftìtuto recedamus aliquid conjeBandi
de unoquoque artifice, noftram opinionem proferemus. Nonnulli antiquitatum cultores Cajum, Lu-
ciumve Marci Agrìppae filios, alii Drufttm minorem exprimi arbitrati funt: veruni cuique proclive
eft nofeere neminem ex bis in gemma repraefentari, quum Agrìppae flit non pieno vultu, fed ficco ,
cblongoque collo, Drufus autem aetate femper prove&ior in numifmatibus afpìcìqtur. Si quìs vero
reponat Drufttm, quum junior ejfet, fuiffe excalptum, facile refponderi poteft, eum e fé cognita facil-
mum ob aduncum nafum: fed in ignoto capite nafus eft dìreclus ,& omnibus numeris abfolutus.
in tanta ìgitur rerum ambiguitate caput Caracallae iunior is afpicere mihi vide or : fimillimum enìm
eft UH, quod variis in nummis aureis, argenteis, aeneìfque cemitur juvenilì aetate fu a percuftìs. In
meam fententiam ivere Clar. Fr. Alfani & Pikler nummorum & gemmarum antiquarum cognìtores
peritìjftmi. Objicient fortajfe nonnulli gemmae pulchritudinem Caracallae temporibus, quibus egregke
artes pene peffum ierant, non convenire ; at ego provoco ad celeberrìmam Caracallae protomam in
Mufeo Farnefiano exiftentem, ftatuarìae artis mìraculum, in qua excellens opifex Principis vtthum
reftriclum, truculentumque (io) haud Mandimi, jucundumque, qualis in eius pueritia fuerat, optimi
exprejftt, ut ìnnumeris in numifmatibus intuemur. Conjeilare igitur lìcet infignem hunc Aulum alto-
rum ejufdem cognomentì e fé dijjìmilem, & Caracallae temporibus vìguiffe. Ex quo lìcet arguere,
vel in extremo pulcherrimarum artium exitio clarum alìquem floruijfe virum, fiditi etiam evenip
omnes norunt in feientiarum pemicie, quae uno quodam vincalo illis adne&untur.

Narrat Stofcbius (11) quod veterem gemmam, cui infcalptus erat Cupido, papilionem
trunco arboris fuffigens eum Graeca infcriptione A TAOS, obfervavit Faber, putavitque ad
Brutum olim pertinuifle, qui & Aulus Poftumius di&us fuit, ipfumque nomen fuum infcribi
curafle. Sed profe&o ex hac, & fequentibus gemmis fatis iam apparet, Aulum hunc fcalptorem
fuifle. Antiqua a nonnullis reputatur gemma repraefentans juvenis Herculis caput Auli nomine insi-
gnita , in qua fagax artifex in fculpendo Herculis vultu blanda cimi feritate, ó° captilo cirrato, £
egregie diferiminato artem tantam oftendit, ut inter praeftantes caelatores recenferi poffit; attainM
f? peritiftìmo artifice loanne Pikler haec gemma celebri Coftantio tribuitur.

VE-

t

va $

tifo

in 1

n

, .,-,:ciura
%sàqa

\t0Ì>mt aJ
Untitom A te

iuta», de per al

u nella r

i piai» àiòlà viflui

itin héce) a

(ÉoèférappreJ

ìiàcilme

Medaglie

-piuav;

* finente fi r

tefla ignor

teda di C

d' argento
'■Sono co

'^"one
> *» co,
PriJo al b

leicp^ co

(9) Gori Muf. Fior, vot, i. pag. 10.
(19) Vide Spartititi, in Carac. pag. 707.

(11) StofcbGem. 1»f. pag. 20. FaUr in Comment-
hnag. Urjinip. 67. Tab. J14. é* Gori Muf, Fior, ve!- *•t-

ad !»■
11.