Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (1.1992)

nieznaczne fragmenty łęku wyznaczającego wejście do sali głównej i ślady
przebiegu wcześniejszego sklepienia wykonane w cegle gotyckiej (il. 4).

Istnienie muru sprzed roku 1477 zdaje się potwierdzać hipotezę K. Gru-
bera odnośnie do rozplanowania Dworu Artusa z lat 1370-1379 i możliwość
istnienia podobnego rozwiązania jak w Rewalu. E. Keyser odkrył fundamen-
ty tego założenia zapewne w sali głównej, przypuszczalnie w trakcie
zakładania drenażu albo przy okazji innych prac ziemnych. Podczas
prowadzenia badań architektonicznych, w przęśle południowym sali
głównej, niemalże na osi filarów wschodnich, natrafiono na fragment
przypuszczalnego fundamentu, który odkrył w roku 1931 E. Keyser (il. 5).

Sumując poczynione odkrycia i informacje przekazane przez E. Keysera
podjęto próbę hipotetycznego rozplanowania drugiego Dworu Artusa
(rys. 2)15.

Sprawozdanie
z badań
architekto-
nicznych
średnio-
wiecznego
Dworu Artusa

Przyziemie

Skala późniejszych ingerencji w średniowieczną arcitekturę przyziemia
nie była tak znaczna, jak w przypadku piwnic. Nie licząc przebudowy
głównego wejścia od Długiego Targu, związanej z przebudową fasady,
późniejsze prace sprowadzały się głównie do lepszego przystosowania
funkcji wnętrza do potrzeb bieżących, a mianowicie przekucia otworów
drzwiowych łączących wnętrze z sąsiednimi kamienicami, wykucia wnęk
w murze lub powiększenia istniejących.

Prace sprzed 1945 r. polegały głównie na wzmocnieniu konstrukcyjnym:
założeniu ściągów żelbetowych pod posadzką i wzmocnieniu posadowienia
filarów. W trakcie badań przyziemia szczególną uwagę zwróciły sklepienia
piwniczne. Wiele wskazuje na to, że nie postały one równocześnie ze wzno-
szeniem murów zewnętrznych, lecz później, o czym świadczą choćby pod-
kucia ściany powyżej górnej linii wysklepek, stwierdzone w dwóch
przęsłach ściany zachodniej. W pozostałych częściach nie było możliwe
dokonanie podobnych obserwacji ze względu na to, że przed przystąpieniem
do prac sklepienia zostały od góry wzmocnione "koszulką" żelbetową o gru-
bości około 8 cm, co zatarło ewentualne ślady.

W tym miejscu należy cofnąć się jeszcze raz do piwnic. Przy ścianie
południowej ich sali głównej, po obu stronach widoczne są wmurowane
w sklepieniu wloty przewodów wentylacyjnych (il. 6). We wnętrzu zachod-
niego (wschodni jest zamurowany) widoczne jest nieprzewiązanie ściany
południowej z murem podporowym sklepienia (il. 7). We wnętrzu widać
również, że został on wykuty w ścianie, a nie wymurowany. Przy pla-
nowaniu podobnego przewodu od początku, w trakcie wznoszenia ściany
pozostawionoby z pewnością wolną przestrzeń.

Już po ukończeniu badań architektonicznych przeprowadzone zostały ratownicze badania archeologiczne
w narożniku pn.-wsch. pomieszczenia od ul. Chlebnickiej, znajdującego się na osi nawy zachodniej. Odkryto
fragmenty narożnika ławy fundamentowej z kamienia polnego, potwierdzające rekonstruowany przeze mnie
przebieg fundamentów Dworu Artusa z lat 1370-1379. E. Kłosowska, Z. Borcowski Spraiuozdanie z ratoiuniczych
badań archeologicznych przy ul. Chlebnickiej w Gdańsku, Pracownia Archeologii Gdańska [b.d.] - maszynopis.

125